معماری
طراحی شهری خیابان احمد اباد مشهد
بصورت جامع و کامل
مفهوم طراحی شهری شناخت و ارائه ی همه جانبه و کامل مبانی نظری طراحی شهری از جمله پژوهش های بنیادین و کاربردی محسوب می شود .طراحی شهری به عنوان فعالیتی که به محیط انسان ساخت و سکونتگاه ها ی انسانی شکل داده و انسجام می بخشد از ابتدای پیدایش ( حدود 40 سال پیش ) تاکنون همواره از اهمیت روز افزون برخوردار بوده است .با وجود این بررسی منابع متعدد نشان می دهد که در مورد تعریف طراحی شهری هنوز هم وضوح و اتفاق نظر کاملی وجود ندارد .بنابراین اگر چه در اهمیت و ضرورت طراحی شهری در شهرهای امروزی هیچ گونه شک و تردیدی وجود ندارد لیکن ارائه ی تعریفی جامع و مانع برای این حرفه مشکل است . (Sternberg,2000;Moudon,1992) طراحی شهری حوزه ای است پیچیده ومیان رشته ای(Interdisciplinary)که افزون بر معماری و برنامه ریزی شهری با شاخه های دیگر علمی وهنری مانند منظرسازی، مهندسی عمران، مهندسی حمل و نقل، روانشناسی و حقوق نیز سروکار دارد(توسلی و بنیادی،4:1372) انبوه تعاریف ارائه شده در خصوص تعاریف شهری، با تاکیدها و زمینه های متفاوت، نوعی ابهام و سردرگمی را در ارائه تعاریف روشن از این حرفه معلوم می دارد. مدنی پور برای حل این مشکل رویکرد دسته بندی تعاریف که هر یک متضمن رویکرد و تاکیدی خاص می باشند را مطرح نموده است. زمینه هایی که وی مطرح می-کنند عبارتند از: مقیاس، تاکیدات مکانی یا بصری، تاکیدات اجتماعی، فرآیند و محصول، رابطه میان مشاغل، ارتباط بخش خصوصی و عمومی و فرآیندی عینی ـ منطقی یا ذهنی ـ بیانی(مدنی پور، 1379). چنانچه تعریف «کوآن» در «فرهنگ تخصصی شهر سازی» را بپذیریم، ایجاد مکان; زمینه گرایی و مشارکت مردمی به عنوان 3 اصل و مفهوم در طراحی شهری مطرح می باشند. «انجمن معماری و محیط مصنوع انگلستان»، در مجموعه «به کمک طراحی» بر ایجاد مکان به عنوان مهمترین هدف و محصول طراحی شهری تاکید می ورزد. چنین رویکردی یعنی "هنر ایجاد مکان" امروزه به عنوان هدف و ماهیت اصلی حرفه ـ دانش طراحی شهری پس از گذار از مراحل بصری ـ هنری و فوائد اجتماعی محسوب می گردد. رویکردی که هر دو سنت مذکور را در طراحی شهری در بر دارد. این رویکرد بر تنوع و فعالیتی که موجب ایجاد فضاها و اماکن موفق و خوب شهری می شوند، اشاره دارد. چنانچه به عنوان نمونه «سیاست راهنمای برنامه ریزی انگلستان»(PPG )بیان می دارد که «طراحی شهری باید به معنای رابطه میان ساختمان های مختلف، رابطه میان ساختمان ها و خیابان ها، میادین، پارک ها و سایر فضاهایی که عرصه همگانی را شامل می شوند و همچنین رابطه میان یک بخش از یک
کلمات کلیدی: طراحی شهری محیط های پاسخده فرایند طراحی شهری طراحی فضای شهری آفرینش نظریه معماری شهرسازی و معماری ایران مسئولیت های طراحی شهری
فهرست مطالب مبانی نظری طراحی شهری با تاکید بر طراحی محورها و گره ها 2 1- اصول کلی طراحی شهری 2 1-1- مفهوم طراحی شهری 2 1-2-هدف طراحی شهری 9 1-3-ماهیت طراحی شهری 13 ارزشها و هنجارهای مداخله در طراحی شهری 16 گسترش دانش طراحی شهری 20 حوزه عمل طراحی شهری 21 مفاهیم عرصه همگانی 26 فضا و گونه بندی آن در طراحی شهری 28 فضای شهری: 32 مولفه های فضای شهری 35 انواع فضاهای شهری 37 2- اصول طراحی شهری محورها(خیابان ها) 39 2-1-خیابان ، فضای شهری 39 2-2-خیابان در گذر تاریخ 42 2-3-چالش های موجود در خیابان 47 کیفیات مورد نیاز در خیابان 50 افزایش قابلیت پیاده مداری در خیابان های شهری 55 فرم خیابان 61 طراحی شهری و گونه شناسی خیابانها 63 خیابان و ساختار شهر 64 گونه های خیابان و سلسله مراتب: 66 بولوار: 67 3- اصول طراحی شهری گره ها (میادین) 72 3-1- میدان، فضای شهری 72 4- آیین ها ،تکنیک ها و ابزار طراحی 79 4– 1- آیین ها ،تکنیک ها و هنجارها 79 4-1-1-تئوری های طراحی شهری 79 4-1-2-کیفیت محیط شهری 83 4-1-3-مولفه های سازنده کیفیات طراحی شهری 85 کیفیات هنجاری در طراحی شهری 87 حس مکان 90 کاراکتر(Character) 93 خوانایی(Legibility) 96 سرزندگی(Vitality) 100 نفوذ پذیری(Permeability) 102 انعطاف پذیری(Adaptability) 104 گوناگونی،تنوع 108 ابعاد طراحی شهری 110 4-2- حامل ها ، نمایانگرها و عناصر خیابان و میدان(کف ، جداره،بام،کلیت دیدو پویا نمایی) 119 5-فرآیند طراحی و اسناد طراحی 127 5-1-فرایند طراحی فضای شهری 127 5-2- اسناد طراحی شهری 131 6- نمونه های طراحی از جهان و ایران 144 6-1-نمونه اول 144 6-2-نمونه دوم 153 6-3-نمونه سوم 157 6-4-نمونه چهارم 161 6-5-نمونه پنجم 163 6-6-نمونه ششم 165 فهرست منابع فارسی 200 منابع لاتین 204