چکیده
از جمله عواملی که در افزایش بهره وری در مطالعه و درک بهتر درسها و موفقیت در تحصیل بسیار موثر است ، داشتن تمرکز حواس به هنگام مطالعه است یعنی فرد در خود این توانایی را ایجاد کند که با اختیار و توجه دقت خود را بر روی موضوع یا کاری که انتخاب کرده با میل و اراده متمرکز نماید و از توجه به سایر موضوعات و کارها جلوگیری کند. تمرکز نسبی است یعنی تقریبا همه افراد تا حدودی از آن بهره مند هستند و کسی نمی تواند ادعا کند کاملا بی دقت است و یا همیشه تمرکز حواس دارد. فراموش نکنیم تمرکز کارایی حافظه را افزایش می دهد. تمرکز یک امر اکتسابی است و با مهارت های لازم افزایش می یابد. تمرکز حواس یعنی عوامل حواس پرتی را به حداقل رساندن.پس برقراری تمرکز حواس به میزان کاهش عوامل حواس پرتی بستگی دارد. یعنی هر چه عوامل مزاحم و مخل تمرکز بیشتر باشند توانایی حفظ تمرکز حواس کمتر است و برعکس. لذا حواس پرتی یعنی خارج شدن از روند مطالعه یا جریان کاری و فرورفتن در افکار و تخیلات و یا انجام کار دیگر.برای ایجاد تمرکز حواس باید عواملی را که مانع از تمرکز می گردد شناخت و در جهت رفع آنها اقدام کرد.
مقدمه
معلمان بیشترین وقت را برای تماس با دانش آموزان ، مشاهده آنان و کمک به جریان رشد و تکامل آنه در اختیار دارند. معلم باید در روابط با شاگردان از اصول حسنه انسانی آگاه باشد و آنها را به کار بندد و محیطی را به وجود آورد که دانش آموزان، مشکلات خود را با او در میان گذاشته و او در حد توان به اصلاح و تغییر رفتار آنها اقدام نماید.معلم به این موضوع ایمان داشته باشد که رفع موانع تربیتی و کاهش مشکلات دانش آموزان ، خود مقدمه ای برای آماده سازی ذهنی دانش آموزان و ارائه مطالب درسی می باشد. معلم متعهد، در طریق حفظ و تامین منافع واقعی شاگرد است ، در حل مسائل و مشکلات کوشاست . روحیه اش به گونه ای است از خدمت لذت می برد ، از ساختن و به عمل آوردن دانش آموز و قراردادنش در مسیری که مورد هدف است خرسند است. لذا با با توجه به تعهد و مسئولیت خود در کلاس، با مشاهده ی حواس پرتی و عدم تمرکز مهران در کلاس سعی در حل کردن مشکل او شدم . زیرا بدون داشتن دقت و تمرکز حواس یادگیری صورت نمی گیرد.تمرکز حواس هنگام مطالعه کلید اصلی و اساسی درک و فهم مطالب است و کلید اساسی تمرکز حواس استفاده از روشهایی است که باعث تقویت و پرورش و مهارت در برقراری تمرکز حواس هنگام مطالعه می شوند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه، پرسشنامه، مشاهده و اسناد و مدارک می باشد.با اطلاعات به دست آمده ، مشخص شد مشکل دانش آموز حواس پرتی یا عدم تمرکز در کلاس است که به دنبال عوامل ایجاد کننده ی آن بر آمدم و راهکار های مناسب با توجه به اطلاغاتی که در کتابها ، تحقیقات در این زمینه و تجربیات شخصی خودم بود ارائه شد.
توصیف وضع موجود
اینجانب ، لیسانس ، با سال سابقه تدریس می باشم.اکنون در مدرسه پایه مشغول هستم. کلاسهای این مدرسه کم جمعیت ،تقریبا 20 نفر در هر کلاس ، می باشد ضمن اینکه فضای خوبی نیز دارند،دارای تخته های وایت برد،پنکه،سیستم گرمایشی مناسب،و نور کافی هستند. بعضی از خانواده ها از نظر تحصیلات و شرایط اقتصادی در سطح خوبی هستند ولی اکثر آنها از طبقه محروم هستند. بعد از دو سه هفته تدریس در این کلاس چهارم ، نکته ای توجه من را به خودش جلب کرد و آن حواس پرتی مهران در کلاس بود.او دانش آموز کلاس سوم 3 است.مدرسه دارای 4 کلاس سوم است. او در حین تدریس گاهی سرش را روی میز می گذاشت یا به من نگاه می کرد اما مشخص بود به کلاس و درس فکر نمی نماید و تمرکز ندارد.گاهی هم خودش را مشغول کارهای دیگر مثل نقاشی کشیدن یا خط خطی کردن کتابش می کرد. یک جلسه در حین تدریس وقتی فهمیدم حواسش در کلاس نیست برای جلب توجه او سئوالی پرسیدم ، عذر خواهی کرد . گفت : ببخشید حواسم نبود. ضمن اینکه مهران پسری مودب ،مرتب می باشد.از همان ابتدای سال تحصیلی خیلی مشتاق بود به عنوان معلم یار در کلاس باشد. و مرتب سئوال می کرد اگر درکلاس کاری هست و یا نیاز به مرتب شدن دارد من انجام می دهم .در فعالیتهای علمی و درسی علاقمند و فعال هست اما نمره هایی پایانی که کسب می کرد پائین بود . لذا با توجه به تعهد و مسئولیت معلمی و نیز برگزاری کلاس اقدام پژوهی،ویژگی های خوب اخلاقی مهران و توجه او به من ، انگیزه ای در من ایجاد کرد که یکی از اولویتهای من حل مشکل او باشد.تا تغییراتی در رفتار از لحاظ بهبود یادگیری به عمل آورم.