بحث پيرامون زمينلرزه هاي باستاني و تاريخي
بررسي زمينلرزه هاي باستاني و تاريخي گسترده كپه داغ بيانگر فعاليت لرزه اي در تمام بخشهاي خاوري ( مشهد)،مركزي ( قوچان ) و باختري ( گرگان) اين ناحيه مي باشد. وقوع زمينلرزه هاي شناخته شده، درطول زمان، از دوره هي بسيار پيشين ( 4000سال قبل ) تاسدة اخير نيز نشان دهندة گسترش فعاليت لرزه اي در طول زمان مي باشد. رويداد زمينلرزه هاي 2000B.C آق تپه و 10BC-AD10 نساء در منطقه عشق آباد نشان دهندة فعاليت لرزه اي در راستاي اين بخش از پكه داغ ( گسل اصلي كپه داغ ) است. اين دو ميدان با فاصله زماني حدود 2000 سال به همراه رويداد1948 عشق آباد (Ms7.2 ) ، مشخص كنندة بيشينه دورة بازگشت 2000 ساله براي اين قسمت از پكه داغ مي باشند ( Beberian and Yeats.2001 ) . گسل اصلي مشخص شده براي اين ناحيه گسل اصلي كپه داغ و گسل هاي تراستي فرعي مي باشند. كه احتمالاً مسبب دو رويداد اول و نيز رويدار 1948 مي باشند. از آنجا كه تقسيم دگر شكلي بصورت امتداد لغر و راندگي دراين بخش از كپه داغ
(area zource ) مي باشد و نه خود گسل اصلي كپه داغ به تنهايي ( Berberian and Yeats .2001 ) زمينلرزه هاي 874 ،1436،1498 گرگان ( جرجان) با فاصله زماني 562 و 62 ، در جنوب گنبد كاووس و در راستاي گسل خزر روي داده اند. زمينلرزه 1470 نيز در شمال گنبد كاووس، در ميانه دشت پهنه كواترنر روي داده است. ثبت زمينلرزه هاي 1436، 1470 ،1498 با فاصله زماني 34 و 28 سال را مي توان ناشي از اهميت گرگان در اين دوره زماني دانست. اينكه چرا براي دوران هاي ديگر اطلاعات همساني در دست نيست روشن نمي باشد، شايد پيش از اين بروز ناگهاني و تمركز فعاليت لرزه اي و نيز به دنبال آن، يك آرامش لرزه اي واقعي وجود داشته است ( امبرسز و ملويل، 1982 ).
زمينلرزه هاي 1673 وم 1687 مشهد با فاصله زماني 15 سال، و با احتمال رخداد بر روي گسل كشف رود، مشخص كننده لرزه خيزي و فعاليت اين ناحيه مي باشند. اطلاعات من لرزه اي اندكي از اين دو زمنيلرزه و زمينلرزة 1780 خراسان كه محل رويداد آن شناخته نيست، وجود دارد.
منطقه سما بجنورد با زمينلرزه هاي 943 سملقان و 1810 غلامان مشخص مي گردد. نبود داده هاي لرزه اي طولاني مدت مابين اين دو زمنلرزه ( 867 سال ) به تنهايي گوياي نبود فعاليت لرزه اي اين ناحيه نيست .
پهنه قوچان از فعاليت لرزه اي نسبتاً بالايي در سده نوزدهم ( بر خلاف نبود داده هاي لرزه اي پيش از آن ) برخوردادر بوده است. فعاليت لرزه اي اين ناحيه در اين الگوي كاملاً منظمي از نقطه نظر مكان و زمان رخدادها نشان مي دهد. زمينلرزه هاي 1833 ، 1851 ،1871 ، 1893 قوچان با فاصله زماني حدود 20 سال با تغيير مكان متناوب در شمال و جنوب قوچان روي داده اند.