بررسی اصول اسلامی در گزارشهای مالی در ایران

اقتصاد
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته اقتصاد بررسی اصول اسلامی در گزارشهای مالی در ایران *قابل استفاده برای گروه معارف و حسابداری چکیده: با وجود گسترش اقتصاد و بانکداری اسلامی، حسابداری اسلامی همگام با نیازهای این حوزه رشد نکرده است؛ زیرا از یک‌سو، چالش‌های حسابداری اسلامی در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی پوشش داده نشده‌اند و از سوی دیگر استانداردهای حسابداری اسلامی تدوین شده توسط نهادهای دست‌اندرکار این حوزه، به‌طور خاص سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی، مورد پذیرش جهانی واقع نشده‌اند. همه اشخاص ، از جمله مدیران و اشخاص حقوقی بر اساس غریزه ی سود جویی و زیان گریزی ، تمایل دارند بیش ترین فایده را نصیب خود کنند و کم ترین زیان را بپذیرند آنان بر اساس موقعیت هایی که در آن قرار می گیرند انگیزه دارند تا دارایی ها و درآمدهای خالص خود یا واحد تحت مدیریت را بیش تر یا کم تر نشان دهند . در نتیجه در مواقعی که کسب امتیازات رابطه مستقیمی با میزان دارایی و درآمد آنان یا واحد اقتصادی تحت مدیریتیشان دارد . علاقه دارند آنها را بیش تر و در مواقعی که میزان دارایی و درآمد رابطه مستقیمی با از دست دادن منافع دارد مایلند آنها را کمتر نشان دهند . اصول اخلاقی و مقررات حاکم بر جامعه محدوده اختیار عمل کردن بر اساس این تمایل غریزی را مشخص می کند تا منافع یکی ، تا آنجا تأمین شود که به منافع دیگران لطمه نزند و ارتباطی متعادل بین آن دو برقرار شود و با توجه به اینکه از طرف دیگر سیاستها و برنامه های کلان اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با هدف مشارکت دادن هرچه بیشتر مردم ، در فعالیت های اقتصادی ، با واگذاری شرکت های دولتی می باشد بایستی تلاش کرد تا سطح اعتماد و جلب رضایت مردم را بالا برد . با توجه به مطالب بالا و نظر به این که کسب اطلاعات به هنگام صحیح و در خور اتکا مربوط به فعالیت های مالی و اقتصادی بنگاه های اقتصادی و تجاری یکی از شرایط اولیه ورود مردم در سرمایه گذاری در بنگاه ها و مراکز اقتصادی- تولیدی است ، ارائه گزارشهای مالی با مبانی اسلامی که بتواند منافع تمام گروه های استفاده کننده را تامین و در نهایت ، توسعه اقتصادی کشور را زمینه ساز گردد ، لازم و ضروری است ، با توجه به اینکه کشور ما کشوری است با ارزشها و خصوصیات اسلامی ، بایستی گزارشهای مالی با مبانی اسلامی ارائه گردد . کلمات کلیدی: صورتهای مالی گزارشگری مالی نظام اقتصادی اسلام گزارشگری مالی با مبنای اسلامی مقدمه: شاید در نگاه سطحی و عامیانه این برداشت از رفتار انسان استنباط شود که هیچ چرایی و تئوری در پشت اعمال افراد وجود ندارد ولی قدر مسلم این است که هیچ کاری از انسان عاقل سر نمی زند مگر اینکه توجیه منطقی برای آن داشته باشد .در نگاه جامعه به سمت و سوی جامعه چه رنگی است . جامعه ای که الله را خالق این جهان می داند . خدا را حق می داند . مصالح ساختمانی به کار رفته در ساخت و ساز این عالم را حق می داند . تمام این عالم را ذره ذره ، آیت و نشانه الهی می داند ، هیچ موقع طرز تفکرش و ابزار کارش با آن که تنها این عالم را دنیای لذت جویی و خور خواب معنی می کند یکی نیست . کسی که این عالم را مزرعه و صحنه کشت و کار می داند تا در آخرت گندم را از گندم و جو را ا ز جو درو کند ، با کسی که اینجا را همه چیز می داند یکسان فکر نمی کنند .جامعه ای که مردن را پوسیدن نمی داند بلکه مردن را پوست به در کردن می داند قطعا قوانین و مقرراتی که تدوین می کند ، بر گرفته از اخلاق است ، که این اخلاق نیز بر گرفته از اعتقاد است اعتقاد به یوم الحساب . قطعا سوال خواهد شد که این فلسفه باقی با حسابداری و اهداف گزارش گری مالی چه رابطه ای دارد.؟پاسخ آن است که اگر ما جهان را بر مبنای جهان بینی الهی دیده شود و انسان در آن مقام که مقام خلیفه الهی است ، دیده شود و از سویی هم معلم ملائک ، بودن در نظرباشد . روشن خواهد شد که حسابداری و اقتصاد ابزاری هستند که در خدمت جامعه اسلامی هستند . جامعه ای که افرادش از این ویژگی های مذکور برخوردارند . و جامعه ای که انسان را با این اوصاف تعریف کرده است . وقتی این اصول و مبانی ، مبانی کار قرار گرفت به طور حتم ، ابزار و وسایل کاری فراهم خواهد شد که با این مشخصه ها سازگاری نام داشته باشد . خدا را شکر که شعار « ولدار الاخره خیر للذین یتقون» بر روی بر چسب عینک جهان بینی الهی حک گردید و افراد جامعه اسلامی در آرزوی « جنات تجری من تحتها الانهار خالدین فیها نزلا من عند ربه » می باشند و با دید جهان بینی « ربنا ما خلقت هذا باطلا سبحانک » تحمید و تسبیح پروردگار را می گویند در راستای پژوهش در خصوص گزارشگری مالی با مبنای اسلامی و یافته های حاصل از آن احصاء خواهد شد فهرست مطالب چکیده مقدمه 2 فصل اول:کلیات 1-1- بیان مساله 3 2-1- اهمیت پژوهش 4 3-1- فرضیه پژوهش 5 4-1- پرسش های تحقیق 5 5-1- قلمرو پژوهش 6 1-5-1- قلمرو مکانی 6 2-5-1 قلمرو زمانی 6 3-5-1 قلمرو موضوعی 7 6-1- تعریف واژگان 7 7-1- روش پژوهش 8 8-1- محدودیت های پژوهشی 8 9-1- ساختار پژوهشی 9 فصل دوم : پیشینه پژوهش 11 1-2- سیاستهای مالی درصد اسلام 12 1-1-2- جغرافیای مدینه 13 1-1-1-2- جمعیت 13 2-1-1-2- حرفه و شغل 14 3-1-1-2- در آمد 15 2-1-2 تاسیس و تشکیلات بیت المال 16 3-1-2 موارد مصرف وجوه بیت المال و سیاستهای مالی 17 1-3-1-2- تبلیغ اسلام 17 2-3-1-2 اقدامات فرهنگی 18 3-3-1-2 پیشبرد علوم و فنون 18 4-3-1-2 سرمایه گذاریهای زیربنایی 22 5-3-1-2 ایجاد امنیت و استحکامات دفاعی 23 6-3-1-2 تامین رفاه اجتماعی 24 4-1-2 ابزارهای سیاستهای مالی 24 2-2- موضوع دوم : اصول بنیادی اقتصاد اسلامی و اثرات آن برتنظیم استانداردهای حسابداری 26 3-2- موضوع سوم : نگرشی محدود به مبانی نظری استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی در اسلام 28 4-2- موضوع چهارم : بررسی چگونگی تدوین چهارچوب نظری حسابداری با اتکاء به مبانی اسلامی 30 5-2- موضوع پنجم : مبانی نظری حسابداری و گزارشگری مالی ایران 31 6-2- موضوع ششم : نیاز به تحقیقات بنیادی در حسابداری اسلامی 31 7-2- موضوع هفتم : بررسی تازه ای بر مبانی نظری استاندارد های حسابداری و گزارشهای مالی در اسلام 34 فصل سوم : روش کار 36 1-3- روش پژوهش 37 2-3- عقل یعنی چه 45 3-3- رویکرد قیاسی 48 4-3- رویکرد استقراء 48 5-3- رویکرد عملی 49 6-3- رویکرد اخلاقی 50 7-3- رویکرد رفتاری 51 8-3- روشهای قیاس و استقراء به عنوان روشهای مکمل 52 9-3- نتیجه بحث 52 فصل چهارم : تحلیل یافته ها 54 1-4- ارتباط اقتصاد و حسابداری 55 2-4- خلاصه مقاله اقتصاد و حسابداری دوقلوهای ناسازگار 55 3-4- ترازنامه 57 4-4- نظام اقتصادی اسلامی 64 5-4- اقتصاد اسلامی در نظر شهید صدر ( ره 64 1-5-4 مذهب اقتصادی 65 2-5-4- علم اقتصاد 66 3-5-4 علم اقتصاد در اسلام 67 4-5-4 مذهب اقتصادی اسلام 68 6-4- مبانی اقتصادی اسلام 69 7-4- ارتباط مبانی 69 8-4- سازماندهی زندگی اقتصادی 70 9-4- عدم استقلال نظام اقتصادی 70 10-4- نظام اقتصادی اسلام نظامی اخلاقی است 71 11-4- ثبات اصول و تغییر روش 81 1-11-4 مبانی و اصول ثابت 82 2-11-4 احکام متغیر 83 1-2-11-4 توزیع 83 2-2-11-4 تولید 83 3-2-11-4 احکام متغیر برخاسته از مبادی و اصول ثابت هستند 84 4-2-11-4 واقع گرایی 85 12-4 سلوک اقتصادی 85 13-4- عدالت 86 14-4- اصول فعالیت اقتصادی 88 1-14-4 رابطه انسان با طبیعت 88 1-1-14-4 تسخیر 88 2-1-14-4 استخلاف 89 3-1-14-4 مالکیت چند شکلی 92 1-3-1-14-4 شکل مالکیت 93 2-3-1-14-4 نقش مالکیت در عرصه توزیع 94 15-4- رابطه انسان با انسان 96 1-15-4- آزادی 96 1-1-15-4 معنای آزادی 97 2-1-15-4 تاثیر آزادی بر رفتار اقتصادی 99 3-1-15-4 تاثیر آزادی بر حق تصرف مالکانه 100 2-15-4 نقش دولت 101 1-2-15-4 منشاء دخالت دولت در فعالیت های اقتصادی 101 2-2-15-4 موارد دخالت دولت در فعالیت های اقتصادی 102 3-15-4 همیاری اجتماعی 103 1-3-15-4 خمس 103 2-3-15-4 زکات 104 3-3-15-4 خراج 104 4-3-15-4 رکاز 104 5-3-15-4 جزیه 105 6-3-15-4 فی ء 105 7-3-15-4 صدقه 105 8-3-15-4 صدقه دائم 105 ایقاع عشور و معکوس 16-4 – منطق قرآن مجید در خصوص توسعه و پیشرفت 106 17-4- رابطه اهداف گزارشگری مالی با مبانی اسلامی 107 18-4- اهداف صورتهای مالی از نظر کمیته تروبلاد و تطبیق آن با جامعه اسلامی 108 19-4- ویژگیهای کیفی اطلاعات 111 1-19-4 قابل فهم بودن 111 2-19-4 مربوط بودن 111 3-19-4 به موقع بودن 111 4-19-4 سودمندی اطلاعات در پیش بینی و ارزیابی 112 1-4-19-4 قابلیت اعتماد 112 1-1-4-19-4 شرایط کاتب 112 20-4- ارزش گزارشگری درعصر اطلاعات 115 21-4- گزارشگری مالی و حسابداری تغییر قیمتها 116 22-4- رابطه اندازه گیری سود و مفهوم نگهداشت سرمایه 117 23-4- استفاده کنندگان اطلاعات مالی 117 1-23-4- اهداف استفاده کنندگان برون سازمانی 118 1-1-23-4 اعطا کنندگان وام و اعتبار 119 24-4- رابطه بازار سرمایه و گزارشهای مالی 119 1-24-4 اطلاعات و کارآیی بازار 120 فصل پنجم : نتیجه گیری 122 1-5- اهداف گزارشگری مالی با مبانی اسلامی 123 2-5- همسویی و ارتباط تنگاتنگ اقتصاد و حسابداری 124 3-5- نظام اقتصادی اسلام 125 4-5- اهداف گزارشگری مالی 131 منابع