تبیین رابطه بین اهرم اقتصادی و نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود (P/E) در صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران

تبیین رابطه بین اهرم اقتصادی و نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود (P/E) در صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران

فهرست مطالب:

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

چكیده................................................................................................................................... 1

فصل اول - كلیات تحقیق .................................................................................................. 2

1-1) مقدمه........................................................................................................................... 3

1-2) بیان مسأله تحقیق.......................................................................................................... 3

1-3) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق...................................................................................... 6

1-4) سوالات تحقیق.............................................................................................................. 7

1-5) فرضیه‏های تحقیق.......................................................................................................... 7

1-6)اهداف تحقیق................................................................................................................. 7

1-7) قلمرو تحقیق................................................................................................................ 8

1-8) روش تحقیق................................................................................................................. 8

1-9)جامعه آماری.................................................................................................................. 9

1-10) تعاریف وا‍ژه ها و كلمات كلیدی تحقیق....................................................................... 9

1-10-1) متغیر مستقل.................................................................................................... 10

1-10-2) متغیرهای وابسته............................................................................................... 10

فصل دوم – ادبیات و پیشینه تحقیق................................................................................... 11

2-1) مقدمه........................................................................................................................... 12

2-2) مروری بر مبانی نظری ................................................................................................... 13

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

2-2-1) نقطه سر به سر...................................................................................................... 13

2-2-2) اهرم و ساختار آن................................................................................................. 14

2 -2-2-1) اهرم عملیاتی............................................................................................. 15

2-2-2-1-1) مفروضات اصلی درجه اهرم عملیاتی.................................................. 17

2-2-2-1-2) کاربردهای اهرم عملیاتی................................................................... 17

2-2-2-1-3) محاسبه ریسک تجاری...................................................................... 18

2-2-2-2) اهرم مالی .................................................................................................. 18

2-2-2-2-1) تفسیر درجه اهرم مالی....................................................................... 19

2-2-2-2-2) مفروضات درجه اهرم مالی................................................................. 19

2-2-2-2-3) کاربردهای اهرم مالی.......................................................................... 20

2-2-2-2-4) محاسبه ریسک مالی ......................................................................... 20

2-2-2-2-5) درجه اهرم مالی و سود هر سهم......................................................... 21

2-2-2-3) اهرم مرکب.................................................................................................. 21

2-2-2-3-1) تفسیر درجه اهرم مرکب................................................................................... 22

2-2-2-3-2) مفاهیم درجه اهرم مرکب..................................................................... 22

2-2-2-3-3) محاسبه ریسک کل شرکت........................................................................ 23

2-2-2-4) درجه اهرم اقتصادی........................................................................................... 23

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

2-2-2-4-1) عوامل اقتصادی................................................................................... 26

2-2-2-4-2) ریسک............................................................................................... 27

2-2-3) چرخه های تجاری................................................................................................ 28

2-2-3-1) رشد اقتصادی و سیکل های تجاری.............................................................. 30

2-2-4) سرمایه گذاری...................................................................................................... 32

2-2-4-1) اشکال سرمایه گذاری.................................................................................... 33

2-2-4-1-1) سرمایه گذاری در دارائیهای مالی............................................................ 33

2-2-4-1-2) سرمایه گذاری در دارائیهای فیزیکی ...................................................... 34

2-2-4-1-3) سایر موارد(احشام واغنام،نفت وبورس کالا)............................................ 34

2-2-4-2) اهداف سرمایه گذاری.................................................................................... 35

2-2-4-3) فرایند سرمایه گذاری..................................................................................... 37

2-2-5) روش های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار................................................................... 38

2-2-6) ارزشیابی.............................................................................................................. 39

2-2-6-1) مفاهیم و تاریخچه ارزشیابی.......................................................................... 40

2-2-6-2) رویکرد های ارزشیابی................................................................................. 41

2-2-6-2-1) تکنیکهای ارزشیابی مبتنی بر جریان نقد................................................ 41

2-2-6-2-2) تکنیکهای مبتنی بر رویکردارزشیابی نسبی.......................................................... 42

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

2-2-6-2-2-1) روش ضریب درآمدی ..................................................... 43

2-2-6-2-2-2) نسبت قیمت به جریان نقدی( ).......................................... 45

2-2-6-2-2-2 نسبت قیمت به ارزش دفتری ............................................ 46

2-2-6-2-2-4) نسبت قیمت به فروش .................................................... 47

2-2-7-1) تحقیقات انجام شده در داخل...................................................................... 49

2-2-7-2) تحقیقات انجام شده در خارج..................................................................... 51

فصل سوم – روش شناسی تحقیق........................................................................................ 55

3-1)مقدمه............................................................................................................................ 56

3-2)روش تحقیق.................................................................................................................. 57

3-3)متدلوژی تحقیق.............................................................................................................. 58

3-4) جامعه آماری................................................................................................................. 58

3-5)انتخاب نمونه آماری........................................................................................................ 59

3-6) روش نمونه‏گیری و حجم نمونه...................................................................................... 60

3-7) روش جمع آوری اطلاعات............................................................................................ 61

3-8) فرضیه های تحقیق........................................................................................................ 61

3-9) روش های آماری مورد استفاده....................................................................................... 62

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

3-9-1) آزمون هاسمن....................................................................................................... 63

3-9-2) مدل رگرسیون تلفیقی............................................................................................ 64

3-10) ضریب تعیین r2......................................................................................................... 64

فصل چهارم - تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها................................................. 67

4-1) مقدمه........................................................................................................................... 68

4-2) آمار توصیفی................................................................................................................. 68

4-3) آزمون فرضیه های تحقیق............................................................................................... 75

4-4) آزمون مدل تحقیق......................................................................................................... 75

4-5)تجزیه و تحیل رگرسیون سری زمانی و مقطعی................................................................. 76

4-6) آزمون هاسمن .............................................................................................................. 76

4-6-1) آزمون ایستایی..................................................................................................... 77

4-7)مدل رگرسیون تحقیق...................................................................................................... 79

4-8) ضریب تعیین r2............................................................................................................ 79

4-9) آزمون خود همبستگی جملات اخلال (مستقل بودن)......................................................... 80

4-10) آزمون معناداری مدل رگرسیون...................................................................................... 80

4-11) برآورد مقادیر ثابت و غیرثابت متغیرها در رگرسیون....................................................... 81

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

4-12) نتایج برآوردی آزمون فرضیه های تحقیق....................................................................... 82

4-12-1) فرضیه اول........................................................................................................ 82

4-12-2) فرضیه دوم........................................................................................................ 83

4-13) نتایج تخمین مدل رگرسیون......................................................................................... 84

فصل پنجم - نتیجه گیری و پیشنهادات............................................................................... 85

5-1) مقدمه........................................................................................................................... 86

5-2) مروری کلی بر چهارچوب کلی تحقیق ........................................................................... 86

5-3) نتایج برآورد فرضیه ها................................................................................................... 87

5-4) پیشنهادات مبتنی بر نتایج حاصل ازتحقیق........................................................................ 89

5-4-1) پیشنهادات کاربردی..............................................................................................................89

5-4-2) پیشنهادات برای تحقیقات آتی ............................................................................. 90

منابع ومآخذ........................................................................................................................ 91

الف) منابع فارسی................................................................................................................... 92

ب)منابع انگلیسی.................................................................................................................... 94

پیوست ها ............................................................................................................................. 96

جدول 1 – مشخصات شرکتهای نمونه منتخب در تحقیق .......................................................... 97

جدول 2- آماره های توصیفی درجه اهرم اقتصادی و نسبت های (M/B)و (P/E) برای شرکت های مورد بررسی 98

جدول 3- نتایج آزمون هاسمن برای فرضیه اول و دوم ............................................................. 99

فهرست مطالب

عنوان........................................................................................................................................ صفحه

جدول 4- آزمون هادری برای درجه اهرم اقتصادی و نسبت های (M/B) و (P/E)..................... 101

جدول5- آزمون (لوین ، لو و چو) برای متغیرهای درجه اهرم اقتصادی (DEL) و نسبتهای (M/B) و

(P/E) ................................................................................................................................. 103

جدول 6 – نتایج ،آماره Fو ضرایب برآوردی متغیرهای مورد استفاده در تحقیق ................... 105

چکیده

از عوامل مهم در زمان تصمیم گیری سرمایه­گذاران بالقوه و بالفعل برای سرمایه­گذاری در شرکت ها ارزیابی عملکرد شرکت های موردنظر است . این فرایند زمانی که اطلاعات بطور برابر در بازار توزیع نمی شود ، دشوارتر می گردد. نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود هر سهم (P/E) ، دو روش مهم تکنیکهای ارزشیابی نسبی بشمار می روند . درجه اهرم اقتصادی یکی از تکنیکهای جدید در تبیین و شناسایی ریسک در چهاچوب مبانی نظری اهرم ها می باشد . در اهرم های دیگر فروش به عنوان متغیر مستقل اما در درجه اهرم اقتصادی متغیر وابسته می باشد ، که متاثر از تغییرات متغیر اقتصادی است . بطوریکه در این تحقیق هزینه بهره برای سنجش متغیر اقتصادی مورد بررسی قرار می گیرد .

سرمایه­گذاران عموما به نسبت ارزش بازار و ارزش دفتری (M/B) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) شرکت ها توجه داشته و برای ارزیابی سهام شرکت ها از این دو بیش از سایر عوامل استفاده می کنند . با توجه به عدم شناخت کافی سرمایه گذاران از درجه اهرم اقتصادی ، در این تحقیق سعی می شود با محاسبه درجه اهرم اقتصادی شرکت ها در سال های مختلف و پیدا کردن رابطه معنی­دار تغییرات آن با تغییرات نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) ، به سرمایه گذاران و سهامداران برای تصمیم­گیری بهتر در خرید و فروش سهام شرکت های مختلف کمک کنیم. با توجه به محدودیت امکانات و زمان، تعداد 60 شرکت از صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1384-1389 به عنوان نمونه آماری این تحقیق انتخاب گردید.تحلیل داده ها با استفاده از روش رگرسیون تلفیقی ،با کمک نرم افزار Eveiws انجام و بر اساس05/0=α یعنی در سطح 95% اطمینان نتایج نهایی ذیل حاصل گردید :

1- بر اساس فرضیه یک ،بین درجه اهرم اقتصادی و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) رابطه مثبت و معنی­دار وجود دارد و ضرایب محاسبه شده نیز حاکی از قوی بودن این رابطه می­باشد و بدین ترتیب فرضیه مذکور تایید می شود .

2- بر اساس نتایج حاصل از فرضیه دوم بدلیل کوچکتر بودن t استیودنت از مقدار 2 بین درجه اهرم اقتصادی و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) ارتباط معناداری ملاحظه نگردید .

كلمات كلیدی: اهرم اقتصادی– ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) – ارزش بازار به سود هر سهم (P/E)