پیشینه پژوهشهای ساختار سازمانی و رضایت شغلی و ارائه مدل مفهومی

مدیریت
دانلود پایان نامه رشته مدیریت پیشینه پژوهشهای ساختار سازمانی و رضایت شغلی و ارائه مدل مفهومی مقدمه ساختار سازمانی چهارچوب روابط حاكم بر مشاغل، سیستم‌ها و فرایندهای عملیاتی و افراد و گروه‌هایی است كه برای نیل به هدف تلاش می‌كنند (بارنی و همکاران 1992؛ به نقل از الوانی 1377). آن مجموعه راه‌هایی است كه كار را به وظایف مشخص تقسیم می‌كند و هماهنگی میان آنها را فراهم می‌كند (میتزبرگ 1972، به نقل از الوانی 1377). ساختار، توزیع قدرت در سازمان را نشان می‌دهد و صرفاً یك ساز و كار هماهنگی نیست بلكه فرایندهای سازمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ساختار سازمانی به الگوهای روابط درونی سازمان، اختیار و ارتباطات دلالت دارد. و روابط گزارش‌دهی، كانال‌های ارتباط رسمی، تعیین مسئولیت و تفویض اختیار تصمیم‌گیری را روشن می‌سازد (هانگر و همکاران 1991، به نقل از اعرابی 1384). بوسیله ساختار سازمانی عملیات و فعالیت‌های داخل سازمان، آرایش می‌یابد و خطوط مسئولیت و اختیار مشخص می‌شود. ساختار به مدیران نشان می‌دهد كه مسئول سرپرستی چه كسانی هستند و به كاركنان، مدیرانی را می‌شناساند كه از آنها آموزش و دستور می‌گیرند. كمك به جریان اطلاعات نیز از تسهیلاتی است كه ساختار برای سازمان فراهم می‌كند. ساختار سازمانی باید توان تسریع و تسهیل تصمیم‌گیری، واكنش مناسب نسبت به محیط و حل تعارضات بین واحدها را داشته باشد. ارتباط بین اركان اصلی سازمان و هماهنگی بین فعالیت‌های آن و بیان ارتباطات درون سازمانی از نظر گزارش دهی و گزارش گیری، از وظایف ساختار سازمانی است (اعرابی 1382). اگر چه مفهوم ساختار سازمانی یك حقیقت است و بر هر كسی در سازمان اثر می‌گذارد و همه به نوعی با آن سروكار دارند، ولی كم و بیش مفهومی انتزاعی است. سنگ زیرین ساختار، نقش‌های افراد در سازمان و الگوی روابط میان نقش‌ها، ساختار سازمانی را شكل می‌دهد، بنابراین ساختار را می‌توان انتظارات موجود از هر نقش و ارتباط میان آنها دانست. این نقش‌ها اغلب بوسیله شرح پست‌ها و شرح شغل‌ها و اسناد مكتوب كه حوزه مسئولیت و دامنه فعالیت هر شغل را مشخص می‌كنند، جنبه قانونی می‌یابد (رابینز، ترجمه الوانی و همکاران 1376). بین ساختار سازمانی و نمودار سازمانی تمایز قایل می‌شوند. ساختار سازمانی كه مفهوم كلی‌تری هست، بوسیله نمودار سازمانی نشان داده می‌شود. در نمودار سازمانی؛ روابط اختیار، كانال‌های ارتباط رسمی و گروه‌های كاری رسمی و خطوط رسمی پاسخگویی نمایان است. بنابراین می‌توان گفت ساختار آیینه تمام نمای قواعد، مقررات، رویه ها، استانداردها، جایگاه تصمیم گیری، نحوه ارتباطات، تفكیك بخش‌ها مشاغل و تلفیق آنها و سلسله مراتب اختیارات است. مفهوم نسبتاً ساده و ملموس از ساختار به شكل نمودار سازمانی، نمایان می‌شود كه یك نماد قابل رؤیت از كل فعالیت ها، شیوه‌های ارتباطی و فرآیندهای سازمانی است. پس می‌توان این گونه استدلال كرد كه نمودار سازمانی، تلخیص و تجریدی از واقعیت ساختار سازمانی است (هودگ و همکاران 1991، به نقل از اعرابی 1382). کلمات کلیدی: رضایت شغلی ساختار سازمانی رابطه ساختار سازمانی و رضایت شغلی فهرست مطالب 1- مقدمه 3 بخش اول: ساختار سازمانی 3 1- ابعاد ساختار سازمانی 4 1-1- پیچیدگی 5 1-1-1- تفكیك افقی 6 1-1- تفكیك عمودی 6 1-1-3- تفكیك جغرافیایی 6 1- رسمیت 6 1-3- تمركز 7 ارتباط تمرکز، پیچدگی ورسمیت 8 1- تمرکز و پیچیدگی 8 تمرکز و رسمیت 9 3- تعیین كننده‌های ساختار 10 3-1- استراتژی 10 3- اندازه سازمان 11 3-3- تكنولوژی 11 3-4- محیط 12 3-5- قدرت- كنترل 13 4- انواع ساختارهای سازمانی 13 5- سازمان‌های مکانیکی و ارگانیکی 15 6- دو عنصر كلیدی ساختار تفكیك و تلفیق 17 7- ساختارهای سنتی 19 7-1- سازمان‌های شبکهای 21 7- سازمان‌های ستاره‌ای شکل یا خوشه ستاره‌ای 22 7-3- سازمان‌های تارعنکبوتی 22 7-4- سازمان‌های پارندی 22 7-5- سازمان مجازی 23 7-6- سازمان‌های تخیلی 24 7-7- سازمان‌های خوشه‌ای 24 3- بخش دوم: رضایت شغلی 24 3-1- رضایت شغلى 24 3- ابعاد رضایت شغلی 26 3-3- ریشه و سرچشمه رضایت شغلی 26 3-4- ماهیت رضایت شغلی 27 3-5- فواید بررسی رضایت شغلی 27 3-6- عوامل تأثیرگذار بر رضایت شغلی 28 3-7- آثار وجود رضایت شغلى 32 الف رضایت و ترك خدمت 32 ب رضایت از شغل و غیبت از كار 33 ج رضایت و عملكرد 33 د تأثیر رضایت شغلى بر سازمان 34 3-8- روش‌هاى ارزیابى رضایت شغلى 34 3-8-1- مقیاس‌هاى درجه بندى گزارش شخصى 34 3-8- رویدادهاى حساس (پیشامدهاى بُحرانى) 35 3-8-3- رفتارهاى آشكار 36 3-8-4- گرایش‌هاى عملى 36 3-8-5- مقیاس صورتك ها 37 3-8-6- مصاحبه 37 3-8-7- پرسش نامه وروش پرسش نامه‌اى 38 3-9- نظریه‌هاى رضایت شغلى 39 3-9-1- نظریه امید و انتظار 39 3-9- نظریه ارزش 40 3-9-3- نظریه بریل 40 3-9-4- نظریه نقشى 41 3-9-5- نظریه نیازها 41 3-9-6- نظریه هرزبرگ 43 3-9-7- نظریه هالند 44 4- بخش سوم: پیشینه و مدل مفهومی 45 4-1- چهارچوب نظری 45 4- چهارچوب تجربی 45 4-1- تحقیقات داخلی 45 4- تحقیقات خارجی 47 4-3- مدل مفهومی تحقیق 50 نمودار 1- مدل مفهومی تحقیق 50