بررسی محیط زیست تحت اثر و شناسایی ویژگی های سد خرسان 2 در مرحله مطالعاتی

محیط زیست
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد محیط زیست بررسی محیط زیست تحت اثر و شناسایی ویژگی های سد خرسان 2 در مرحله مطالعاتی چکیده: سد خرسان 2 بر روی رودخانه خرسان از سر شاخه های رودخانه کارون واقع شده است. منطقه طرح سد مخزنی و نیروگاه برقابی خرسان 2 در جنوب غربی ایران در دامنه رشته کوههای زاگرس قرار دارد. این طرح در شهرستان لردگان و بویر احمد از دو استان چهار محل و بختیاری و کهکیلویه و بویر احمد گسترش یافته است. هدف اصلی احداث سد خرسان 2 تولید انرژی برقابی بوده و کنترل سیلاب از اهداف جانبی آن به شمار می آید. نوع سد بتنی و به ارتفاع 260 متر از پی و تراز حداکثر مخزن سد حدود 1235 متر از سطح دریا خواهد بود. طبق قوانین موجود در کشور از جمله مصوبه شماره 138 مورخ 23/1/73 شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور، مجریان طرح های بزرگ عمرانی – از جمله سدهای با ارتفاع بالاتر از 15 متر – موظف به تهیه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه می باشند. با توجه به پیش توجیهی بودن مطالعات در سد خرسان 2 ، بررسی های زیست محیطی حاضر عمدتاً بر روی تبیین و تشریح وضعیت موجود محیط زیست منطقه متمرکز گردیده است. محیط زیست منطقه در ابعاد محیط زیست فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی و اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته و ویژگی های وضعیت موجود تشریح شده است. در خاتمه ضمن جمع بندی مطالعات، با استفاده از روش ICOLD اثرات زیست محیطی محتمل طرح پیش بینی و به صورت خلاصه ارائه گردیده است. کلمات کلیدی: سد سدسازی محیط زیست اثرات زیست محیطی ویژگی های سد خرسان2 مقدمه آب همیشه به عنوان یک عنصر کلیدی در شکل گیری تمدن ها و استمرار آن ها بوده و همواره عامل اساسی در توسعه کشورها به شمار می رفته است. سد به عنوان سازه ای که حجم و ارتفاع معینی از آب را در یک موقعیت مکانی خاص ذخیره و اهداف متنوعی را دنبال می کند. می تواند مسائل مختلف اکولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... منطقه را تحت تغییرات جدی قرار دهد. طبیعت در مقابل تغییرات شگرف و سریع محیط اطراف خود واکنش نشان می دهد. گاهی اوقات عواقب این واکنشها به نحوی است که با تغییر محیط، زندگی را بر بشر سخت نموده و یا حتی اهداف یک طرح را به کلی ضایع می کند. در پاره ای از اوقات این تغییرات تدریجی بوده و اثرات نامناسب پس از یک مدت طولانی ظاهر می گردد. بعضاً تغییرات زیست محیطی ناشی از احداث یک سد چنان ناگوار و شدید است که سرمایه ملی را کاملاً ضایع می کند و مشکلات زیادی را برای مردم یک ناحیه پیش می آورد. شناخت این اثرات می تواند خطوط راهنمایی ارزنده ای برای برنامه ریزان دولتی، طراحان و سازندگان باشد. به همین دلیل ارزیابی زیست محیطی برای حذف یا تقلیل پیامدهای نامطلوب پروژه های بزرگ ضروری تشخیص داده شده است. این مطالعات با کاهش پیامدهای نامطلوب و ارائه راهکارهای مدیریتی زمینه را برای نیل به اهداف زیست محیطی در پروژه های بزرگ را فراهم می کند. فهرست مطالب چکیده................................1 مقدمه ..................................2 فصل اول – کلیات 1-1- هدف ..............................3 1-2- پیشینه مطالعاتی ...............4 1-3- روش مطالعاتی ...............4 فصل دوم – تعاریف و اصطلاحات 2-1- ارزیابی اثرات زیست محیطی چیست؟ 5 2-2- هدف ارزیابی اثرات چیست؟ 6 2-3- انواع روشهای تجزیه و تحلیل 9 2-3-1- روش Ad-Hoc 10 2-3-2- صورت ریزها – فهرست ها 12 2-3-3- ماتریس 13 2-3-4- شبکه ها 15 2-3-5- روی هم گذاری صفحات 15 2-3-6- مبانی انتخاب روش 16 2-4- نحوه تنظیم گزارش ارزیابی اثرات اجمالی 17 2-5- قانون ارزیابی اثرات زیست محیطی در ایران 24 2-5-1- قانون ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه های سد در ایران 24 فصل سوم - مشخصات فنی سد خرسان (2) 3-1- طبقه بندی انواع سد 26 3-2- ویژگی های طراحی، مهندسی و اجرای پروژه ساخت سد خرسان (2) 33 3-3- ویژگی های سدهای بتنی، قوسی 40 فصل چهارم – شناسایی محیط زیست منطقه مقدمه 42 4-1- محیط زیست فیزیکوشیمیایی 49 4-1-1- وضعیت شرایط آب و هوایی 49 4-1-1-1- اقلیم 50 4-1-1-2- بارندگی 53 4-1-1-3- دما 55 4-1-1-4- روزهای یخبندان 56 4-1-1-5- نم نسبی 56 4-1-1-6- ساعات آفتابی 57 4-1-1-7- باد 58 4-1-1-8- تبخیر 60 4-1-2- هیدرولوژی و رسوب 63 4-1-2-1- مورفولوژی رودخانه 63 4-1-2-2- ایستگاههای آب سنجی منطقه 63 4-1-2-3- مشخصات توپوگرافی و فیزیوگرافی حوزه های آبریز 63 4-1-2-4- آبدهی 64 4-1-2-5- سیلاب 67 4-1-2-6- رسوب 68 4-1-2-7- کیفیت شیمیایی آبهای سطحی 69 4-1-3- زمین شناسی 69 4-1-3-1- موقعیت زمین شناسی 69 4-1-3-2-لرزه خیزی و خطر زمین لرزه 70 4-2- محیط زیست بیولوژیکی 75 4-2-1- آمار و اطلاعات فلور، فون و زیستگاه 76 4-2-1-1- آمار و اطلاعات فلور 76 4-2-1-2- آمار اطلاعات فون 81 4-2-1-3- آمار و اطلاعات زیستگاه 86 4-2-2- فهرست اسامی گونه های حساس در محدوده مطالعاتی 97 4-3- محیط زیست اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی 100 4-3-1- محیط اجتماعی 102 4-3-1-1-تسهیلات عمده مورد استفاده توسط خانوارها 102 4-3-1-1- سکونتگاهها 103 4-3-1-2- ویژگی های جمعیتی 103 4-3-2- فعالیتهای اقتصادی 115 4-3-2-1- اشتغال 118 4-3-3- محیط فرهنگی 122 فصل پنجم - بحث و نتیجه گیری مقدمه 124 5-1- آشنایی با ارزیابی زیست محیطی با روش ICOLD 126 5-2- پیش بینی اثرات برخی شاخصهای محیط زیستی سد خرسان (2) 133 5-2-1- پیش بینی اثرات بر محیط فیزیکوشیمیایی 133 5-2-1-1- اثرات بر هوا و اقلیم 133 5-2-1-2- اثر بر روی منابع آب 134 5-2-1-3- اثرات بر فرسایش و رسوب 134 5-2-1-4- فشرده شدن خاک 135 5-2-1-5-تغییرات در شکل،زه کشی اراضی و ریخت شناسی 135 5-2-1-6- اثر بر سیلاب 135 5-2-1-7- اثرات سد مخزنی خرسان 2 در ایجاد زلزله های القایی 135 5-2-1-8- آلودگی خاک 135 5-2-2- پیش بینی و تعیین آثار بر محیط بیولوژیکی 136 5-2-2-1- اثر بر گیاهان 136 5-2-2-2- اثرات بر روی حیات وحش 136 5-2-2-3- اثرات بر اکوسیستم ها و زیستگاه ها 139 5-2-3- پیش بینی اثرات بر محیط اجتماعی، اقتصادی 140 5-2-4- جمع بندی اثرات زیست محیطی طرح 144 5-3- پیشنهادات 146 منابع و مأخذ 147 فهرست جداول جدول شماره (4-1) : وضعیت اقلیمی ایستگاههای منطقه مورد مطالعه در اقلیم نمای آمبرژه 52 جدول شماره (4-2) : متوسط بارندگی سالانه در محل سد 53 جدول شماره (4-3) : متوسط بارندگی ماهانه حوزه آبریز سد خرسان 2 54 جدول شماره (4-4) : حداکثر بارندگی محتمل 24 ساعته در محل سد 55 جدول شماره (4-5) : پارامترهای روزهای یخبندان در محل سد خرسان 2 56 جدول شماره (4-6) : پارامترهای ساعات آفتابی در محل سد خرسان 2 57 جدول شماره (4-7) : متوسط سرعت باد در محل سد خرسان 2 59 جدول شماره (4-8) : حداکثر سرعت باد ممکن به ازای دوره برگشت های مختلف در محل سد خرسان 2 59 جدول شماره (4-9) : خلاصه پارامترهای اقلیمی در محل سد مخزنی خرسان 2 62 جدول شماره (4-10) : نتایج مشخصات فیزیکی و توپوگرافی حوزه های مورد مطالعه 64 جدول شماره (4-11) : متوسط آبدهی ماهیانه و سالیانه ایستگاههای مورد مطالعه و محور سد خرسان 2 66 جدول شماره (4-12) : نتایج محاسبات سیلاب حداکثر یکروزه و لحظه ای ایستگاههای مورد مطالعه 67 جدول شماره (4-13) : مقادیر رسوبات رودخانه خرسان در محل ایستگاه بارز و محور سد مخزنی خرسان 2 68 جدول شماره (4-14) : مشخصات زمین لرزه های روی داده در گستره پیرامون سد خرسان 2 73 جدول شماره (4-15) : ژرفای کانونی چند زمین لرزه مطالعه شده پیرامون ساختگاه در خرسان 2 74 جدول شماره (4-16) : وضعیت حفاظت گونه های جانوری محدوده مطالعاتی 98 جدول شماره (4-17) : وضعیت حفاظت گونه های گیاهی محدوده مطالعاتی 99 جدول شماره (4-18) : مشخصات عمومی شهرستان های منطقه مطالعاتی 101 جدول شماره (4-19) : میزان رشد جمعیت شهرستان های لردگان و بویر احمد 105 جدول شماره (4-20) : میزان رشد جمعیت شهرستان های لردگان و بویر احمد به تفکیک مناطق شهری و روستایی 106 جدول شماره (4-21) : میزان باسوادی در شهرستان های لردگان و بویر احمد 110 جدول شماره (4-22) : درصد واحدهای مسکونی موجود در منطقه بر حسب نوع اسکلت 112 جدول شماره (4-23) : میزان اشتغال و بیکاری در شهرستان های لردگان و بویر احمد 119 جدول شماره (5-1) : ماتریس اثرات ICOLD در محیط فیزیکی 130 جدول شماره (5-2) : ماتریس اثرات ICOLD در محیط بیولوژیکی 131 جدول شماره (5-3) : ماتریس اثرات ICOLD در محیط اجتماعی – اقتصادی 132 فهرست نمودارها نمودار شماره (4-1) : طرح شماتیک سیستم رودخانه ای محدوده طرح خرسان 2 48 نمودار شماره (4-2) : توزیع ماهانه متوسط تبخیر از سطح آزاد آب در محل سد خرسان 2 61 فهرست اشکال شکل (4-1) موقعیت محل ساخت سد خرسان2 45