بررسی حقوقی تغییرات مصونیت پارلمانی در ایران

فقه،حقوق،الهیات
دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق بررسی حقوقی تغییرات مصونیت پارلمانی در ایران مقدمه پیش بینی اصل مصونیت پارلمانی در كنار سایر اصول قانون اساسی كشورها و اهتمام روز افزون قانونگذاران به این اصل گویای جایگاه ویژه آن در جامعه جهانی است این اصل اساسی كه به نحوه شایسته ای از امنیت حرفه ای و سلامت خاطر نمایندگان حمایت می كند از ماهیت حقوقی متمایزی نسبت به سایر تأسیسات حقوقی برخوردار است و بر مبانی نظری استواری تكیه دارد. حقوقدانان به منظور اثبات ضرورت بهره مندی نمایندگان از مصونیت توجیهات و استدلالهای منطقی بسیاری مطرح كرده اند كه هر یك از آنها به سهم خود در سوق دادن اندیشه قانونگذار هر كشور به اهمیت اصل مذكور تاثیر گذار بوده است . در مقابل این گروه عده ای تلاش داشته اند كه با توسل به دلایلی همچون اصل قانونی بودن جرم و مجازات و تساوی اشخاص در قبال قانون فلسفه تشریع قوانین جزایی در جهت صیانت از نظام عمومی و حیثیت حقوق خصوصی افراد و فقد صبغه شرعی و مبنای متقن فقهی مصونیت پارلمانی نمایندگان را با اشكال مواجه كنند ولی در عمل موفق نبوده اند. به هر حال با وجود مخالفت های پراكنده گرایش غالب در اكثر كشورها در مسیر تایید و اثبات بیش از پیش مصونیت اعضای مجالس پارلمانی جهت گیری نموده است به گونه ای كه حتی كشورهایی كه پیشتر به شكل محدود از نمایندگان حمایت می كرده اند در دهه های اخیر بر گسترش دامنه اصل مصونیت نظر داشته و رویكردی جامع گرایانه مبنی بر پذیرش هر دو صورت مصونیت (عدم مسئولیت و عدم تعرض ) اتخاذ نمود ه اند بررسی روند رویكرد قانونی نظامهای پارلمانی در ادوار اخیر صحت این موضوع را به تایید می رساند. در كشور ایران به علت ظهور اندیشه های اسلام گرایانه پس از انقلاب مصونیت پارلمانی در مقایسه با رژیم قانونی حاكم بر این تاسیس حقوقی در قبل از انقلاب شكل محدودی به خود گرفت و تنها مصونیت نمایندگان در قبال آرا و اظهارات پذیرفته شد این دامنه محدود از مصونیت نیز آنقدر با موانع و تضییقات رو به رو گردیده است كه در واقع شناسایی مصونیت قانونی به معنای واقعی را برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی در پرده ابهام فرو برده است تنشهای گسترده ای كه در حوزه شناسایی یا عدم شناسایی این حق از سوی موافقان یا مخالفان ایجاد شده ناشی از همین ابهام است راه حل منطقی و مستدلی كه در خصوص تنش زدایی و رسیدن به نتیجه سریع و مشخص به نظر می رسد آن است كه ابتدا با بررسی كلی مبانی نظری ، مبانی قانونی ، نتایج و فواید مصونیت پارلمانی به ترسیم یك طرح كلی و هدفمند اقدام كرد و آنگاه با در كنار هم نهادن اصول و مبانی اندیشه اسلامی و نیز اندیشه مردم سالارانه ( اندیشه اسلامی مردم سالار ) را متجلی ساخت . در نتیجه از این رهگذر امكان پذیرش اصل مصونیت در حكومت اسلامی فراهم خواهد شد . کلمات کلیدی: مصونیت پارلمانی تحول کاربردی مصونیت پارلمانی تحول مفهومی مصونیت پارلمانی پیشینه مصونیت پارلمانی در حقوق ایران فهرست مطالب تحول مفهومی و کاربردی مصونیت پارلمانی در حقوق ایران 1 مقدمه 2 2- مفاهیم 3 3- جایگاه و ماهیت حقوقی مصونیت پارلمانی 6 3-1- مصونیت پارلمانی به عنوان یك حق یا امتیاز قانونی 8 3-2 – مصونیت پارلمانی به عنوان نماینده یك مصونیت قانونی 9 4- پیشینه تاریخی مصونیت پارلمانی 11 5-سیر تحول مصونیت پارلمانی در نظام حقوقی ایران 13 6 – صور مصونیت پارلمانی 16 6-1-1- آثار و اوصاف اصل عدم مسئولیت 18 اول – تداوم 18 دوم – برخورداری از جنبه عمومی 18 سوم – شمول 19 چهارم – اطلاق با استثنا ناپذیری 20 الف - محدودیتهای وارد بر اطلاق عدم مسئولیت پارلمانی 21 الف1 – لزوم ارتباط گفته ها و اظهار نظرها با وظایف نمایندگی 21 الف 2 – قوانین و مقررات انتظامی پارلمان 23 6-2-1- آثار و ویژگیهای اصل تعرض ناپذیری 25 7- رویكرد كشورها نسبت به پذیرش صور مصونیت پارلمانی 27 7-2- رویكرد تلفیقی 27 7-3-1- رویكرد پیش از انقلاب بر مبنای قانون اساسی مشروطه 28 8- نتایج و پیشنهادها 30 9- منابع 32