انتخاب یک سیستم مناسب ارزیابی عملکرد مدیریت منابع سازمانی در دانشگاه

مدیریت
دانلود پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت انتخاب یک سیستم مناسب ارزیابی عملکرد مدیریت منابع سازمانی در دانشگاه چکیده وجود نظام ارزیابی عملکرد در سطوح مختلف به دلیل حصول اطمینان از انطباق عملکرد حوزه های مختلف سازمان با برنامه ها ، سیاست ها ، قوانین ، بخشنامه ها و استاندارد ها ضروری می نماید تا بدین ترتیب امکان مقایسه روند عملکرد واحدها در دوره های متوالی به منظور تشخیص ظرفیت ها ، توانایی ها ، زمینه های بهبود ، تعیین الگوهای مناسب ارتقاء کیفیت و تشویق واحدها به استفاده از تجارب موفق امکان پذیر گردد. در هر سازمان ، تشخیص شاخص‌های کلیدی و جاری ساختن نظام شاخص‌ها ، درک نقاط قابل‌بهبود آنان و درنهایت برنامه‌ریزی و اجرای بهبود از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. در این پژوهش، که پژوهشی پیمایشی-کاربردی است که با تحلیل نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید (SWOT) سازمان و نیز به کمک مدل کارت امتیازی متوازن (BSC ) ، مدلی جهت استخراج شاخص کلیدی دانشگاه قم ارائه شده است . اجرای "نظام شاخص‌های کلیدی نتیجه و عملکرد" در این سازمان نشان خواهد داد تا چه میزان در بهبود فرهنگ هدف‌گذاری و شاخص دهی سازمانی ایفای نقش کرده و این مسیر چگونه امتداد خواهد یافت. در انتها علاوه بر ارائه پیشنهاداتی به‌منظور اجرای هر چه‌بهتر این رویکرد، یادآور می‌شود هدف عمده این رویکرد ، سازمان‌دهی نظام شاخص‌های کلیدی سازمان به‌صورت لایه به لایه و با حرکت از سطوح عملیاتی (پروژه‌ها و برنامه‌ها) تا سطوح عالی(استراتژیک) بوده است. که در نهایت این شاخص ها توسط نرم افزار داشبورد مدیریتی Qlik View پیاده سازی گردید. واژگان کلیدی : کارت امتیازی متوازن شاخص کلیدی نتیجه شاخص کلیدی عملکرد داشبورد مدیریتی اهداف استراتژیک  

اهمیت و ضرورت تحقیق
بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نیروی عظیم هم‌افزایی ایجاد می‌کند که این نیروها می تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت های تعالی سازمانی شود. دولت ها و سازمان ها و مؤسسات، تلاش جلو برنده‌ای را در این مورد اعمال می کنند. بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و شناسایی چالش های پیش روی سازمان و کسب بازخورد و اطلاع از میزان اجرای سیاست های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد. تمامی موارد مذکور بدون اندازه‌گیری و ارزیابی امکان‌پذیر نیست.لرد کلوین ـ فیزیکدان انگلیسی ـ در مورد ضرورت اندازه‌‌گیری می‌گوید: «هرگاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت می‌کنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان نماییم می‌توانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی می‌دانیم. در غیر این صورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید».علم مدیریت نیز مبین مطالب مذکور است. هرچه را که نتوانیم اندازه‌گیری کنیم، نمی‌توانیم کنترل کنیم و هر چه را که نتوانیم کنترل کنیم، مدیریت آن امکان‌پذیر نخواهد بود. موضوع اصلی در تمام تجزیه و تحلیل های سازمانی، عملکرد بوده و بهبود آن مستلزم اندازه‌گیری است. از این رو، سازمانی بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل تصور نمی‌باشد.

همچنین صاحبنظران و محققین معتقدند که موضوعی اصلی در تمامی تجزیه و تحلیل های سازمانی ارزیابی عملکرد است و تصور سازمانی که شامل ارزیابی و اندازه‌گیری عملکرد نباشد، مشکل است. ارزیابی و اندازه‌گیری عملکرد، موجب هوشمندی سیستم و برانگیختن افراد در جهت رفتار مطلوب می شود و بخش اصلی تدوین و اجرای سیاست سازمانی است.[1] [9] اهمیت تحقیق این پایان نامه، اساساً به دلیل بررسی و تحلیل یک مسئله مهم در انتخاب یک سیستم مناسب ارزیابی عملکرد مدیریت منابع سازمانی در دانشگاه قم می باشد که به نیازهای خاص سازمان‌ پاسخ گوید. از جمله این نیازها، قابلیت اصلاح و تطبیق‌پذیری سيستم با تغییرات معمول و مرسوم در سازمان ها است.

گرايش سازمان ها به برنامه‌ريزي و استانداردسازي باعث شده است تا نياز به سیستم هايي كه بتواند تغييرات را درخود پذيرا شده و قابليت انطباق با روال هاي جديد را پيدا نمايد در سازمان ها احساس شود. بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نیروی عظیم هم‌افزایی ایجاد می‌کند که این نیروها می تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت های تعالی سازمانی شود. دولتها و سازمان ها و مؤسسات تلاش جلو برنده‌ای را در این مورد اعمال می کنند. بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش های پیش روی سازمان و کسب بازخورد و اطلاع از میزان اجرا سیاست های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد. تمامی موارد مذکور بدون اندازه‌گیری و ارزیابی امکان‌پذیر نیست. ما بر این آمدیم که در مدیریت پرسنلی دانشگاه از جهت ارتقای سیستم که با ارزیابی مستمر و دقیق که در مطالب فوق هم ذکر شد بتوان به این اصول دست یافت تحقیق را شروع نمودیم، تا به اهداف پیشه رو دست یابیم. به خصوص در قسمت پژوهش اعضای محترم هیات علمی که می توان در این خصوص به نتایج بسیار مطلوب دست یافت.

به طور کلی ارزیابی عملکرد، فرایندی است که بوسیله آن کار کارکنان در فواصلی معین و به طور رسمی مورد بررسی و سنجش قرار می گیرد ؛ منظور از ارزیابی عملکرد اعضای هیات علمی عبارت است از: سنجش منظم فعالیت های آموزشی / پژوهشی اساتید و تعیین میزان دستیابی به اهداف نظام آموزشی، که بر اساس معیار های از قبل تعیین شده صورت می گیرد . حال مسئله آن است که معیارهای موجود ارزیابی عملکرد اعضای هیات علمی، کافی نبوده و دارای کاستی هایی می باشد، بدین صورت که در نظام ارزیابی موجود فقط خواسته ها و انتظارات سیستم آموزشی لحاظ شده و نظر خود اساتید و دانشجویان مورد توجه قرار نگرفته است . لذا سوال اصلی تحقیق این است: معیار های مطلوب ارزیابی عملکرد اعضای هیات علمی کدامند؟ فهرست مطالب فصل اول: کلیات پژوهش 1 1-1 مقدمه: 2 2-1 بیان مسئله 4 3-1. اهمیت و ضرورت تحقیق 7 4-1. جنبه ی جدید و نو آوری تحقیق : 8 5-1. اهداف تحقیق : 8 6-1. سوالات تحقیق : 9 7-1. جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه گیری: 9 8-1. روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها : 10 9-1. روش گردآوری داده ها: 10 10-1. مراحل انجام تحقیق : 10 11-1. محدودیت تحقیق: 11 فصل دوم : ادبیات، مبانی نظری و پیشینه تحقیق 12 1-2 مقدمه : 13 2-2. هوش سازمانی 13 1-2-2. سیستم هوش تجاری به عنوان هسته تصمیم گیری 14 2-2-2. كاربرد هوش كسب و كار در سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی 15 3-2-2. نیازمندی های ارزیابی هوش تجاری در سیستم های برنامه ریزی منابع انسانی 16 3-2. ارزیابی عملکرد: 17 1-3-2 سیر تحول ارزیابی عملکرد 18 2-3-2. ارکان ارزیابی عملکرد چه چیزی باید مورد ارزیابی قرارگیرد؟ 19 3-3-2. ارزیابی چه زمانی صورت می پذیرد؟ 20 4-3-2. انواع ارزیابی 20 5-3-2. رویکردهای ارزیابی عملکرد 22 6-3-2. مراحل ارزیابی عملکرد 23 7-3-2. مدلهای ارزیابی عملکرد 23 8-3-2. ضرورت و اهمیت ارزیابی عملکرد 24 9-3-2. نقش فناوری اطلاعات در ارزیابی عملکرد 25 4-2. مدیریت منابع انسانی 25 1-4-2. عملکردها مدیریت منابع انسانی 26 2-4-2. تشریح مدل جامع ارزیابی عملکرد منابع انسانی 26 3-4-2. الگوهای متداول ارزیابی عملکرد سازمان ها و دستگاه های اجرایی 26 4-4-2. جایگاه و نقش نظام ارزیابی عملکرد در فرآیند توسعه منابع انسانی سازمان 27 5- 2. اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر سازمان 29 6-2. مدیریت راهبردی – برنامه ریزی راهبردی 30 7-2. مدل SWOT 32 8-2. مراحل پیاده سازی مدل BSC 33 1-8-2. تعیین اندازه سازمان 33 2-8-2. تجزیه و تحلیل موقعیت سازمان 33 3-8-2. تثبیت چشم انداز 34 4-8-2. تعیین استراتژی های سازمان 34 5-8-2. تعیین وجه های مناسب برای شرکت 34 6-8-2. تدوین اهداف استراتژیک برای جنبه های تعیین شده 34 9-2 کارت امتیاز متوازن 35 10-2 . شاخص 35 11-2. داشبورد 36 1-11-2. داشبوردها، اندازه گیری عملکرد سازمانی و مدیریت 38 2-11-2. اثرات پیاده سازی داشبورد بر سازمان 38 12-2. برای ارزیابی برنامه توسعه دانشگاه میتوان دو نقش در نظر گرفت 38 1-12-2. ارزیابی زمینه و محیط 39 2-12-2. ارزیابی درون داد 39 3-12-2. ارزیابی فرآیند 39 4-12-2. ارزیابی برون داد 39 5-12-2. مدیریت دانشگاهی 40 13-2. عناصر اصلی تشکیل دهنده آموزش عالی و تنگناهای موجود 41 14-2. هیات علمی 42 15-2. قوانین و مقررات و آیین نامه ها 42 16-2. حوزه های مرتبط با اعضای هیات علمی 43 1-16-2. فعالیت های فرهنگی - تربیتی – اجتماعی 43 2-16-2. فعالیت های آموزشی 43 3-16-2. فعالیت های پژوهشی و فناوری 43 4-16-2 فعالیت های علمی و اجرایی 43 5-16-2 شاخص های مالی 43 17-2. پیشینه 44 فصل سوم: روش تحقیق 46 1-3. مقدمه 47 2-3. روش تحقیق 47 3-3. شناسایی و ارزیابی شاخص ها 48 4-3. جامعه و نمونه آماری 48 5-3. مراحل اجرای تحقیق 48 6-3. ابزار اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات 51 1-6-3. نرم افزارهای مورد استفاده : 51 2-6-3. معرفی پرسشنامه 51 3-6-3 . آزمونها و تگنیک های آماری 52 4-6-3. روایی و پایایی پرسشنامه 52 7-3. روایی/ اعتبار : 52 8-3. پایایی: 52 9-3. آزمون میانگین T-Student..........53 10-3. یکپارچگی داده ها 54 فصل چهارم: 56 1-4. مقدمه 57 2-4. چشم انداز 57 3-4. تحلیل ذینفعان 58 1-3-4. ذینفعان داخلی 58 2-3-4. ذینفعان خارجی 58 4-4. بیانیه ماموریت 58 5-4. ارزش های محوری 59 1-5-4. پاسداری از اصول و ارزش های اسلامی از طریق 59 2-5-4. تعهد به پیشرفت دانشگاه و کشور با اعتقاد به : 59 6-4. تعیین عناصر راهبردی 60 1-6-4. زمینه ها و حوزه های مورد نظر در اهداف 60 7-4. اهداف کلان کیفی 60 1-7-4. اهداف کلان بخش آموزش 60 2-7-4. اهداف کلان بخش پژوهش 60 3-7-4. اهداف کلان بخش مالی 61 8-4. تعیین جنبه های مدل ارزیابی امتیاز کارت متوازن : 61 1-8-4. فراگیران 62 2-8-4. مالی 62 3-8-4. فرآیند داخلی: 62 4-8-4. رشد و نوآوری: 62 9-4. عوامل حیاتی موفقیت 63 10-4. تعیین موقعیت راهبردی با توجه به ماتریس (SWOT): 65 1-10-4. بررسی عوامل استراتژیک داخلی و خارجی : 65 2-10-4. ماتریس تحلیل نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید : 73 11-4. تدوین شاخص ها از چهار منظر مالی، پژوهشی، آموزشی و فرهنگی 75 12-4. استخراج سنجه های عملکرد : 80 1-12-4. شاخص های کلیدی عملکرد، شاخص های عملکردی، شاخص های نتیجه و شاخص های کلیدی نتیجه 80 13-4. ایجاد داشبوردهای مدیریتی 84 1-13-4. داشبوردهای مربوط به شاخص ها 84 2-13-4. داشبوردهای مربوط به شاخص های مالی 85 3-13-4. داشبوردهای مربوط به شاخص های آموزشی 86 4-13- 4. داشبوردهای مربوط به شاخص های حوزه پژوهشی 89 14-4. داشبوردهای مربوط به BSC سازمان 91 فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 93 1-5. مقدمه 94 2-5. نتایج 94 3-5. استراتژی و راهكار كاهش 95 1-3-5. استراتژی و راهکار رسوخ در بازار 96 2-3-5. استراتژی و راهکارها توسعه محصول 96 3-3-5. استراتژی و راهکار مشارکت 96 4-3-5. استراتژی و راهكار تنوع همگون 97 4-5. همسویی ابعاد نقشه راهبرد با راهبرد سازمان 97 5-5. محدودیت تحقیق 99 6-5. پیشنهاد‌ها 99 منابع و مراجع: 101 منابع فارسی : 101 منابع انگلیسی 103 پیوست ها.......107   فهرست شکل¬ها و نمودارها نمودار 1-1: نمودار مراحل تحقیق 11 شکل 2-1. رابطه بین مدیریت عملکرد و اندازه‌گیری عملکرد (May Leen Yu et al.,2009) 24 نمودار 1-2 : جایگاه و نقش نظام ارزیابی عملکرد در فرآیند توسعه منابع انسانی سازمان 29 شکل 2-2 بخش‌های سه گانه مدیریت راهبردی ]23[ 31 شكل 3- 2 الگوی مدیریت راهبردی فردآر. دیوید2004 ]24[ 32 شکل 4-2 چارچوب تحلیل SWOT 33 شکل 1-3 :سفری از ماموریت و چشم انداز ارزیابی عملکرد (David Parmeenter, 2007) 49 شکل 2-3 نقشه استراتژی (Kaplan and Norton, 2004) 50 شکل 3-3 مراحل پیاده سازی داشبورد مدیریت 55 شکل 1-4. نمودار چشم انداز استراتژی 62 شکل 2-4. ماتریس 2: موقعیت استرات‍ژیك دانشگاه قم 73 شکل 3-4 (الف، ب، ج) شاخص های مالی 86 شکل 4-4 (الف، ب، ج، چ) شاخص های حوزه پژوهشی 88 شکل 5-4 (الف، ب، ج، چ،) شاخص های حوزه آموزشی 91 شکل 6-4 شاخص های BSC سازمان 92 شکل 1-5. نمودار علت و معلومی همسویی دارایی های نا مشهود با اهداف سازمانی 98   فهرست جداول جدول 1-3. نمونه ای از پرسشنامه های طراحی شده 52 جدول1-4. عوامل حیاتی موفقیت سازمانی 64 جدول 2-4. ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) 68 جدول 3-4. ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFE) 71 جدول 4-4. ماتریس تهدیدات، فرصت ها، نقاط قوت و نقاط ضعف 74 جدول5-4: شاخص های گروه مالی 76 جدول6-4: شاخص های گروه پژوهش و فنآوری 77 جدول7-4: شاخص های گروه آموزشی و اجرایی 78 جدول8-4: شاخص ها و ارتباط آن با وجوه BSC 81