رویکردهای اصلی رفتار شهروندی سازمانی و عوامل تاثیرگذار بر آن

مرور ادبیات دو رویکرد اصلی را در تعاریف مربوط به مفهوم رفتار شهروندی سازمانی مشخص می کند:

1- رفتارهایی در نفش و فرانقش: محققان اولیه رفتار شهروندی سازمانی را جدای از عملکرد داخل نقش تعریف و تأکید کردند که رفتار شهروندی سازمانی بایستی به عنوان رفتار فرانقشی مورد توجه قرار گیرد. ماریسون (1994) واژه (گستره شغلی درک شده) را برای تمایز بین این دو دسته از رفتار های در نقش و فرانقش به کار برد و بیان کرد:

هرچه کارمند دامنه شغل را گسترده تر درک نماید، فعالیت های بیشتری را به عنوان فعالیت ها در نقش تعریف می کند. این فرض بر این نکته تأکید دارد که یک عامل تعیین کننده مهم برای اینکه یک فعالیت رفتار شهروندی سازمانی خوانده شود این است که کارکنان به چه گستردگی مسئولیت های شغل شان را تعریف کنند. این استدلال کاربرد تئوریکی مهمی در پی دارد و آن اینکه آنچه دیگران به عنوان رفتار شهروندی سازمانی تعریف می کنند منعکس کننده درک کارکنان از گستردگی مسئولیت های کاریشان می باشد. این توصیه در مطالعات دیگر مورد تائید قرار گرفت،

چرا که نشان داده شد مرز رفتار در نقش و فرانقش به خوبی تعریف نشده است و از کارمندی به کارمند دیگر یا از کارکنان به سرپرستان تغییر می کند و به این خاطر این رویکرد با آنچه محققین به عنوان مفهوم رفتار شهروندی سازمانی مفهوم سازی می کنند در تناقض است، هرچند که گروهی از محققان سعی کردند با بیان تفاوت های میان رفتار در نقش یا درون نقش و رفتار فرانقش از یک سو و مفهوم سازی رفتار شهروند سازمانی از سوی دیگر میان آنها ارتباط برقرار کنند. به عنوان مثال از نظر ارگان (1988) یک تفاوت اساسی میان این دو فعالیت این است که آیا به این رفتارها پاداش داده می شود و یا در صورت عدم مشاهده رفتار، محرومیت هایی اعمال می گردد یا خیر، چرا که رفتار شهروندی سازمانی و فعالیت های مرتبط با آن بایستی مستقل از پاداش های رسمی درک شوند،چون رفتار شهروندی سازمانی رفتاری است که از نظر سازمانی پاداش داده نمی شود.

فهرست مطالب
1-1. تعاريف مفهومي و عملياتي اصطلاحات تحقيق 2
تعریف مفهومی رفتار شهروندی سازمانی
تعریف عملیاتی رفتار شهروندی سازمانی
مبانی نظری و پیشینه تحقیق رفتار شهروندی سازمانی
1-2. رفتار شهروندی سازمانی 15
1-2-1. مقدمه: 15
1-2-2. ظهور و پیدایش رفتار شهروندی سازمانی 16
1-2-3. مفهوم رفتار شهروندی سازمانی 17
1-2-4. دو رویکرد اصلی رفتار شهروندی سازمانی 20
1-2-5. دیدگاه های صاحب نظران در مفهوم رفتار شهروندی سازمانی 22
1-2-6. ویژگی های کلیدی رفتار شهروندی سازمانی: 33
1-2-7. عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی 33
1-2-8. پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی 35
1-2-9. نتایج فردی رفتار شهروندی سازمانی 36
1-2-10. اثرات رفتار شهروندی سازمانی بر سازمان 38
1-2-11. سیاست های تشویق رفتار شهروندی سازمانی 39
پیشینه تحقیق در مورد رفتار شهروندی سازمانی
1-3-1. تحقيقات انجام شده رفتار شهروندی سازمانی در داخل 41
1-3-2. تحقيقات انجام شده رفتار شهروندی سازمانی در کشورهای خارجی 46
1-4. نتیجه گیری 49
منابع و مآخذ