پیشینه صنعت کاشی و سرامیک و بررسی نقاط ضعف و قوت

سرامیک
دانلود پایان نامه رشته سرامیک پیشینه صنعت کاشی و سرامیک و بررسی نقاط ضعف و قوت پیشگفتار كاشی و سرامیك از قدیمی‏ترین ساخته‏های دست بشر می‏باشد. فراوانی مواد اولیه و سهولت ساخت تولید باعث شده است تا اشیاء سرامیكی از قدیمی‏ترین یافته‏های انسان‌های نخستین باشد.صنعت كاشی‌سازی و كاشی‌كاری كه بیش از همه در تزیین معماری سرزمین ایران، و به طور اخص بناهای مذهبی به كار گرفته شده، دارای ویژگی‌های خاصی است. این هنر و صنعت از گذشته‌ بسیار دور در نتیجه مهارت، ذوق و سلیقه كاشی‌ساز در مقام شیئی تركیبی متجلی گردیده، بدین ترتیب كه هنرمند كاشی‌كار با كاربرد و تركیب رنگ‌های گوناگون و یا در كنار هم قراردادن قطعات ریزی از سنگ‌های رنگین و بر طبق نقشه‌ای از قبل طرح گردیده، به اشكالی متفاوت و موزون از تزیینات بنا دست یافته است. طرح‌های ساده هندسی، خط منحنی، نیم دایره، مثلث، و خطوط متوازی كه خط عمودی دیگری بر روی آنها رسم شده از تصاویری هستند كه بر یافته‌های دوره‌های قدیمی‌تر جای دارند، كه به مرور نقش‌های متنوع هندسی، گل و برگ، گیاه و حیوانات كه با الهام و تأثیرپذیری از طبیعت شكل گرفته‌اند پدیدار می‌گردند، و در همه حال مهارت هنرمند و صنعت كار در نقش دادن به طرح‌ها و هماهنگ ساختن آنها، بارزترین موضوع مورد توجه است. این نكته را باید یادآور شد كه مراد كاشی‌گر و كاشی‌ساز از خلق چنین آثار هنری هرگز رفع احتیاجات عمومی و روزمره نبوده، بلكه شناخت هنرمند از زیبایی و ارضای تمایلات عالی انسانی و مذهبی، مایه اصلی كارش بوده است. مخصوصاً اگر به یاد آوریم كه هنرهای كاربردی بیشتر جنبه كاربرد مادی دارد، حال آن كه خلق آثار هنری نمایانگر روح لطیف انسان می‌باشد. هنر كاشی‌كاری، تركیبی از خصایص تجریدی و انفرادی اشیاء و رنگ‌هاست، كه بیننده را به تحسین ذوق و سلیقه و اعتبار كار هنرمند در تلفیق و تركیب پدیده‌های مختلف وادار می‌سازد. تزئینات كاشی بر روی ستون‌های معبد العبید در بین‌النهرین باقی مانده از سال‌های نیمه دوم هزاره دوم ق.م. نشانگر اولین كاربرد هنر كاشی‌كاری در معماری است. این شیوه تزیینی كه با تركیب سنگ‌هایی الوان و قراردادن آنها در كنار یكدیگر و با نظم و تزئینی خاص و همچنین با استفاده از اشیاء رنگین مانند صدف، استخوان و ... ترتیب یافته، بیشتر شبیه به شیوه موزاییك‌سازی است تا كاشی‌كاری، كه به هر حال اولین تلفیق اشیاء الوان تزئینی است كه با نقوش مختلف هندسی زینت بخش نمای بنا شده، و پایه‌ای جهت تداوم هنر كاشی‌كاری به خصوص نوع معرق آن در آینده گردیده است. همچنین اولین تزئینات آجرهای لعابدار و منقوش نیز بر دیواره‌های كاخ‌های آشور و بابل به كار گرفته شده است. در ایران مراوده فرهنگی، اجتماعی، نظامی، داد و ستدهای اقتصادی و رابطه صنعتی، گذشته از ممالك همجوار، با ممالك دور دست نیز سابقه تاریخی داشته است. این روابط تأثیر متقابل فرهنگی را در بسیاری از شئون صنعتی و هنری به ویژه هنر كاشی‌كاری و كاشی‌سازی و موزاییك به همراه داشته، كه اولین آثار و مظاهر این هنر در اواخر هزاره دوم ق.م. جلوه‌گر می‌شود. در كاوش‌های باستان‌شناسی چغازنبیل، شوش و سایر نقاط باستانی ایران، علاوه بر لعاب روی سفال، خشت‌های لعابدار نیز یافته شده است.فن و صنعت موزاییك‌سازی یعنی تركیب سنگ‌های رنگی كوچك و طبق طرح‌های هندسی و با نقوش مختلف زیبا در این زمان به اوج ترقی و پیشرفت خود رسیده كه ساغر بدست آمده از حفریات مارلیك را می‌توان نمونه عالی و كامل آن دانست. این جام موزاییكی كه از تركیب سنگ‌های رنگین به شیوه دو جداره ساخته شده از نظر اصطلاح فنی به «هزار گل» معروف است و از لحاظ كیفیت كار در ردیف منبت قرار دارد. تزئینات به جای مانده از زمان هخامنشیان حكایت از كاربرد آجرهای لعابدار رنگین و منقوش و تركیب آنها دارد، بدنه ساختمان‌های شوش و تخت جمشید با چنین تلفیقی آرایش شده‌اند، دو نمونه جالب توجه از این نوع كاشی‌كاری در شوش به دست آمده كه به «شیران وتیراندازان» معروف است. علاوه بر موزون بودن و رعایت تناسب كه در تركیب اجزاء طرح‌ها به كار رفته، نقش اصلی همچنان حكایت از وضعیت و هویت واقعی سربازان دارد. چنان كه چهره‌ها از سفید تا تیره و بالاخره سیاه رنگ است، وسایل زینتی مانند گوشواره و دستبندهایی از طلا در بردارند و یا كفش‌هایی از چرم زرد رنگ به پا دارند. از تزئینات كاشی همچنین برای آرایش كتیبه‌ها نیز استفاده شده است. رنگ متن اصلی كاشی‌های دوره هخامنشیان اغلب زرد، سبز و قهوه‌ای می‌باشد و لعاب روی آجرها از گچ و خاك پخته تشكیل شده است. کلمات کلیدی: کاشی و سرامیک صنعت کاشی و سرامیک در ایران پیشینه صنعت کاشی و سرامیک بررسی نقاط ضعف و قوت صنعت کاشی و سرامیک فهرست مطالب پیشگفتار 3 1. تعریف کاشی و سرامیک 7 2. تاریخچه کاشی و سرامیک 7 کاشی زرین فام - قرن پنجم هجری – کاشان 11 کاشی‌های هشت‌پر ستاره‌ای و چلیپا- قرن هفتم هجری- امامزاده جعفر دامغان 11 کاشی معرق- پنجره مشبک کاری مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان 14 3. تاریخچه کاشی در ایران 15 به طور كلی تولید و رشد صنعت سرامیك ایران را می‌توان به چهار دوره كاملا مجزا تقسیم‌بندی كرد. 16 • دوره اول از سال 1338 تا سال 1357: 17 • دوره دوم از سال 58 تا 1368: 17 • دوره سوم از سال 68 تا 79: 18 • دوره چهارم از ابتدای سال 1380 تا کنون: 18 نمودار مقایسه ای سرانه تولید و مصرف کاشی و سرامیک در ایران بین سالهای 70 تا 90 20 نمودار وضعیت سرامیک و کاشی در ایران 26 بررسی اجمالی صنعت کاشی کشور 26 بررسی صنعت کاشی ایران و جهان 26 ● آیا تولید کاشی و سرامیک در ایران اقتصادی است؟ 28 ● انگیزههای افزایش تولید 28 ▪ ایجاد رقابت، راهکار توسعة صادرات 28 ● دلایل سوددهی بالا 30 ● نقاط قوت صنعت کاشی و سرامیک در کشور 31 ▪ مهمترین نقاط قوتی که برای صنعت کاشی و سرامیک کشور در نظر گرفته میشوند عبارتنداز: 31 ● نقاط ضعف صنعت کاشی و سرامیک در کشور 33 ● بررسی چالش: 37 ● ضعف در بخش صادرات و نقش دولت در فعال کردن آن 39 ● پراکندهکاری در صنعت کاشی و سرامیک 40 ● عدم داشتن استراتژی صنعتی 42 ● ثابت بودن نرخ ارز طی سالهای اخیر 42 ● بازار انحصاری و بالا بودن تعرفههای واردات 43 ● مشکلات تکنولوژیک 44 تعدادی از مشکلاتی که این صنعت در حال حاضر با آن روبهروست و برخی راه حلهای آن، به شرح زیر است: 44 1)عدم توجه به نقش مواد اولیه 44 2)پایینبودن مقیاس تولید واحدهای تولیدکننده داخل و عدم تنوع محصولات 44 3)عدم فراوری مناسب مواد اولیه 45 4)کمبود نیروی متخصص در این صنعت 45 5)کمبود شرکتهای خدمات مهندسی مشاور 46 6)منفینگری و بزرگنمایی مشکلات توسط مدیران 46 7)پایین بودن کیفیت محصولات کاشی و سرامیک 46 ● کاهش تأثیر مزیتهای نسبی کشور 47 1)معادن خاک و مواد اولیه 47 3)بیتوجهی به بخش معدن و پراکندهکاری صاحبان معادن 48 4) عدم تناسب قیمت تمامشده محصول با افزایش تیراژ تولید 48 5)بالابودن قیمت کاشی ایران نسبت به قیمت جهانی 49 6)آثار جهانی شدن و پیامدهای پیوستن به سازمان تجارت جهانی 49 فهرست تولید کنندگان کاشی در ایران 50 تاریخچه کاشی ایرانا 55 مجموعه یزد 56 وضعیت مالکیت و سهامداران شرکت 62 موقعیت جغرافیایی كارخانه: 62 خط مشی مدیریت یكپارچه شركت چینی ایران 63 منابع : 65