نظریه های روانشناسان درباره سلامت روانی

روانشناسی و علوم تربیتی
دانلود پایان نامه رشته روانشناسی نظریه های روانشناسان درباره سلامت روانی مقدمه

دیدگاه‌های مختلف درباره سلامت روان

2-1-3-1. دیدگاه زیست‌شناختی

مکتب زیست‌گرایی در مطالعه‌ی رفتار انسان، بیشترین اهمیت را بر بافت‌ها و اعضای بدن قایل می‌شود. در این دیدگاه سلامت روان را مترادف با نداشتن بیماری می‌داند و بر اهمیت توارث در انتقال آمادگی‌های اولیه برای برخی آسیب‌های روانی تأکید کرده است (سلیگمن،2005).

دیدگاه روان‌پزشکی در واقع رویکردی زیست‌گرایی دارد. طبق این دید سلامت روانی عبارت است از نظام متعادلی که خوب کار می‌کند اگر تعادل به هم بخورد، بیماری روانی ظاهر خواهد شد. بنابراین می‌توان رفتار را به پاندولی شبیه کرد که بین دو قطب بیماری نوسان دارد، سلامت روان بین آن دو قطب جای می‌گیرد. ممکن است پاندول از نوسان بیفتد در اینجاست که دشواری‌های سازگاری با واقعیت زندگی ظاهر می‌شود (گنجی، 1386).

2-1-3-2. دیدگاه تحلیل روانی

مکتب تحلیل روانی و مکتب زیست‌گرایی شباهت‌هایی دارند. روان‌کاوی مثل زیست‌گرایی، بر مفهوم تعادل بین ساخت‌ها، تشخیص و درمان استوار است. فروید جز‍ء اولین افرادی بود كه به صورت علمی به موضوع سلامت روانی پرداخت. او بر اساس این دیدگاه كه هدف انسان در زندگی كسب لذت و رهایی از درد و رنج است، اكتساب سلامت روانی را فقط در صورتی می‌داند كه با استفاده از فرایند روان‌تحلیل گری شخص نسبت به تعارضات ناخودآگاهش آگاه شده باشد و از رنج روانی ناشی از تعارضات درون روانی كاسته شود (فیست و فیست،1384). همچنین در دیدگاه فروید سلامت روانی دارای دو جنبه است: یکی سازگاری با محیط بیرونی و دیگری سازش با محیط درونی. در نظر فروید تعامل و تعارض پویای سه ساخت «نهاد» ، «خود» و «فراخود» تعیین کننده رفتار است و فردی از نظر روانی سالم است که بین سه سطح شخصیت وی تعادل برقرار باشد(کورسینی،2005).

به نظر برخی از روان‌کاوان، سلامت روانی زمانی تضمین می‌شود که من با واقعیت سازگار شود، همچنین تکانش‌های غریزی به کنترل درآید. فرد باید بین سه عنصر (نهاد، من، من برتر) تعادل برقرار کند. بنابراین، اگر بین نهاد و من برتر تعارض به وجود آید، بیماری روانی ظاهر خواهد شد ( فیروز بخت، 1384).

از چشم‌انداز روان تحلیلی، روان‌کاو سلامت روانی را عدم وجود واپس‌رانی مفهوم‌بندی می‌کند. ترس از فوران محتوای ناهشیار به درون هشیاری، باعث می‌شود تا فرد به تمهیدات دفاعی (نشانه‌ها) مختلفی متوسل شود، از قبیل وسواس عملی، فوبی‌ها یا حتی گسلش شدید از واقعیت که مشخصه برخی از روان‌پریشی‌ها است (فیرس، 2007). اضطراب به عنوان یک زنگ خطر و موقعیتی ناراحت‌کننده جلوه می‌کند که هرچه زودتر باید تخفیف پیدا کند، فرد به ناچار به مکانیزم‌های دفاعی مختلف مثل انکار و دلیل‌تراشی روی می‌آورد. این فرایند خود دفاعی منجر به نوعی نابرابری بین حقیقت و تجربه شخصی می‌شود و در نهایت ممکن است اختلال روانی را نتیجه دهد (کلمن، 2003).

2-1-3-3. دیدگاه رفتارگرایی

در مدل‌های رفتارگرایی و تمام مدل‌های روانی اجتماعی، یادگیری معیوب به عنوان کلید علل آسیب‌های روانی در نظر گرفته می‌شود. رفتارگرایان، همه‌ی حالت‌های عاطفی و ذهنی مربوط به ناخودآگاه را چون قابل مشاهده نیست رد می‌کنند. رفتارگرایان تنها رفتارهای قابل مشاهده را بررسی می‌کنند و (پاسخ‌ها) و اضطراب روانی را به عنوان مشکلات یادگیری به حساب می‌آورند. بنابراین سلامت روانی را به عنوان یادگیری یا یادگیری مجدد پاسخ‌های مؤثر نسبت به مشکلاتی که افراد با آنها در محیط روبه‌رو می‌شوند، تعریف و تفسیر می‌کنند (سید محمدی، 1384). بدین ترتیب، آنچه را که مکاتب دیگر بیماری روانی به حساب می‌آورند از دیدگاه رفتارگرایان، رفتاری است که مثل سایر رفتارها آموخته شده است (گنجی، 1386).

. Fist

. Corsini

فهرست مطالب مقدمه 14 خصوص سلامت روانی14 2-1-1- تاریخچه سلامت روانی 14 2-1-2-تعریف سلامت روانی 17 2-1-3-دیدگاه های مختلف درباره سلامت روان 18 2-1-3-1-دیدگا ه زیست شناختی 18 2-1-3-2 -دیدگاه تحلیل روانی 18 2-1-3-3-دیدگاه رفتار گرایی19 2-1-3-4- دیدگاه انسان گرایی20 2-1-4- عوامل تاثیر گذار بر سلامت روانی 23 2-1-4-1 شخصیت و سلامت روانی23 2-1-4-2 کیفیت زندگی و سلامت روانی 25 2-1-4-3 اهداف و سلامت روانی 25 2-1-4-4 ایمان به خداوند و سلامت روانی 29 2-1-4-5 هیجانات و سلامت روانی 30 2-1-4-6 شادکامی و سلامت روانی 34 2-1-4-7 امید و سلامت روانی 35 منابع