روانشناسی و علوم تربیتی
اجتناب از موقعیتهای اجتماعی یا عملکردی یکی از عوامل اساسی در حفظ و تداوم اضطراب اجتماعی محسوب میشود (ولز و پاپاجورجیو، 1998)؛ اما امروزه با پیشرفت جوامع و همراه با آن گسترده شدن روابط اجتماعی، اجتناب از موقعیتهای اجتماعی گریزناپذیر به نظر میآید. برمبنای این دو گزاره، این سوال پیش میآید که چرا بهرغم مواجهه افراد مضطرب اجتماعی با موقعیتهای به زعم آنها تهدیدکننده، اضطرابشان کماکان پایدار میماند؟
در پاسخ، پردازش منفی اطلاعات اجتماعی به عنوان یک تبیین قویاً محتمل مطرح میشود (هیرچ و کلارک، 2004). سوگیری پردازش اطلاعات شیوه خاص پردازش اطلاعات در حیطه کارکردهای شناختی از قبیل توجه، تفسیر، حافظه و قضاوت تعریف میشود که در راستای تهدیدآمیز بودن موقعیتهای اجتماعی بروز مییابد.
فرد با اضطراب اجتماعی به دلیل تحریفهای موجود در فرآیند پردازش اطلاعات، تهدید بیشتری را ادراک کرده، به سمت رفتارهای مرتبط با اضطراب سوق داده میشود و اختلال تداوم مییابد (هیرچ و کلارک، 2004). با درنظر گرفتن نقش سوگیریها در تداوم اضطراب اجتماعی، پرداختن به سوگیریهای پردازش اطلاعات به عنوان مکانیزم علی اختلال اضطراب اجتماعی حائز اهمیت مینماید. علاوه بر این با توجه به هدف پژوهش حاضر و تمرکز بر سوگیری توجه و سوگیری تفسیر، در این نوشتار به این دو مؤلفه کلیدی به تفصیل پرداخته خواهد شد.
فهرست مطالب
1-5- تعریف مفهومی متغیرها 12
1-5-1- اضطراب اجتماعی 12
1-5-2- ترس از ارزیابی منفی 13
1-5-3- سوگیری توجه 13
1-5-4- سوگیری تفسیر 13
1-6- تعریف عملیاتی متغیرها 13
1-6-1- اضطراب اجتماعی 13
1-6-2- ترس از ارزیابی منفی 13
1-6-3- سوگیری توجه 14
1-6-4- سوگیری تفسیر 14
2-1-2- سوگیریهای فرآیند پردازش اطلاعات در اضطراب اجتماعی 34
2-1-2-1- سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی 34
2-1-2-1-1- مؤلفههای سوگیری توجه 35
2-1-2-1-2- مکانیزم سوگیری توجه 36
2-1-2-1-2-1- مدل شناختی بک و کلارک (1997) 36
2-1-2-1-2-2- مدل ویلیامز، واتز، مکلئود و متیوز (1997) 37
2-1-2-1-2-3- مدل اهمن (1996) 38
2-1-2-1-2-4- مدل ولز و متیوز (1994) 38
2-1-2-1-2-5- مدل انگیزشی-شناختی موگ و بردلی (1998) 39
2-1-2-1-2-6- نظریه کنترل توجه آیزنک، درخشان، سانتوس و کالوور (2007) 40
2-1-2-1-2-7- مدل بار–هیم (2007) 40
2-1-2-2- سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی 41
2-2- پیشینه عملی 42
2-2-1- سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی 42
2-2-2- سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی 45
2-2-3- برنامه تعدیل سوگیری شناختی 48
2-2-3-1- تعدیل سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی 48
2-2-3-2- تعدیل سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی 50
2-2-4- تعامل سوگیری توجه و سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی 53
فهرست منابع
منابع فارسی
منابع انگلیسی