پرسشنامه ارزیابی عملکرد بیمه بر مبنای مولفه های نتایج مدل EFQM

مقیاس پرسش نامه:

این پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرت ( خیلی کم،1؛ کم،2؛ ؛متوسط،3؛ زیاد4،،خیلی زیاد5) و دارای 38 سوال می­باشد.

خیلی زیاد

زیاد

متوسط

کم

خیلی کم

گزينه

5

4

3

2

1

امتياز

هدف از این پژوهش ارزیابی عملکرد شرکتهای بیمه بر اساس الگوی تعالی EFQM بصورت کامل و جامع و با منابع جدید می باشد

چکیده
در پیشروی به سمت تعالی مشکلات و موانع زیادی آشکار می شوند که این مساله ،اهمیت توجه به ارزیابی را نشان می دهد، ارزیابی عملکرد سازمان به طور جامع در خور اعتماد همواره یکی از دغدغه های اصلی ذینفعان و مدیران سازمان می باشد زیرا ارزیابی عملکرد می تواند باعث آگاهی از میزان پیشرفت در بهبود عملکرد هر سازمان ویژه واحد های خدماتی می گردد.و در نتیجه فرصت لازم برای ارتقا کیفیت عملکردساختارهای خدماتی ویاتولیدی راایجاد نماید.از الگو های مشهور در ارتقای ارزیابی ،الگوی تعالی EFQM است.رویکرد اعطا جایزه کیفیت ملی و سرآمدی سازمان بر این واقعیت تاکید دارد که بقا در رقابت جهانی مستلزم بهبود عملکرد در مقیاس جهانی است.

مدل تعالی سازمانی به عنوان یک ابزار فراگیر و نگرش جامع به تمامی زوایای سازمان ها به کمک مدیران می آید تا آن ها را در شناخت دقیق تر سازمان تحت امر خود یاری نماید.هدف پژوهش حاضر این است که صنعت بیمه را با استفاده از مدل EFQM مورد ارزیابی قرار دهدو همچنین از موفقیت این سازمان در اجرای برنامه ها و رسیدن به اهداف خود در معیار های مختلف مدل آگاهی یابد.روش تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی واز نظر روش تحقیق توصیفی پیمایشی است.جامعه آماری شامل کلیه مدیران شرکتها ونمایندگی های بیمه ایران و پاسارگاد است .ابزار سنجش و اندازه گیری در تحقیق حاضر پرسش نامه بوده،و روش گردآوری اطلاعات و داده ها میدانی و ازروش تجزیه و تحلیل اطلاعات من ویتنی استفاده شد.

نتایج تحقیق عبارت است از:
عملکرد شرکت های بیمه های مختلف بر مبنای نتایج مدل EFQM با یکدیگر متفاوت است.

کلید واژه:
مدل تعای سازمانیEFQM،ارزیابی عملکرد،حوزه توانمند سازها،حوزه نتایج.

روش ها و ابزارجمع آوری داده ها واطلاعات
روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق روش میدانی است .روش میدانی به روش هایی اطلاق می شود که محقق برای گردآوری اطلاعات ناگزیر به محیط بیرون برود و با مراجعه به افراد یا محیط و نیز برقراری ارتباط مستقیم با واحد تحلیل،اطلاعات مورد نیاز خود را گردآوری کنددر این تحقیق ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه می باشد که یکی از روش های متداول در گردآوری اطلاعات میدانی می باشد. (سکاران ،260،1386 )

ابزار سنجش و اندازه گیری وسایلی هستند که محقق به کمک آنها می تواند اطلاعات مورد نیاز را برای تجزیه و تحلیل و بررسی پدیده مورد مطالعه و نهایتا کشف حقیقت گردآوری نماید . این ابزارها نقش ظرف هایی را بازی میکنند که مظروف متناسب با خود را می توانند جای دهند. بنابراین باید به گونه ای طراحی و سازمان داده شوند که بتوانند مظروف مورد نظر را که همان اطلاعات مربوط به اندازه گیری و سنجش متمورد نظر را که همان اطلاعات مربوط به اندازه گیری و سنجش متغیر های مورد مطالعه است به نحوه مطلوب جمع آوری نمایند.در تعریف ابزار اندازه گیری میتوان گفت:"ابزار اندازه گیری و مقیاسها وسایلی هستندکه محقق به کمک آنها قادر است اطلاعات مورد نیاز تحقیق خود را گردآوری ثبت نماید" (حافظ نیا،1381)

ابزارها و روش های جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به طریق زیر صورت گرفته است:

1- برای تدوین ادبیات موضوع و مباحث نظری تحقیق ،جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و بررسی اسنادی اقدام گردید.بدین صورت که با مطالعه متون ،مقالات،کتب و منابع مربوط به عنوان تحقیق ،اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش فیش برداری جمع آوری گردید

2- برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز جهت آزمون فرضیات از تکنیک پرسش نامه به منظور سنجش اظهارات پاسخگویان استفاده گردید.همانگونه که در تعریف پرسش نامه آمده است"پرسش نامه ابزاری است که به صورت مجموعه سوالات مکتوب که حول متغیر های یک مسئله تحقیق تنظیم شده و پاسخگو به شکل حضوری یا غیر حضوری ،مستقیم یا غیر مستقیم ان را تکمیل می نماید"(حافظ نیا ،147:1381 )

برای اجرای هر نوع مطالعه تحقیق، داده هایی جمع آوری می شود و با استفاده از آن متغیرهای تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.برای جمع آوری داده ها، ابزارها و روش های متعددی وجود دارد که هر یک از این ابزارها برای جمع آوری نوع معینی از داده ها مناسب است. می باید با ابزارهایی، داده های لازم را از جامعه(نمونه) آماری جمع آوری نمود و با تحلیل و تبدیل آنها به اطلاعات، به بررسی متغیرهای مورد نظر پرداخت.انتخاب ابزارها باید بگونه ای باشد که پژوهشگر بتواند از نحوۀ انتخاب ابزار خود دفاع کند و از این دستاورد ها پژوهش خود را معتبر سازد. (خاکی،1387، 159)
در این تحقیق برای گردآوری داده ها از مطالعه کتابخانه ای و میدانی (از طریق پرسشنامه) استفاده شده است.

یعنی ابتدا با مراجعه به منابع کتابخانه ای شامل: کتب مجّلات هفتگی و ماهنامه ها، انتشارات مراکز تحقیقاتی و پژوهشی، پایان نامه های تحصیلی و رساله های تحقیقی مرتبط و مقالات لاتین، بخش تئوریک و ادبیات تحقیق، جمع آوری، بررسی و تدوین گردید و سپس برای جمع آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیات تحقیق، از پرسشنامه استفاده می شود.

3-6- روایی و پایایی ابزار اندازه گیری
پیش از اطمینان نهایی به ابزار های اندازه گیری و به کارگیری آنها در مرحله اصلی جمع آوری داده ها ،ضرورت دارد که پژوهشگر از طریق علمی، نسبت به روا بودن به کارگیری ابزار مورد نظر و پایا بودن آن اطمینان لازم را پیدا کنددر واقع روایی و پایایی ویژگی هایی هستند که هر ابزار سنجشی از جمله پرسش نامه باید دارا باشد

3-6-1-روایی
روایی تعیین می کند ابزار تهییه شده تا چه حد مفهوم خاص مورد نظر را اندازه گیری می گیرد . به بیان دیگر روایی به ما میگوید آیا مفهوم واقعی را اندازه می گیریم . مفهوم روایی به این سوال پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیربی تا چه حد خصیصه مورد نیاز را می سنجدبدون آگاهی از روایی (اعتبار) ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت (سرمد و دیگران،170:1387)
در این تحقیق سوالات پرسش نامه متناسب با مبانی نظری و بر مبنای تحقیقات مشابه دیگر تعریف شده است و با متخصصان امر،کارشناسان و متخصصان سازمانی و همچنین دستورالعمل امتیاز دهی شاخص ها ی عمومی ارزیابی عملکرد بیمه ها تدوین شده است که در نهایت به تائید استاد راهنما و مشاور رسیده است . لذا روایی سوالات از نظر محتوای آنها تایید شده است.

روش های مختلف برای تعیین روایی عبارتند از:

1-اظهار نظر گروهی (کارشناسان و متخصصان)
2-تکرار آزمایش
3-استدلال منطقی
4-استفاده از روش های آماری (تحلیل آماری)

3-6-2- پایایی(اعتبار)
سنجش پایایی پرسش نامه نیز حائز اهمیت می باشد ،منظور از پایایی این است که ببینیم آیا ابزار اندازه گیری و مقیاس سنجش دارای ویژگی تکرار پذیری می باشد یا خیر؟ مقصود این است که اگر ابزاراندازه گیری را در یک فاصله زمانی کوتاه ،چندین بار و گروه واحدی از افراد بدهیم نتایج حاصل نزدیک به هم باشد .ضریب پایایی صفر ،معرف عدم پایایی و ضریب پایایی یک ،معرف پایایی کامل است(خاکی،245،1383ص)
برای آزمون پایایی پرسشنامه ها در این تحقیق، از روش آلفای کرونباخ استفاده می شود.

روش آلفای کرونباخ
این روش برای محاسبه پایایی درونی ابزار اندازه گیری از جمله پرسشنامه یا آزمون هایی که خصیصه های مختلف را اندازه گیری می کنند بکار می رود. در این گونه ابزار، پاسخ هر سوال می تواند مقادیر عددی مختلفی را اختیار کند. برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره های هر زیر مجموعه از پرسش نامه و واریانس کل را محاسبه نمود و سپس با استفاده از فرمول زیر، مقدار ضریب آلفا را محاسبه کرد. که در آن:

= ضریب پایایی کل آزمون
k = تعداد سولات
= واریانس سوال j ام
= واریانس کل آزمون

اگر ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه بالاتر از 70/ . به دست آید، می توان عنوان کرد که پرسشنامه از پایایی قابل قبولی برخوردار است. اما در صورتی که این ضریب زیر 70/ . به دست آید، باید برای تمامی ابعاد متغیرهای تحقیق، ضریب آلفای کرونباخ را محاسبه نمود و ابعادی را که ضریب آنها زیر 70/ . به دست آمده است را حذف کرد یا مورد اصلاح قرار داد. (سرمد و همکاران، 1385)
در این تحقیق ضریب آلفای کرونباخ بالای70/0 می باشد بنابراین پرسش نامه از پایایی قابل قبولی برخوردار است.

آلفای کرونباخ:
متغیر ضریب آلفای کرونباخ
EFQM 939/0

Reliability

3-7- روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات
روش تجزیه و تحلیل داده ها

به طور کلی، روش های آماری دو دسته هستند:
1. آمار توصیفی: در این روش، پژوهشگر، داده های جمع آوری شده را با استفاده از شاخص های آمار توصیفی، خلاصه و طبقه بندی می کند. به عبارت دیگر، در تجزیه و تحلیل توصیفی، پژوهشگر ابتدا داده های جمع آوری شده را با تهیه و تنظیم جدول توزیع فراوانی خلاصه می کند و سپس به کمک نمودار، آنها را نمایش می دهد و سرانجام، با استفاده از سایر شاخص های آمار توصیفی آنها را خلاصه می کند. (دلاور، 1380،ص 219) مهمترین فاکتورهای آمار توصیفی عبارتند از: فراوانی، درصد فراوانی، میانگین .

2. آمار استنباطی: آن دسته از روش های آماری است که پژوهشگر را قادر می سازد تا با استفاده از داده های دانسته شده، به اطلاعات ناشناخته برسد. یعنی، جامعه های وسیع تر را که را که داده های دانسته شده از آن گرفته شده است، استنباط می کند (استنباط پارامترهای جامعه). آمار استنباطی با دو دسته از مسائل سروکار دارد. ابتدا به برآورد می پردازد و سپس به آزمون فرضیه. (همان منبع،صص 238-237)