روانشناسی و علوم تربیتی
پرسشنامه شخصیت خودشیفته آمز (NPI-16) یکی از پرکاربردترین و مناسبترین ابزارها برای سنجش این متغیر است. خودشیفتگی تاریخچهای طولانی در متون پزشکی و حتی ادبیات دارد. در یونان باستان افسانهای رایج بود که حکایت از عاشق شدن فردی به نام نارسیسیوس به تصویر خود در آب داشت و در نتیجه آن جان خود را از دست داد. به صورت کلی خودشیفتگی با پیامدهای مثبت و منفی همراه است و برخی از پیامدهای مثبت آن شامل کاهش افسردگی، برونگرایی، خوشایندی اولیه و عملکرد بهتر در جمع میباشد. از سوی دیگر، عطش توجه، اطمینان افراطی به خود، فقدان همدلی، پرخاشگری و ناسازگاری اجتماعی برخی از پیامدهای منفی خودشیفتگی را تشکیل میدهند. مطالعات اولیه در زمینه خودشیفتگی آن را بهعنوان یک اختلال شخصیت برشمردهاند. اما در حال حاضر خودشیفتگی هم بهعنوان نوعی اختلال در سطح بالینی و هم بهعنوان صفت شخصیتی در سطح غیر بالینی مورد توجه است
روش نمره گذاری و تفسیر پرسشنامه شخصیت خودشیفته
پرسشنامه شخصیت خودشیفته دارای ۱۶ جفت عبارت بوده و هدف آن سنجش ویژگی های شخصیت خودشیفته است. طیف پاسخگویی آن بدین صورت است که متشکل از جفت گویه هایی است که پاسخ دهنده باید یکی از آنها را انتخاب نماید. برای هر سوال انتخاب شده از ردیف الف ا امتیاز و برای هر سوال انتخاب شده از ردیف ب ۰ امتیاز در نظر گرفته می شود. برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه، مجموع امتیازات همه سوالات را با هم جمع کنید. ایم امتیاز دامنه ای از ۰ تا ۱۶ را خواهد داشت. امتیاز بالاتر بیانگر خودشیفتگی بالاتر فرد خواهد بود و برعکس. به عنوان یک نقطه برش، امتیاز ۸ به بالا بیانگر شخصیت خودشیفته در فرد است.
روایی و پایایی پرسشنامه شخصیت خودشیفته
محمدزاده (۱۳۸۸) پرسشنامه شخصیت خودشیفته را در یک مطالعه زمینه یابی مقطعی، ۳۴۲ دانشجو در سال ۱۳۸۷ مورد آزمون قرار داد. ضریب همبستگی بین نمرات پرسشنامۀ شخصیت خودشیفته NPI-16 و مقیاس خودشیفتگی MCMI-II برابر ۷۷/۰ و معنی دار بود. ضریب پایایی بازآزمایی، ضریب همبستگی در تعیین پایایی تنصیفی و ضریب آلفای کرونباخ در سنجش همسانی درونی به ترتیب ۸۴/۰، ۷۴/۰ و ۷۹/۰ محاسبه شده است (محمدزاده، ۱۳۸۸).