مدیریت
هدف از این پایان نامه تاثیر مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی در شرکت ایران خودرو می باشد.اساسی ترین مشخصه سازمان های هوشمند قرن21، تاکید بر دانش و اطلاعات است. مدیریت دانش می تواند چتری برای گستره ی راه کارهای مورد استفاده جهت اداره دانش نیروی کار سازمان در نظر گرفته شود2009)،Hislop). اخیرا دانش به عنوان دارایی اولیه سازمان ها فرض می شود (2005،Sewell). مدیریت دانش، ابزاری مدیریتی و فرایند ایجاد ارزش از دارایی های نامرئی سازمان است. از اوایل دهه نود مدیریت دانش به عنوان روش نوین مدیریتی، بحث داغ متون مدیریت و دیگر حوزه های وابسته بود.
این روش، در واقع تکامل دیگر روش های مدیریتی است، نه چیزی که ناگهان کشف شده باشد و بتواند طی6ماه در سازمان پیاده شود. سازمان های موفق دریافته اند که دانش مهم ترین دارایی آنهاست و برخی اصول اساسی مدیریت دانش در کارکنان و سازمان وجود دارد و آنان به مدیریت دانش به عنوان عامل کلیدی موفقیت در سازمان می نگرند. به همین دلیل، سرمایه گذاری های هنگفتی برای بکارگیری این نوع مدیریت هزینه کرده اند. مدیریت دانش متشکل از دامنه ای از استراتژی ها و رویه هاست که در یک سازمان برای رسیدن به اهداف آن با استفاده بهینه از دانش و یا توانایی یک سازمان در استفاده از سرمایه معنوی و دانش دسته جمعی به منظور دستیابی به اهداف خود از طریق فرایندی شامل تولید دانش، بهره گیری دانش و استفاده از آن به کمک فناوری است.داده منتقل می شود، اطلاعات تسهیم می شود، اما دانش صنعتی از افراد و جوامع است که به سادگی قابل انتقال نیست.
توبیاس(2000) عنوان می کند که دو دارایی بزرگ وجود دارد که سازمان ها صاحب آن هستند. یکی افرادی که در آن سازمان کار می کنند و دیگری دانشی که در ذهن کارکنان سازمان است. بنابراین دانش را باید خلق، ذخیره و به کار برد که این وظیفه مدیریت دانش است. مدیریت دانش ابزار مهمی است که سازمان ها از طریق آن بهتر می توانند دانش و اطلاعات را مدیریت کنند. در قرن21سازمان ها ذاتا، رقابتی، ثابت قدم و پیشگام می باشند.
ایجاد مزیت رقابتی استراتژیک نیازمند نوع جدیدی از سازمان ها می باشد که قابلیت ایجاد دانش برای حداکثر سازی رقابت و موفقیت استراتژیک را داشته باشند. سازمان ها باید برای ایجاد و کنترل دانش دارای ساز وکار هایی باشند. در شرایط کنونی یکی از عواملی که سبب دگرگونی چهره اقتصادی، اجتماعی و صنعتی یک کشور می شود فعالیت های کارآفرینانه برخورداری از روحیه کارآفرینی و در نهایت کارآفرینی انسان است. از نظر تیمونز(1990) کارآفرینی، ایجاد یک چیز ارزشمند از هیچ و کارآفرین کسی است که دارای قدرت درک بالا و توانایی یافتن فرصت هاست و می تواند از طریق پرورش اندیشه و ایده خود و تبدیل آن به محصول یا خدمتی جدید، اقدام به ارزش آفرینی از هیچ نماید. باید پذیرفت که عصر تسلط روحیه کارآفرینی فرا رسیده است. در بازارهای پر رقابت جهانی سرمایه داری بزرگ کلاسیک به مرور قدرت خود را از دست خواهند داد و صرفا کسانی در عرصه های بین المللی به حیات اقتصادی- اجتماعی ادامه خواهند داد که روحیه کارآفرینی داشته باشند. از این رو در این عرصه نوین رقابتی جامعه ای پیشتاز است که از دانش آموختگانی برخوردار باشند که بتوانند با خلاقیت و پویایی منابع تولید را گردآوری کنندو با کوشش های خلاقانه خود به کسب و کار بپردازند و کارآفرین باشند(هزار جریبی،1382)
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه 2
1-2- بیان مساله تحقیق 4
1-3- اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق 5
1-4- هدفهای تحقیق 7
1-5- چارچوب نظری تحقیق 7
1-6- مدل تحقیق 12
1-7- سوالات یا فرضیه های تحقیق 13
1-8- روش تحقیق 13
1-8-1- جامعه آماری و حجم آن 13
1-8-2- برآورد حجم نمونه و روش نمونه گیری 13
1-9- روش گردآوری اطلاعات 14
1-10- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 14
1-11- متغییرها و واژه های کلیدی 14
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
بخش اول:مدیریت دانش
2-1- مقدمه 18
2-1-1- تاریخچه مدیریت دانش 20
2-1-2- دانش: تعاریف و دسته بندی ها 22
2-2-2-1- تعریف دانش 23
2-2-2-2- دسته بندی دانش 23
2-1-3- انواع دانش 25
2-1-3-1- تقسیم بندی ارسطو 25
2-1-3-2- دانش ضمنی و دانش صریح 25
2-1-3-3- دانش شخصی و دانش سازمانی 26
2-1-3-4- انواع دانش بر مبنای کارکرد 27
2-1-3-5- تقسیم بندی مک لوپ 28
2-1-3-6- دانش رسمی و دانش سازمانی 29
2-1-4- تعریف مدیریت دانش 30
2-1-4-1- دلایل اهمیت به کارگیری مدیریت دانش 33
2-1-4-2- عوامل اصلی موفقیت مدیریت دانش از دیدگاه محققین 36
2-5-1- استراتژی های مدیریت دانش 37
2-1-6- چرخه مدیریت دانش 38
2-1-6-1- چرخه مدیریت دانش مک الوری 39
2-1-6-2- چرخه مدیریت دانش بیوکویتز و ویلیامز 40
2-1-6-3- چرخه مدیریت دانش یکپارچه داکلر 41
2-1-7- راهبردهای مدیریت دانش 42
2-1-7-1- راهبردهای ساختاری 42
2-1-7-2- راهبردهای فرهنگی 43
2-1-7-3- راهبردهای فناوری 45
2-1-8- مدل های مدیریت دانش 46
2-1-8-1- مدل عمومی دانش 46
2-1-8-2- مدل سوناسی و سوری 47
2-1-8-3- مدل بک من 48
2-1-8-4- مدل پایه های ساختمان دانش 48
2-1-8-5- مدل مک الروی 51
2-1-8-6- مدل پیتر گوشتاک 52
2-1-8-7- مدل استیو هالس 53
2-1-8-8- مدل شش بعدی مدیریت دانش 55
2-1-8-9- مدل کلی سختار نظام های مدیریت دانش 56
2-1-8-10- مدل کافرا 57
2-1-8-11- مدل نوناکا و تاکه اوچی 58
2-1-8-12- مدل هیستینگ 61
2-1-8-13- مدل مدیریت دانش میلتون 61
2-1-8-14- الگوی بوکویتز و ویلیامز 64
2-1-8-15- مدل بویست 65
2-1-8-16- مدل مدیریت دانش بنیادی در سازمان 66
2-1-8-17- مدل ادل و گریسون 68
2-1-8-18- مدل هفت سی 71
بخش دوم:کارآفرینی سازمانی
2-2- کارآفرینی سازمانی 72
2-2-1- مفهوم و تعاریف کارآفرینی 72
2-2-2- تاریخچه کارآفرینی 74
2-2-3- تعریف کارآفرین 75
2-2-3-1- صفات و ویژگی های کارآفرینان 76
2-2-4- انواع کارآفرینی 79
2-2-4-1- کارآفرینی فردی 80
2-2-4-2- کارآفرینی درون سازمانی 80
2-2-4-3- کارآفرینی سازمانی 80
2-2-4-4- کارآفرینی شرکتی 81
2-2-4-5- کارآفرینی اداری 82
2-2-4-6- کارآفرینی از راه دور 82
2-2-4-7- کارآفرینی فرصت گرایانه 82
2-2-4-8- کارآفرینی اطلاعاتی 83
2-2-4-9- کارآفرینی دولتی 83
2-2-4-10- کارآفرینی اکتسابی 83
2-2-5- تعریف کارآفرینی سازمانی 83
2-2-5-1- ویژگی های کارآفرینان سازمانی 86
2-2-5-2- عوامل موثر بر کارآفرینی سازمانی 88
2-2-5-2-1- عوامل زمینه ای موثر بر کارآفرینی سازمانی 89
2-2-5-2-2- عوامل ساختاری موثر بر رفتار کارآفرینی سازمانی 89
2-2-5-3- ویژگی های سازمان های کارآفرین 91
2-2-5-3-1- ابعاد ساختاری 91
2-2-5-3-2- ابعاد محتوایی 94
2-2-5-4- موانع و محدودیت های کارآفرینی در سازمان 95
2-2-6- الگوهای کارآفرینی در سازمان 96
2-2-6-1- الگوی کارآفرینی سازمانی کورنوال و پرلمن 96
2-2-6-2- مدل ترغیب کارافرینی کوراتکو و هاجتس 97
2-2-6-3- مدل کارآفرینی سازمانی فرای 99
2-2-6-4- مدل4E 100
2-2-6-5- مدل کارآفرینی سازمانی آنتونیک و هیسریچ 101
2-2-6-6- مدل کارآفرینی سازمانی کوراتکو و همکارانش 107
2-2-6-7- مدل کارآفرینی اکهس و نک 109
2-2-6-8- مدل کارآفرینی سازمانی تامپسون 110
بخش سوم:2-3- ارتباط مدیریت دانش با کارآفرینی سازمانی 112
بخش چهارم:2-4- پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور 113
2-4-1- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 113
2-4-2- تحقیقات انجام شده در داخل کشور 116
بخش پنجم:2-5- معرفی قلمرو تحقیق 119
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
مقدمه 126
3-1- نوع و روش پژوهش 126
3-2- جامعه آماری مورد بررسی 127
3-2-1- جامعه آماری 127
3-2-2- نمونه آماری 127
3-2-3- واحد تحلیل 128
3-3- شیوه و روش نمونه گیری 128
3-4- روش و ابزار گردآوری اطلاعات 128
-4-1- ساختار پرسش نامه مدیریت دانش 129
3-4-2- ساختار پرسش نامه کارافرینی سازمانی 130
3-5- روایی و پایایی پژوهش 131
3-5-1- روایی پرسش نامه 131
3-5-2- پایایی پرسش نامه 131
3-6- روش های جمع آوری اطلاعات 132
3-7- روش های آماری 133
فصل4: یافته های تحقیق
4-1- مقدمه 135
4-2- تحلیل های آمار توصیفی اطلاعات جمعیت شناختی 135
4-2-1- جنسیت 135
4-2-2- سن 136
4-2-3- وضعیت تاهل 138
4-2-4- مدرک تحصیلی 138
4-2-5- رشته تحصیلی 139
4-2-6- سابقه خدمت 141
4-3- شاخص های توصیفی متغییرهای پژوهش 142
4-3-1- مدیریت دانش و مولفه های آن 142 4-3-2- کارآفرینی سازمانی و مولفه های آن 143
4-4- آمار استنباطی و آزمون فرضیه ها 144
4-4-1- بررسی فرض نرمال بودن داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف اسمیرنوف 144
4-4-2- تحلیل رگرسیون ابعاد مدیریت دانش با کارآفرینی سازمانی 151
فصل5: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه 153
5-2- نتایج پژوهش 153
5-2-1- بحث در رابطه با نتایج به دست آمده از پیشینه پژوهش 153
5-2-2- بحث در رابطه با نتایج بدست آمده از تحلیل توصیفی 154
5-2-3- بحث در رابطه با نتایج به دست آمده از فرضیه های پژوهش 155
5-2-3-1- نتایج استنباطی پژوهش 155
5-3- پیشنهادات 157
5-3-1- پیشنهادات کاربردی 157
5-3-2- پیشنهادها برای فرضیات فرعی پژوهش 148
5-3-3- پیشنهادات پژوهشی 150
5-4- محدودیت های پژوهش 151
منابع و ماخذ
پیوست1: پرسش نامه
فهرست شکل ها
شکل(1-1) مدل تحقیق 12
شکل(2-1) انواع دانش 28
شکل(2-2) فرایندهای اصلی در چرخه مدیریت دانش 39
شکل(2-3) چرخه مدیریت دانش بوکویتز و ویلیامز 40
شکل(2-4) چرخه مدیریت دانش یکپارچه 41
شکل(2-5) مدل عمومی مدیریت دانش 46
شکل(2-6) زیرسیستم های مدیریت دانش 47
شکل(2-7) مدل پایه های ساختمان مدیریت دانش 49
شکل(2-8) مراحل مدیریت دانش از دیدگاه گوشتاک 53
شکل(2-9) مدل مبتنی بر فرایندهای دانش 54
شکل(2-10) مدل مدیریت دانش فیل پری و الیکاتومی 55
شکل(2-11) مدل ساختاری مدیریت دانش 57
شکل(2-12) مدلKAFRA 58
شکل(2-13) مدل حلزونی نوناکا و تاکه اوچی 59
شکل(2-14) مدل مدیریت دانش میلتون 63
شکل(2-15) الگوی فرایند مدیریت دانش 65
شکل(2-16) مدل بویست 66
شکل(2-17) مدل دانش بنیادی 67
شکل(2-18) مدل مبتنی بر فرایندها و فراهم کننده های مدیریت 69
شکل(2-19) مدل هفت سی 71
شکل(2-20) انواع کارآفرینی 81
شکل(2-21) عوامل موثر بر کارآفرینی 91
شکل(2-22) مدل کارآفرینی سازمانی کورنوال و پرلمن 97
شکل(2-23) مدل کوراتکو و هاتجس 98
شکل(2-24) مدل کارآفرینی سازمانی4Eزاویر مندوزا 101
شکل(2-25) کارآفرینی سازمانی آنتونیک و هیسریچ 104
شکل(2-26) مدل تکاملی کارآفرینی سازمانی کوراتکو و همکارانش 109
شکل(2-27) مدل کارافرینی سازمانی اکهس و نک 110
شکل(2-28) مدل کارآفرینی سازمانی تامپسون 111
فهرست جداول
جدول(2-1) نخستین تلاش ها در راستای مدیریت دانش 21
جدول(2-2) عوامل اصلی موفقیت مدیریت دانش از دیدگاه محققین 36
جدول(2-3) استراتژی های مدیریت دانش 37
جدول(2-4) چرخه های مدیریت دانش از دیدگاه صاحب نظران 42
جدول(2-5) ابزار استفاده از فرایند دانش 51
جدول (3-1) گویه های مدیریت دانش 129
جدول (3-2) گویه های کارآفرینی سازمانی 129
جدول (3-3) پرسش نامه مدیریت دانش 130
جدول (3-4) پرسش نامه کارآفرینی سازمانی 130
جدول(3-5) میزان آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پرسش نامه 132
جدول(4-1) فراوانی و درصد فراوانی جنسیت افراد شرکت کننده 136
جدول(4-2) نتایج مربوط به متغییر سن افراد شرکت کننده 137
جدول(4-3) نتایج مربوط به متغییر وضعیت تاهل افراد شرکت کننده 138
جدول(4-4) نتایج مربوط به متغییر مدرک تحصیلی در افراد شرکت کننده 139
جدول(4-5) نتایج مربوط به متغییر رشته تحصیلی در افردا شرکت کننده 140
جدول(4-6) نتایج مربوط به متغییر سابقه خدمت در افراد شرکت کننده 141
جدول(4-7) شاخص های توصیفی مدیریت دانش و مولفه های آن 142
جدول(4-8) شاخص های توصیفی کارآفرینی سازمانی و مولفه های آن 143
جدول(4-9) نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف 145
جدول(4-10) ارتباط بین خلق دانش با کارافرینی سازمانی 146
جدول(4-11) ارتباط بین ذخیره و نگهداری دانش با کارافرینی سازمانی 146
جدول(4-12) ارتباط بین انتقال دانش با کارآفرینی سازمانی 147
جدول(4-13) ارتباط بین بکارگیری دانش با کارآفرینی سازمانی 148
جدول(4-14) بررسی مطلوبیت مدیریت دانش و ابعاد آن 148
جدول(4-15) بررسی مطلوبیت کارآفرینی سازمانی و ابعاد آن 149
جدول(4-16) جدول نتایج ضریب رگرسیون بین کارآفرینی سازمانی و مولفه های مدیریت دانش 151
جدول(4-17) همبستگی چندگانه بین مدیریت دانش و کارافرینی سازمانی 151
فهرست نمودارها
4-1- فراوانی جنسیت پاسخگویان 136
4-2- فراوانی درصد سن افراد پاسخگو 137
4-3- فراوانی درصد وضعیت تاهل افراد پاسخگو 138
4-4- فراوانی درصد وضعیت آخرین مدرک تحصیلی افراد پاسخگو 139
4-5- فراوانی درصد رشته تحصیلی افراد پاسخگو 140
4-6- فراوانی درصد سابقه خدمت افراد پاسخگو 141
4-7- نمودار میانگین مولفه های مدیریت دانش 143
4-8- نمودار میانگین مولفه های کارآفرینی سازمانی 144