مهمترين روشهاي تعيين درجهي آلودگي فاضلاب عبارتند از:
الف- تعيين مقدار بي- او – دي (BOD) [1] - چنانكه پيش از اين اشاره شد از جملهي موجودات زنده در فاضلاب دو گروه باكتري هستند كه به تصفيهي فاضلاب كمك مي نمايند.
گروه نخست باكتريها هوازي[2] ميباشند كه اكسيژن محلول در فاضلاب را جذب كرده، مواد آلي را يا بصورت تغذيه و يا بوسيلهي ترشح دياستازهايي اكسيد نموده و به تركيبات پايدار معدني تبديل مي نمايند. در اين فعل و انفعال گاز اكسيژن مصرف شده، گاز توليد و شمار باكتريها افزيش مييابند.
گروه دوم باكتري هاي بي هوازي [3] هستند كه اكسيژن مورد نياز خود را از تجزيهي نمكهاي موجود در فاضلاب بدست آورده، يعني آنها را احيا ميكنند. كار اين باكتريها توام با ايجاد گازهائي مانند اسيد سولفيدريك (هيدروژن سولفوره)و متان بوده و از اين رو اين فرايند همراه با تعفن و بوئي ناخوشايند ميباشئ.
تعيين (بي- او – دي) عبارتست از تعيين مقدار اكسيژن لازم كه بايد به فاضلاب داده شود تا باكتريهاي هوازي مواد آلي موجود در فاضلاب را اكسيد نموده و به موادي پايدار نظير نمكهاي معدني تبديل سازد. بنابراين مقدار BOD فاضلاب در زمانهاي مختلف تغيير مي كنند. اين تغييرات نه تنها به غلظت مواد آلي فاضلاب بلكه به ميزان لعايت باكتريها ، درجهي گرما و شدت درهمي (توربولانت) فاضلاب نيز بستگي دارد