وضعیت حقوقی قربانیان قاچاق انسان و مهاجرین غیر قانونی

حقوق
دانلود پایان نامه رشته حقوق وضعیت حقوقی قربانیان قاچاق انسان و مهاجرین غیر قانونی مقدمه پروتکل پیشگیری، سرکوب و مجازات قاچاق اشخاص به ویژه زنان و کودکان مکمل کنوانسیون ملل متحد علیه جنایت سازمان یافته فراملی، مستند این عنوان جنایی است.

اهداف اساسی این پروتکل را با توجه به مقدمه و متن آن می‌توان در سه مورد خلاصه کرد:

1. پیشگیری و مبارزه با قاچاق اشخاص با بذل توجه ویژه به زنان و کودکان

2. حمایت و کمک به بزه دیدگان و مجنی علیه ها (اشخاص موضوع قاچاق) با توجه‌ کامل به حقوق بشری آنها و رعایت آن

3. ارتقاء همکاری میان دولت ها به منظور نیل به این اهداف.

درواقع هدف سوم مذکور ضمن این که اهمیت اساسی در این پروتکل دارد، وسیله تأمین دو هدف پیش گفته است. آنچه در این جا نیاز به بررسی دارد، تعریف عنوان جزایی و شرایط تحقق آن است.

بنا به صراحت ماده 1، مندرجات این پروتکل با توجه به مندرجات کنوانسیون تفسیر و اجرا خواهد شد. همچنین جرم تعریف شده در ماده 5 این پروتکل به منزله جرم مندرج در متن کنوانسیون خواهد بود.

ماده 5 پروتکل در تعریف این عنوان جنایی تحت عنوان جرم- انگاری مقرر می دارد:

1- هر دولت متعاهدی اقدامات قانون گذاری و سایر اقدامات ضروری برای جرایم، جنایی تلقی کردن رفتارهای مندرج در ماده 3 این پروتکل وقتی به طور عمدی ارتکاب یابند، اتخاذ خواهد نمود.

2. هر دولت متعاهدی هم چنین اقدامات قانون گذاری و سایر اقدامات لازم برای جرم، جنایی تلقی کردن اعمال زیر اتخاذ خواهد کرد:

الف) طبق مفاهیم اساسی حقوق داخلی، شروع به ارتکاب جرم مقرر در بند 1 این ماده؛

ب) مشارکت در یک جرم مقرر در بند 1 این ماده؛و

ج) سازماندهی و هدایت اشخاص دیگر به ارتکاب یک جرم مقرر در بند 1 این ماده.

همان طور که ملاحضه می شود در این ماده هیچ گونه تعریفی از ماهیت عمل مجرمانه ارائه نشده است؛ لیکن همان گونه که در بند 1 این ماده هم اشاره شده است، برای تعریف این عنوان جنایی به ماده3 پروتکل تحت عنوان «استفاده از اصطلاحات» باید مراجعه نمود. این ماده این چنین تحریر یافته است:

ازنظر این پروتکل:

الف: «قاچاق اشخاص» به معنی استخدام کردن، اعزام کردن، انتقال به پناه دادن یا پذیرفتن اشخاص است به وسیله تهدید یا توسل به زور یا اشکال دیگر اجبار، ربودن، تقلب یا فریب، اغفال، سوءاستفاده از قدرت یا سوء استفاده از وضعیت آسیب پذیری، یا با دادن یا گرفتن مبالغ یا منافعی برای تحصیل رضایت شخصی که روی دیگری کنترل دارد؛ که این اقدامات به منظور بهره برداری صورت می‌گیرند. بهره برداری شامل بهره برداری از فحشای دیگران یا اشکال دیگر بهره برداری جنسی، کار یا خدمات اجباری، به بردگی گرفتن یا اعمال مشابه بردگی، استثمار یا استخراج اعضاء است؛

ب: رضایت مجنی علیه قاچاق اشخاص در مورد بهره برداری مورد نظر مقرر در بند(الف)این ماده وقتی که وسایل مزبور در آن بند به کار گرفته باشند، ارزشی نخواهد داشت؛

ج: استخدام، اعزام، انتقال، پناه دادن یا تحویل گرفتن یک کودک به منظور بهره برداری «قاچاق اشخاص» تلقی خواهد شد، حتی اگر متضمن هیچ یک از طرق مندرج در بند (‌الف) نباشد.

مطابق ماده 4، قاچاق اشخاص نیز زمانی مشمول تمهیدات مقرر در این پروتکل خواهد بود که ماهیتاً فراملی بوده و توسط گروه سازمان یافته جنایی ارتکاب یابد. اشخاصی که موضوع قاچاق سپس بهره برداری و سوء استفاده واقع می- شوند، غالباً با نوعی اجبار یا اکراه و تهدید و یا به طرق متقبلانه و خدعه آمیز تن به خواسته های قاچاقچیان می‌دهند وپس از این که به کشور مقصد فرستاده می‌شوند، اگر چه تحت استثمار قاچاقچیان و هم دستان آنان می‌باشند، ولی به خاطر این که در کشور مربوطه غریب و فاقد پشتوانه مالی و اجتماعی می‌باشند، لذا ترجیح می دهند به خواسته- های قاچاقچیان و استثمارکنندگان خود، تمکین نموده و نه تنها نزد مقامات محلی شکایت نکنند؛ بلکه در صورت تعقیب نیز ترجیح می‌دهند تهدیدات، فشارها و فریب های به کار رفته را مکتوم نمایند تا حداقل تحت حمایت قاچاقچیان باشند.

متقابلاً قاچاقچیان نیز با علم و آگاهی از چنین وضعیتی و با امید به این که اشخاص موضوع قاچاق متعاقباً با آنان همکاری خواهند نمود، با آرامش خاطر بیشتری مرتکب قاچاق اشخاص شوند. برای این که جلوی چنین سوء استفاده هایی گرفته شود، دراین ماده پیش بینی شده است که اگر توسل به تهدید یا توسل به زور یا اشکال دیگر اجبار، ربودن، تقلب یا فریب، اغفال، سوء استفاده از قدرت یا سوء استفاده از وضعیت آسیب پذیری، یا سوء استفاده از دریافت پرداختی ها یا منافع برای تحصیل رضایت توسط شخصی که روی دیگری کنترل دارد؛ صورت بگیرد، رضایت بعدی مجنی علیه بی اثر است.

مقصود تدوین کنندگان پروتکل از سوءاستفاده از وضعیت آسیب پذیری، بیان وضعیتی بوده است که شخص مربوطه هیچ راه جایگزین واقعی و قابل قبولی به جز تسلیم به سوءاستفاده مربوطه نداشته باشد.

این پروتکل فقط زمانی شامل «بهره برداری از فحشای دیگران و سایر اشکال بهره برداری جنسی» می‌شود که این اعمال در قالب قاچاق اشخاص صورت گرفته باشند. بنابراین اگر صرفاً در کشوری بهره برداری جنسی صورت بگیرد، نمی- توان این پروتکل را حاکم دانست. عبارت «بهره برداری از فحشای دیگران» و «سایر اشکال بهره برداری جنسی» در این پروتکل تعریف نشده‌اند تا خللی به مقرات حقوق داخلی کشورها واررد نشود و هر کشوری به صلاح دید خود مقررات مقتضی وضع و اجرا نماید.

استخراج اعضای کودکان با رضایت ولی یا قیم به دلایل مشروع پزشکی و یا درمانی نباید بهره برداری تلقی شود. لیکن اگر فرزندخواندگی منجر به رفتار و رویه ای شبیه بهره برداری می‌شود، مشمول این کنوانسیون خواهد بود.

در کارهای مقدماتی کنوانسیون تأکید شده است که مسموع نبودن استناد به رضایت قربانیان در صورت توسل به وسایل مصرحه؛ به معنی محدود نمودن حق دفاع متهمین یا مخدوش کردن اصل برائت نیست. در عین حال نباید بار اثبات را به دوش مجنی علیه گذاشت؛ بلکه مثل هر قضیه ی کیفری، بار اثبات طبق حقوق داخلی به عهده دولت یا مقام تعقیب ( دادسرا) است.

وضعیت اطفال و کودکان (افراد زیر 18 سال تمام) نیز از این قاعده تبعیت می‌کند با این تفاوت که چون شخص صغیر جزء محجورین محسوب می‌گردد و نمی‌تواند خوب و بد را از هم تشخیص داده و اعلام اراده نماید، لذا عدم رضایت کودکان در تمام مواردی که موضوع قاچاق واقع می‌شوند، مفروض تلقی می‌گردد.

قاچاق اشخاص به گونه‌ای که در پروتکل تعریف شده است، متفاوت از قاچاق جنسی است. قاچاق اشخاص شامل فعالیت‌هایی است که متضمن فریب یا اجبار هستند؛ در حالی که قاچاق جنسی به معنی هر گونه عملی است که متضمن یک عمل جنسی تجاری (مثل فحشاء) باشد.

آن چه مسلم است امروزه قاچاق افراد به منظور بهره برداری در سطح بین المللی عملی غیرقانونی و جنایی محسوب می‌گردد و جزء جنایات مرتبط با برده داری تلقی می‌شود که عرف بین المللی نیز آن را یک جنایت بین المللی می‌داند. سازمان ملل متحد نیز از طریق ارکان مختلف خود، ضمن محکوم نمودن مکرر برده داری و اعمال مشابه آن، در طول عمر خود اقدامات متعددی در این زمینه اتخاذ نموده است.

Interpretative notes for the official records (travaut preparatoires) of negotiation of The protocol to prevent ,suppress and punish Trafficking in person, Especially women and children supplementing the united Nations Convention against Transnational organized crime. U.N.doc A/55/383/Add.1,p12.

Ibid

Ibid

Ibid

See ; cherif M 6assioni,Enslavement as international crime ,23 NEW YORK UNIVERSITY JOURNAL OF INTERNATIONAL LAW AND POLITICS (1991)pp.446-9.

فهرست مقدمه: 1 الف: طرح مسأله 1 وضعیت قربانیان قاچاق انسان و مهاجرین غیرقانونی از نظر برخورداری از حقوق قانونی در کشورهای میزبان 3 فصل اول: وضعیت قربانیان قاچاق انسان 4 مبحث اول: حق دادخواهی و دریافت غرامت 4 گفتار اول: تعهدات مندرج در پروتکل الحاقی به کنوانسیون ملل متحد در ارتباط با جرم سازمان یافته فراملی نسبت به قربانیان قاچاق انسان 4 گفتار دوم: تعهدات مندرج در پروتکل الحاقی به کنوانسیون حقوق کودک 9 گفتار سوم: تعهدات مندرج در سایر اسناد مربوط به پدیده‌ی قاچاق انسان 11 گفتار اول: حق حمایت برای بازگشتن به وطن خود در اسناد مربوط به قاچاق انسان 15 گفتار دوم: حدود تعهدات دولت‌ها برای امکان پذیرش قربانیان قاچاق انسان در کشور میزبان 20 فصل دوم: مهاجرین غیرقانونی و وضعیت برخورداری آنها از حقوق قانونی در کشور میزبان 24 مبحث اول: وضعیت موجود در صحنه ی واقعیت 25 گفتار اول: امكان سلب آزادی از مهاجرین غیر قانونی و مشكلات مربوط به برخورداری از حمایت كنسولی برای آنها 25 گفتار2: امكان تحمیل رفتارهای ضد انسانی یا شرایط نا مساعد زندگی بر مهاجرین غیرقانونی 27 مبحث دوم: نگاهی به مقررات مخصوص اسناد بین المللی در ارتباط با مهاجرین غیر قانونی 32 گفتار اول: اسناد و منابع مربوط به حق درخواست پناهندگی 32 گفتار دوم: حقوق مندرج در کنوانسیون ملل متحد بر ضد شکنجه 37 گفتار سوم: حقوق مندرج در پروتكل الحاقی به كنوانسیون ملل متحد در ارتباط با جرم سازمان یافته فراملی برای مهاجرین غیر قانونی 41 نتیجه گیری و پیشنهادات: 47 الف) نتیجه گیری 47 ب) پیشنهادات 52 منابع و مآخذ 54 الف) منابع فارسی: 54 کتب: 54 مقالات و پایان نامه ها: 56 ب) منابع لاتین: 57 ج) اسناد بین المللی 59 منابع