کاربرد بازیابی تصاویر در پزشکی

پزشکی
کاربرد بازیابی تصاویر در پزشکی چکیده: هدف هر نظام بازیابی اطلاعات پزشکی، ارائه بموقع اطلاعات مرتبط در زمان مناسب به کاربر مناسب است. تصاویر بعنوان شکلی از مدارک که می توانند حجم قابل توجهی از اطلاعات را منتقل کنند از اهمیت خاصی برخوردارند. یکی از مهمترین کاربردهای تصاویر در حوزه پزشکی- آموزش، پژوهش و تشخیص است که از یکطرف با توجه به افزایش روزافزون تصاویر پزشکی در نتیجه تصویر برداری اهمیت خاصی پیدا کرده است. از طرف دیگر، پیشرفت های اخیر در حوزه پزشکی از جمله سیستم های پشتیبان تصمیم گیری و پزشکی مبتنی بر شواهد ضرورت بازیابی تصاویر را چند برابر می کند. این تصاویر برای اینکه مورد استفاده قرار گیرند باید به نحو مناسب ذخیره شوند تا در موقع نیاز بازیابی گردند. در این مقاله دو روش عمده یعنی شیوه مبتنی بر متن و شیوه مبتنی بر محتوا توصیف گردیده است. کاربرد سیستم های بازیابی تصاویر در پزشکی شرح داده شده است و نمونه هایی از سیستم های موجود توصیف شده اند. در نهایت به استفاده از تکنیکهایِ که جهت ارتقا بازیابی متن از جمله هوش مصنوعی، بازخورد ربط اشاره شده است. واژه های کلیدی: تصویر نظام بازیابی تصاویر بازیابی مبتنی بر متن بازیابی مبتنی بر محتوا بازیابی اطلاعات پزشکی مقدمه تصویر از نخستین وسایل ارتباطی میان انسان‌ها بوده‌است. آدمیزاد، از هزاران سال پیش می دانسته که می تواند به کمک تصویر، بسیاری از مفاهیم را به نحو بهتری منتقل کند، مفاهیمی که واژه هایی برای آنها وجود نداشته و اگر داشته به اندازه کافی رسا نبوده اند. قدیمی ترین خط ها، تصویرهایی بوده که انسان ها برای ارسال پیام و بیان مقاصد و اهداف و نظرات، یا بیان عواطف و احساسات خود، بر دیواره های غارها، تنه ی درختان، یا بر سنگها و سنگسانها حک نموده اند (69). ضرب المثل "یک تصویر باارزش تر از هزار کلمه است" (به نقل از ژو و هوانگ 2003) اشاره به این مفهوم است که ایده های پیچیده را می توان تنها با یک تصویر واحد انتقال داد، یعنی می توان مقدار زیادی از داده ها را به سرعت در آن واحد دریافت کرد. نویسنده روسی ایوان تورگنیف در (Fathers and Sons, 1862) نیز معتقد است: "یک تصویر در یک نگاه به من نشان می دهد آنچه که در ده ها صفحه از یک کتاب یه تفصیل شرح داده شده است". خرفی و همکاران در مقاله خود كاربردهای تصویر را بررسی كرده اند. به نظر آنها متن نمی تواند در شرح یك رویداد، تصاویر پزشكی، توصیف یك مكان و غیره، به خوبی اطلاعات را منتقل نماید. تصاویر در زمینه پزشكی برای تشخیص، آموزش و پژوهش كاربرد زیادی دارند. در صنعت جهانگردی استفاده از تصاویر در مورد آثار تاریخی و دیدنی یك شهر یا منطقه جغرافیایی و یا نقشه یك مكان می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار افرادی كه قصد سفر به این مناطق را دارند قرار دهد. در روزنامه نگاری برای شرح كلی رویداد و یا توضیح كلی متن و برای جلب خواننده استفاده از تصویر رایج است. تبلیغات روی مجلات، روزنامه ها، تلویزیون و اخیرا در بنرهای تبلیغاتی اینترنت با تصویر همراه است و استفاده از تصویر مناسب برای نمایش هرچه بهتر محصول بسیار مهم است. در تحقیقات تاریخی و هنری عكسها و تصاویر به عنوان شاهد مورد استفاده قرار می گیرند و در نهایت در مهندسی معماری برای شبیه سازی و ثبت مراحل مختلف یك پروژه از نمای بیرونی و درونی استفاده از عكس و تصویر رایج است (1). بازیابی تصاویر : کاربرد در پزشکی 1 چکیده: 2 واژه های کلیدی: 3 مقدمه 4 بازیابی تصاویر : بازیابی مبتنی بر متن و محتوا 5 8 اجرای مرحله دوم به یک زیرسیستم برای پردازش تصویر پرس و جو و استخراج ویژگی های سطح پایین آن نیاز است. 9 ویژگی های بصری مورد استفاده در سیستم بازیابی براساس محتوا 9 1 . بازیابی براساس ویژگی رنگ 9 2. بازیابی براساس ویژگی طرح بندی رنگ 10 3. بازیابی براساس ویژگی بافت 10 4. بازیابی براساس ویژگی شکل 11 اما جستجو از طریق ابزارهای موجود بر روی وب(یعنی موارد اول تا سوم) با چالشها و مشکلاتی همراه است که عمده ترین آنها عبارتند از: 12 مشکل شکاف معنایی درست نشده است( و شاید هرگز درست نخواهد شد ...) اما جایگزین هایی وجود دارد که در زیر می آیند: 13 شکل 2 : تجسم بازیابی تصویر از دید الف. کاربر و ب. سیستم 14 شکل 1- 2 بازیابی تصویر را از دید یک کاربر و سیستم بخوبی نشان می دهد. 14 14 معرفی چند نمونه از سیستم های بازیابی تصویر 14 1. سیستم QBIC 15 2. سیستم Virage 15 3. سیستم imagSeek 15 4. سیستم Photobook 16 5. سیستم BlobWorld 16 6. سیستم GIFT 17 بازیابی تصاویر پزشکی 19 سیستم های بازیابی محتوا محور تصاویر پزشکی در برابر سیستم های بازیابی مبتنی بر متن تصاویر پزشکی 19 نمونه هایی از سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی 20 بحث و نتیجه گیری 22 منابع 25 Reza Akbarnejad, Maryam Okhovati, Kambiz Bahaadinbeigy 28