اشکال اعتراض و نظارت قضایی بر رای داوری و بررسی نقض رای و آثار آن

حقوق
دانلود پایان نامه رشته حقوق اشکال اعتراض و نظارت قضایی بر رای داوری و بررسی نقض رای و آثار آن پیشگفتار احتمال بروز اشتباه در صدور آراء محاکم اجتناب ناپذیرست؛ همین قضیه در مورد آراء داوری نیز صادق است؛ همانگونه که مقنن در تصمیمات قضایی امکان شکایت از رای را با شرایطی فراهم کرده است، همین امکان را در خصوص آراء داوری ممکن ساخته است که با ملاحظه ی مواد قانون آئین دادرسی مدنی و داوری تجاری بین المللی، می توان این تدبیر قانونگذار را دید؛ بعلاوه در اسناد ملی و بین المللی دنیا هم این مهم مورد توجه قرار گرفته است. دیوان داوری پس از تشکیل، استماع اظهارات طرفین، مداقه در اسناد و بررسی ادله و مستندات، رای صادر می کند. هر چند در سیستمهای حقوقی مختلف امکان پژوهش خواهی از آراء داوری بین المللی بگونه ای که در مورد احکام قضائی عمل می شود، وجود ندارد، اما برخی مقررات بصورت محدود امکان تجدیدنظر خواهی از آراء را می دهند لیکن عموم کشورهای دنیا برای اطمینان از جریان داوری و صدور یک رای عادلانه امکان نظارت بر این آراء را نه بصورت تجدیدنظر بلکه در قالب اعتراض پیشبینی نموده اند. بازنگری در احکام داوری تجاری بین المللی از طریق دادگاههای صالح داخلی، بطور سنتی در قالب استیناف و اعتراض به اعتبار این آراء بعمل می آید؛ امروزه علیرغم گرایش به اصل قطعیت آراء داوری، از نظر حقوقی امکان اعتراض به اعتبار آنها و ابطال آن وجود داشته که هم کشورها در قوانین خود آنرا پیش بینی نموده اند و هم در اسناد بین المللی موادی چند به بحث ابطال تخصیص یافته است. پس از پایان رسیدگی و صدور رای، داوران همانند دادرسان از رسیدگی فارغ شده و اصولا دیگر حق ندارند در رای مداخله نمایند. از این به بعد داوران اصولا نمی توانند از تصمیم خود عدول کنند یا چیزی به آن اضافه یا از آن کسر نمایند. داوران نمی توانند تغییر عقیده دهند و در رای تجدید نظر کنند ولو اینکه ادعای اشتباه نمایند. خصوصیت الزام آور بودن حکم نمی تواند به آرائی که بطور جدی ناقصند تسری یابد؛ به همین دلیل علیرغم خصیصه ی الزام آور بودن آراء داوری این مسئله پذیرفته شده که یک تصمیم داوری بین المللی به عللی می تواند باطل و بی اعتبار شود؛ قابلیت ابطال رای در حقوق بین الملل و نویسندگان پیرفته و مورد حمایت قرار گرفت. موسسه ی حقوق بین الملل در سال 1875 این مسئله را برسمیت شناخته که حکم داوری می تواند حاوی نقصی باشد که امکان ابطال آنرا فراهم سازد. بنظر این موسسه بطلان قرارداد داوری، تجاوز از حدود اختیارات، اثبات فساد و خطای اساسی چهار مبنا جهت ابطال احکام داوری بین المللی می باشند. هرچند که کنوانسیونهای لاهه در خصوص حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی، در این مورد ساکت است، اما در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد که چنین سکوتی به سختی می تواند بعنوان تغییر دکترین تثبیت شده بطلان احکام داوری بین المللی محسوب گردد. بعبارت دیگر، قاعد ی بطلان، یک اصل کلی پذیرفته شده است و اشاره به قاعده ی قطعیت احکام داوری بین المللی در قرارداد داوری یا سکوت قرارداد داوری در مورد بطلان از امکان اعلام بطلان حکم در شرایط خاص جلوگیری نمی کند. رای داوری ممکن است مورد اعتراض واقع نشود و محکوم علیه به آن تمکین نموده و آن را اجرا نماید و اختلاف مرتفع گردد. ولی در غالب موارد محکوم علیه رای برای ابطال و جلوگیری از اجرای رای از هیچ تلاشی دریغ نمی نماید و به آن معترض و تقاضای بازنگری و یا ابطال آنرا دارد. این رساله به طرح مباحثی چون بی اعتباری رای داوری، جهات اعتراض و اشکال آن، دادگاه صالح جهت طرح دعوی ابطال و همچنین آثار ابطال رای و در نهایت به نتیجه گیری و ارائه ی پیشنهاد خواهیم پرداخت. فهرست مطالب اعتراض به رای داور پیشگفتار مبحث نخست : تعاریف و مفاهیم گفتار اول : اعتراض بند اول : معنای لغوی بند دوم : معنای اصطلاحی الف ـ مفهوم اعتراض در حقوق داخلی ب ـ مفهوم اعتراض در حقوق بین الملل گفتار دوم : آثار مستقیم اعتراض بند اول : ابطال بند دوم : بطلان و اقسام آن الف : بطلان مطلق ب : بطلان نسبی گفتار سوم : تفاوت ابطال و بطلان مبحث دوم : اشکال اعتراض به رای داور گفتار اول : تجدید نظر در رای توسط دیوان داوری (اعتراض به معنای اعم) بند نخست : پیشبینی تجدیدنظر در موافقتنامه ی داوری بند دوم : امکان تجدیدنظر خواهی در رای داور بموجب قانون بند سوم : تصحیح ، تفسیر یا تکمیل رای الف ــ تصحیح رای ب ــ تفسیر رای ( رفع ابهام از رای ) ج ــ تکمیل رای گفتار دوم : اعتراض به رای نزد دادگاه ( اعتراض به معنای اخص ) بند اول : صلاحیت قضایی الف : فرض اول ب : فرض دوم ج : فرض سوم ج – - تعارض مثبت ج – - - حالت نخست ج – – - حالت دوم ج – - تعارض منفی د ــ فرض چهارم مبحث سوم : نظارت قضایی بر رای داور گفتار اول : حدود دخالت دادگاهها در رسیدگی به دعوای ابطال گفتار دوم : شیوه ی دخالت دادگاه در داوری گفتار سوم : دعوای ابطال بند نخست : دادگاه صالح برای ابطال رای داور بند دوم : اعتراض به رای در کشورهای رومی ژرمنی بند سوم : اعتراض به رای داوری در برخی کشورها و اسناد بین المللی الف ــ اعتراض به رای داور در انگلستان ب ــ اعتراض به رای داور در امریکا ج ــ اعتراض به رای بر اساس مقررات ایکسید مبحث چهارم : نقض آراء داوری گفتار اول : اعتراض به آراء داوری در قانون آئین دادرسی بند اول : جهات نقض آراء داوری در قانون آئین دادرسی الف ـ مخالفت رای با قوانین موجد حق ب ـ غیر موجه و غیر مدلل بودن رای پ ـ مخالفت رای با مفاد دفتر املاک یا اسناد رسمی معتبر ت ـ داوری نسبت به اموری که موضوع داوری نبوده است ث ـ خارج شدن داور از حدود اختیارات ج ـ صدور و تسلیم رای پس از اتمام مهلت داوری د ـ صدور رای توسط داوران غیر مجاز ن ـ بی اعتباری موافقتنامه ی داوری ن – – شرایط موافقتنامه ی داوری ن – – – فقدان اهلیت یکی از طرفین ن – – عدم قابلیت ارجاع دعوی به داوری ن – – – مشخص نبودن موضوع داوری گفتار دوم : نقض رای در قانون داوری تجاری بین المللی بند اول : جهات ابطال رای در قانون داوری تجاری بین المللی الف : فقدان اهلیت یکی از طرفین الف – - قانون حاکم بر اهلیت ب ــ بی اعتباری موافقتنامه ی داوری پ ــ داوری ناپذیری اختلاف ت ــ عدم رعایت مقررات مربوط به ابلاغ اخطاریه های تعیین داور یا درخواست داوری ث ــ عدم توفیق محکوم علیه در ارائه ی مدارک خود به دیوان داوری ج ــ خروج داوران از حدود صلاحیت د ــ عدم مطابقت ترکیب هیئت داوری یا آئین دادرسی با موافقتنامه داوری هـ ــ دخالت داور جرح شده در رای صادره و ــ صدور رای به استناد سند مجعول ی ــ کشف دلایل و مدارک حقانیت محکوم علیه پس از صدور رای که طرف مقابل باعث کتمان آن شده است بند دوم : موارد بطلان رای داوری در قانون داوری بین المللی الف ــ موضوع اختلاف حسب قانون ایران قابل ارجاع به داوری نباشد ب ــ مخالفت رای با نظم عمومی و اخلاق حسنه ب – - مفهوم نظم عمومی ب – - مفهوم نظم عمومی داخلی و بین المللی ب – - مفهوم اخلاق حسنه ب – - قرادادهای مخالف اخلاق ج ــ مخالفت رای با قواعد آمره د ــ مخالفت رای صادره در مورد اموال غیر منقول با قوانین آمره یا مفاد اسناد رسمی بند سوم : مهلت اعتراض به رای داور بند چهارم : اسقاط حق اعتراض بند پنجم :اثر انصراف از حق ایراد بر دعوای ابطال ( اثر قاعده ی استاپل ) مبحث پنجم : آثار طرح دعوای ابطال و نقض رای گفتار نخست : آثار طرح دعوای ابطال بر اجرای رای بند نخست : عدم پذیرش درخواست ابطال بعنوان یکی از مبانی عدم اجرای رای بند دوم : توقف اجرا متعاقب جریان دعوای ابطال در صورت تشخیص دادگاه مقر گفتار دوم : آثار نقض رای بند نخست : عدم شناسایی و اجرای رای بند دوم : عدم ابطال موافقتنامه ی داوری در موارد مشخص بند سوم : محدود بودن اثر ابطال نسبت به معترض گفتار سوم : اجرای آراء داوری ابطال شده بند نخست : اثر سرزمینی و فرا سرزمینی حکم ابطال الف ــ اثر فراسرزمینی حکم ابطال الف - ــ دیدگاه فراسرزمینی حکم ابطال رای داور در نظامهای حقوقی ب ــ اثر سرزمینی حکم ابطال ب – ــ انتقاد ب – – ــ تعارض با نزاکت بین المللی و قاعده ی اعتبار امر مختومه ب – ــ - بی اثر شدن دعوای ابطال ب – ــ - افزایش صدور آراء متعارض و عدم هماهنگی بین المللی ب – ــ دیدگاه سرزمینی اثر حکم ابطال رای داور در اسناد بین المللی منابع و ماخذ