بررسی رابطه عناصر باغ سازی و نظام معماری حاکم بر آن در ایران با ممالک شرق

کارشناسی ارشد
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی معماری بررسی رابطه عناصر باغ سازی و نظام معماری حاکم بر آن در ایران با ممالک شرق ( هند و چین)

*بعلت همراه بودن تمام ضمائم حجم پایان نامه بالاست،به همین خاطر لینک پایان نامه برای مشتریان عزیز آپلود شده است تا در حین دانلود آن قطعی صورت نگیرد. چکیده : درمیان جلوه های گوناگون هنر معماری ایران، باغ ایرانی با ظاهری آکنده از سادگی و طراوت بر پایه اصولی مشخص و بنیادین، نمایش نمادینی از بهشت موعود است. هنرمند معمار با تکیه بر اصول اولیه معماری ایرانی و آگاهی از شرایط اقلیمی و توانمندی­های طبیعی مناطق مختلف و با الهام از توصیفات متون مقدسی چون قرآن کریم پیرامون باغ های بهشت، باغ ایرانی را خلق می‌‌کند. قدم نهادن در باغهای ایرانی ما را به این اندیشه وا میدارد که چه رمز و رازی در پس ظاهر آراسته ی انها نهفته است که بعد از گذشت قرنها کهنه نمیگردد و همچنان با نگاهی جذاب ، انسان امروزی را به سوی خود دعوت میکنند . در انطباق با توصیف بهشت درقرآن کریم که آیاتی از جمال و جلال خداوندی است معماران مسلمان با عنایت به این توصیف ها به ساخت باغهایی دراین جهان فناناپذیر پرداخته اند تا جلوه ی از فناناپذیری و جاودانگی جهان ابدی و باغهای بهشتی باشد. جنبه های تکنیکی باغسازی ایرانی در هویت بخشی به هنر منظر سازی مورد علاقه و استفاده ملل شرق قرار گرفته و منجر به خلق آثار بدیع و بی نظیری چون تاج محل گردیده است . تجلی پردیس سازی ایران در آراء جهانگردان خارجی و مورخان ایرانی خاصه در دوران صفوی بازتابهای ویژه داشته است که میتواند نشان ازاهمیت والای معماری ایرانی دربازسازی تمثیلی باغ ایرانی از بهشت باشد. این نوشتار درابتدا ضمن معرفی پیشینه تمدن و فرهنگ ایران باستان، انتقال و نفوذ آن را به ممالک شرق ( هندوچین) از زوایایی گوناگونی چون هنر و راه ابریشم مورد بررسی قرار میدهد ، سپس با تجزیه و تحلیل عناصر باغ ایرانی و نظام معماری حاکم بر آن به تشریح و مقایسه کاخ هشت بهشت با تاج محل میپردازد . شایان ذکر است که در این مسیر علاوه براسناد موجود و تصاویر ،از توصیفات حهانگردان نیز بهره گرفته شده است .نتایج این تحقیق نشان میدهد که درادوار مختلف تاریخ این گرایش وجود داشته است تا باغهایی احداث شود که با تعابیری که از بهشت آخرت مطرح میشده ، برابری کند و به عنوان کالبدی ترین هنر قابل انتقال به ملل دیگر، خودنمایی کنند. دراین راستا از بهره گیری پیشنه هنری و فرهنگی سرزمین دریغ نمیشود . کلمات کلیدی: باغ ایرانی راه ابریشم هنر باغسازی عناصر باغ ایرانی نظام معماری حاکم بر باغ رابطه باغهای ایرانی با باغهای هند و چین مقدمه معماری ایرانی دارای ویژگی هایی است که در مقایسه با معماری کشورهای جهان از ارزش و رمز و رازی مختص به خود برخوردار است این ویژگی چون طراجی متناسب به هندسه ای بدیع ، تناسباتی موزون، سازه ای دقیق و خلاقیت هایی نو و بالاخره تزئیناتی گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری این سرزمین است .هنر باغسازی یکی از کهن ترین هنرهای ایرانیان است که دارای سنت های ارزشمند و قدرتی معنوی است و به بهترین وجه به سمت شمالی ـ جنوبی جهت گیری میشود . شکل باغ در ایران از دیر باز تاکنون با طبیعت و میزان آسیب شناسی کامل داشته ، بنابراین از دیر باز باغ ها به شیوه های گوناگون ساخته شده است . با روی اوردن ایرانیان به دین اسلام ، جهان بینی اسلامی باعث ترویج باغسازی ایرانی در تمام نقاط ایران شد . لذا ایرانیان بهشتی را دراین عالم طرح کردند که با خصوصیات این دنیا مطابقت دارد اما تصویری از اخرت را تداعی میکند و بالاخره میتوان اذعان داشت که باغ ایرانی مزین به نظم و تناسب ، برخوردار از حرمت و محرمیت ، منزه از بیهودگی و افراط و تفریط ، مساعد با قناعت و صرفه جویی و مجهز به پایداری است . فرهنگ ایرانی ،انسان را جدا از طبیعت نمیداند بلکه او را همراه با سایر عناصر طبیعت و جزء لاینفک آن و دل سپردن به طبیعت و استفاده از مناظر طبیعی را علاوه براینکه پی بردن به آیات و نشانه های خدامی بیند، موجب حظ بصر و نشاط روان آدمی میداند . ازاین رو معماری و هنر ایران به شدت طبیعت گرا است . این اصل در باغ ایرانی سبب به وجود آمدن فضاهای نیمه باز مانند ایران و کوشک شده است . پیونددهنده فضای طبیعت و بخش ساخته شده میباشد . مهمترین مشخصه باغ ایرانی که آن را دریک نگاه از باغهای دیگر ملل متمایز میسازد هندسه حاکم برآن است چرا که طرح کالبدی آن بر اساس ساختار هندسی بسیار دقیق ،حساب شده و منحصر به فرد شکل یافته است که درآن به طور عمده از اشکال مربع و مستطیل استفاده میشود . باغ ایرانی در عین وحدت در ضوابط کلی ، هندسه و مصالح اجرایی ، دارای تنوع فضایی بی نظیری است . تنوع فضایی باغ با تعریف فضاهای مستقل از هم از طریق محدود سازی ، تنظیم فاصله دید ، بهره گیری از اشکال هندسی، طرح کاشت - ترکیب بندیهای متفاوت از گونه های گیاهی، کارکردهای فضایی آب ، بهره گیری از مصالح و امثال ان نمود پیدا میکند . محورهای اصلی ، محورهای فرعی ، کرت ها ،انواع حوض ها و فضاهای ساخته شده نشان از یک نظم و وحدت سازی در کلیت باغ می دهند. فهرست مطالب چکیده : 4 واژه های کلیدی : 5 مقدمه 6 فصل اول : فرهنگ و تمدن ایران باستان 11 1 _ 1 _ از اسلام تا صفویه 14 1_ 1 _ 1_ معماری 16 1 _ 2 _ دوره مغول و تیموریان 18 1 _ 2 _ 1 _ معماری 19 1 _ 3 _ مشخصات هنرایرانی 26 1 _ 3 _ 1 _ کاخ داریوش، تخت جمشید ، کهن ترین اثر معماری 28 خاور دور 28 1_ 3 _ 2 _ پیکر تراشی 32 1_ 1_ 3 _ صنایع دستی 33 1 _ 4 _ درآمیختگی هنر ایرانی 35 فصل دوم: فرهنگ هند 37 2 _ 1 _ هندوستان 37 2 _ 1 _ 1 _ وضعیت تاریخی و اجتماعی 37 2 _ 1 _ 2 _ وضعیت اقتصادی 40 2 _ 1 _ 3 _ تمدن هند باستان 40 2 _ 2 _ روابط اقتصادی ( بازرگانی ) ایران و هند 43 2 _ 3 _ زبان و ادب فارسی در شبه قاره هند 44 2 _ 4 _ جلوه هایی از هنر ایران در هند 47 2 _ 4 _ 1 _ معماری 48 2 _ 5 _ نخستین دوران هنر هند 49 2 _ 5 _ 1 _ معماری و پیکر تراشی آغازین؛ سلطه آئین بودا 53 2 _ 6 _ معیار زیباشناختی درهنر باغسازی تیموریان هند 55 فصل سوم: آمیزش هنر ایرانی با چین 56 3 _ 1_ چین 57 3 _ 2 _ هنر چین 58 3 _ 2 _ 1 _ دوره شانگ 60 3 _ 3 _ روابط میان چین و خاور نزدیک 65 3ـ 3 _ 1 _ درآمد : پیشینه تاریخی 70 3ـ 3 _ 2 _ از صدر اسلام تا دوره مغولان 72 3ـ 3 _3 _ از هجوم مغولان تا دوره تا دوره شاه عباس اول ( 1308ـ 996 ه) 74 3 _3_4_ دوره تیموری 78 3 _4_ اشتراکات هنر ایرانی و اسلامی با هنر شرقی 79 ـ تاثیر و نفوذ هنرهای ایرانی و اسلامی در شرق 81 3 _ 5_ هنر باغسازی چینی ( معماری باغستانی) 84 3 _ 5 _ 1 معماری 86 فصل چهارم : 4 ـ انتقال هنر و فرهنگ از راه ابریشم 89 4 _ 1 _ تاریخچه راه ابریشم 89 4 _ 2 _ایران و راه ابریشم 92 4 _ 3 _ انتقال فرهنگ و راه ابریشم 96 4 _3 _1_ آیین ها و ادیان 98 2ـ آیین بودایی 98 4ـ دین مسیحیت 100 5 ـ کیش مانوی 100 6ـ آیین زرتشت 101 7ـ دین اسلام 102 4 _ 3 _ 2 _ هنر ، صنعت و فن اوری 103 4 _ 3 _ 3 _ زبان و ادب و دانش 105 4 _ 4 _عاقبت راه ابریشم 108 فصل پنجم: باغ ایرانی 112 5 _ 1 _ سرچشمه ها 112 5 _2 _ پایه های معین باغ 117 ـ سومین رکن باغ تقسیم آن به چهار قسمت است . 118 ـ چهارمین رکن باغ مرکز ان است . 118 ـ پنجمین عنصر اصلی این باغ آرمانی کوشک است. 118 5 _ 3 _ تاریخچه باغ ایرانی 119 5 _ 4 _ تاثیر باغسازی ایران بر باغسازی سایر ملل 125 5 _ 5 _ برخی عناصر گونه شناختی معماری باغ 127 5_ 6 _ تعاریف باغ و باغ ایرانی 128 5 _ 6 _ 1_ باغ ایرانی چیست ؟ 128 5 _ 7 _ عناصر باغ ایرانی 133 5 _ 7 _ 1 _ عناصر اصلی 134 5 _ 7 _ 2 _ عناصر فرعی 140 فصل ششم: نماد شناسی باغ ایرانی 141 6 _ 1 _ گیاهان در باغ ایرانی 142 6 _ 1 _ 1 _ درختان 143 6 _1 _ 2 _ بوته ها 145 6 _ 1 _3 _ گلهای تزئینی 147 6 _ 2 _ آب در باغ ایرانی 149 6 _ 2 _ 1 _ نهرهای بهشتی 153 6 _3 _ سبک و معماری باغ ایرانی 154 6 _ 3 _ 1 _ چهار باغ در ارشاد الزراعه 156 6 _ 4 _ هندسه حاکم بر باغ ایرانی 158 6 ـ 4 _ 1 _ گستردگی دید 158 6 ـ4 _ 2 _ محورهای آب 159 6 _ 4 _ 3 _ هندسه مستطیلی 159 6 ـ 4 _ 4 _ تقارن 160 6 _ 4 _ 5 _ مرکزیت 160 6 _ 5 _ دید گاه جهانگردان درباره باغهای ایرانی 160 فصل هفتم :مقایسه کاخ هشت بهشت با تاج محل 166 7 _ 1 _ هشت بهشت 166 7 _1 _ 1 _ دیدگاه جهانگردان در باره هشت بهشت 168 7_2 _هشت بهشت و ساختار نظام فضایی معمار ایرانی 173 7 _ 2 _ 1 _ مرکز گرایی در کاخ هشت بهشت 174 7 _ 3 _ تاج محل 176 7 _ 3 _ 1 _ تاریخچه 176 7 _ 3 _ 2 _ ساختار و اصول حاکم بر تاج محل 179 7 _ 3 _ 3 _ تزئینات 183 7 _ 3 _ 4 _ معمار تاج محل 184 فصل هشتم:جمع بندی 185 8 _ 1 _ جمع بندی نتایج 185 8 _ 2 _ ارائه پیشنهادات 189 فهرست منابع 190