مشروح صحبت های وزیر آموزش و پرورش در جمع خبرنگاران

فخرالدین دانش آشتیانی در حاشیه شورای معاونین و روسای آموزش و پرورش و در جمع خبرنگاران، تاکید کرد: برخورد قاطع با عامل این حادثه برای جلوگیری از رخ دادن چنین اتفاقاتی بسیار مهم است.

وی در عین حال با اشاره به نقش نظام آموزشی در پیشگیری این حادثه، ادامه داد: در این موارد مساله پیشگیری نکته مهمی است، ما دو نوع رابطه مکانیکی و ارگانیکی داریم که برای پیشگیری از چنین حوادثی باید سعی کنیم این رابطه خشک مکانیکی از نظام تعلیم و تربیت خارج شود و محیط انعطاف‌پذیر باشد و تعامل صمیمی و خوبی داخل محیط مدرسه و نظام آموزشی داشته باشیم. وقتی رابطه ما با دانش‌آموزان ارگانیکی باشد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان در رابطه با ناهنجاری‌های موجود در جامعه به دانش‌آموزان آموزش داد و مشاور‌های خوبی برای آنان بود، در این رابطه دانش‌آموز جرات می‌کند مشکلات و مسائل را مطرح کرده و از ما مشاوره بگیرد، اما هنگامی که روابط مکانیکی باشد تمام رفتارها پنهان خواهد شد.

دانش آشتیانی افزود: هنگامی که رفتارها پنهان می‌شود آموزش شکل نمی‌گیرد و چنین اتفاقات ناهنجاری اتفاق می‌افتد، رابطه ارگانیکی نباید بین مدرسه و دانش‌آموز وجود داشته باشد بلکه خانواده هم بسیار مهم است اگر تعامل مدرسه و خانواده به شکل دقیق وجود داشته باشد هشدارها و توصیه‌های دو طرف موجب می‌شود از این رفتار ناهنجار جلوگیری شود.

وی در خصوص سند 2030 گفت: چه قبل از اینکه سند 2030 در جامعه مطرح شود و چه بعد از آن، در مجموع نظام آموزش و پرورش هیچ موردی بر مبنای چارچوب اقدام 2030 وجود نداشته و ملاک عمل ما سند تحول بنیادین بوده است.

وزیر آموزش و پرورش گفت: پس از اینکه مقام معظم رهبری نسبت به سند 2030 نقطه نظراتی بیان کردند، به ایشان اطمینان خاطر دادیم که در مجموع نظام آموزش و پرورش این‌گونه نیست که برای سند 2030 برنامه داشته باشیم، ملاک ما سند تحول بنیادین است و چارچوب اقدامی که با موضوعات فرهنگی، اعتقادی و ... ما مغایرت داشته باشد جایگاهی در نظام آموزش و پرورش ندارد.

وی بیان کرد: سند از دستور کار خارج شده است اما همچنان افرادی سند 2030 را مطرح می‌کنند و مسلم است این افراد به دنبال اهداف دیگری هستند و قصد دارند به دولت و نظام آموزش و پرورش لطمه وارد کنند، به این افراد توصیه می کنیم که این کار بداخلاقی است و این اقدام به جایگاه نظام تعلیم و تربیت و مسئولان آن که با اعتقادات به نظام فعالیت می‌کنند و در راستای موضوعات هویت ملی و دینی فعالیت گسترده‌ای دارند ظلم است.

وی گفت: یک نمونه در آموزش و پرورش پیدا نخواهید کرد که ملاک عمل ما چارچوب اقدام 2030 بوده باشد. افرادی که همچنان این سند را در جامعه مطرح می کنند به دنبال وارد کردن لطمه به دولت و آموزش و پرورش هستند.

به هیچ عنوان نباید پولی به صورت اجبار از دانش‌آموزان گرفته شود

وزیر آموزش و پرورش در خصوص دریافت وجه به هنگام ثبت‌نام مدارس از اولیاء، اظهار کرد: تمام مدیران مدارس وظیفه دارند به پاس مشارکت پرشور مردم در انتخابات خدمات خوبی به اولیا و دانش‌آموزان بدهند به هیچ عنوان نباید پولی به صورت اجبار از دانش‌آموزان گرفته شود مدیران می‌توانند با همکاری اولیاء و مشارکت دادن آن‌ها در فرایند تعلیم و تربیت از کمک آنان به صورت شفاف و با واریز وجه به حساب آموزش و پرورش استفاده کنند.

دانش آشتیانی گفت: واقعیت این است که اعتبارات هزینه‌ای مدارس پاسخگوی انجام فعالیت‌های کیفی نیست تلاش کرده‌ایم که سرانه دانش‌آموزان را افزایش دهیم در سال جاری این سرانه نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

3 اولویت آموزش و پرورش در حوزه محرومیت‌زدایی از دانش‌آموزان عشایر

وزیر آموزش و پرورش در حاشیه افتتاحیه اردوی دانش‌آموزان دختر عشایر کشور نیز گفت: فراهم کردن فضای آموزشی مناسب، توانمندسازی معلمان، استفاده از آموزش مجازی از جمله اولویت‌های ما برای رفع محرومیت از دانش‌آموزان عشایر است.

وی بیان کرد: برای رفع محرومیت دانش‌آموزان عشایر سه مساله را مدنظر داشتند اول از همه فراهم کردن فضای آموزشی مناسب در مناطق عشایری در اولویت برنامه‌های ما قرار گرفته است در این زمینه از نهادهای مختلف کمک گرفته‌ایم به طور مثال با نهادهای برکت، علوی و ... جلساتی برگزار شده تا بتوانیم فضای آموزشی مناسب را فراهم کنیم.

وی با اشاره به اینکه توانمندسازی معلمان دانش‌آموزان عشایر از دیگر اولویت‌های ما است، ادامه داد: سهمیه‌ای که برای عشایر در نظر گرفته شده فراتر از سایر مناطق است تا بتوانیم معلم با کیفیت برای دانش‌آموزان عشایری داشته باشیم.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه روی محتوا مخصوصا با استفاده از آموزش مجازی در کار کردن هستیم، گفت: می‌خواهیم در مناطقی که با محرومیت روبه‌رو هستند با استفاده از آموزش مجازی این محتواها را آموزش دهیم، حتی مدارس سیاری نیز در نظر گرفته‌ایم که مجهز به فناوری اطلاعات باشند تا دانش‌آموزان عشایر از این امکان استفاده کنند.

دانش‌آشتیانی در خصوص اهداف برگزاری اردوی دانش‌آموزان عشایر، عنوان کرد: بسیاری از این دانش‌آموزان بار اولی است که به پابوس امام رضا(ع) می‌آیند با توجه به اینکه آنان بسیار سخت‌کوش هستند حق آن‌ها است که در درجه اول به مشهد سفر کنند، این موضوع به تنهایی می‌تواند هدف برگزاری اردوی دانش‌آموزان عشایر باشد، اما ما فعالیت‌های مختلفی از جمله فعالیت‌های مهارتی، آموزش‌های موردنیاز و ... را برای دانش‌آموزان در نظر گرفته‌ایم.

وی افزود: بیشترین بهره‌ای که دانش‌آموزان عشایر می‌توانند از این موضوع ببرند آشنایی با آداب و رسوم و سایر اقوام است، برگزاری چنین اردوهایی بر تعلیم و تربیت برای رشد فکری و تعاملات اجتماعی دانش‌آموزان نقش کلیدی دارد.

وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: براساس ارزیابی‌های ما اردوی دانش‌آموزان عشایر یکی از سخت‌ترین اردوهایی است که در مجموع کشور برگزار می‌شود، مهم‌ترین دستاورد این اردو مهارت‌آموزی است که دانش‌آموزان در کنار یکدیگر به فعالیت جمعی می‌پردازند.

دانش آشتیانی گفت: همچنین انجام دادن فعالیت‌های جمعی و اردوی دانش‌آموزان عشایر سبب می‌شود آنان با شادی وصف‌ناپذیری به کلاس درس برگردند.

آرزو داریم دانش‌آموزان با طبیعت آشتی کنند/ قبولی 97.4 درصدی دانش‌آموزان عشایر دبیرستانی

 فخرالدین دانش آشتیانی در افتتاحیه اردوی دانش آموزان دختر عشایر که در اردوگاه ثامن الحجج(ع) برگزار شد، با اشاره به اینکه دانش آموزان عشایر زندگی نسبتا سختی دارند، اما این موضوع از بعد تعلیم و تربیت برای آنان بسیار خوب است، اظهار کرد: دانش آموزان عشایر در دل طبیعت زندگی می کنند و این موضوع امتیاز ویژه ای برای آنان است.

وی ادامه داد: شور، نشاط و هیجانی که دانش آموزان عشایر دارند به دلیل زندگی در طبیعت است، ما در طبیعت چیزهای زیادی یاد می گیریم که بسیاری از دانش آموزان در مناطق شهری این یادگیری را ندارند.

وزیر آموزش و پرورش گفت: بنابراین حتی اگر کلاس درس را در طبیعت برگزار کنیم در یادگیری دانش آموزان اثرگذاری بالایی دارد.

وی با اشاره به اینکه بسترهای آموزش با کیفیت در مناطق عشایری وجود دارد، گفت: مساله ای که آرزو داریم و امیدوار هستیم اتفاق بیافتد آشتی کردن دانش آموزان با طبیعت است.

وی با اشاره به اینکه زندگی عشایری تنوع دارد، گفت: اگرچه کوچ کردن همراه با سختی است، اما تنوع زیادی دارد، محیط های مختلف را دیدن آموزش است.

دانش آشتیانی با بیان اینکه دانش آموزان عشایر همراه با تحصیل کار می کنند، ادامه داد: یکی از آرزوهای ما این است که دانش آموزان در کنار درس خواندن فعالیت داشته باشند این موضوع موجب رشد فکری آنان می شود، دانش آموزان باید از سنین کوچکی در کنار خانواده از پدر و مادر آموزش کار، فعالیت و... ببینند، این موضوع موجب می شود حتی مسائل درسی را بهتر درک کنند.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه آمار جالبی در خصوص قبولی دانش آموزان متوسطه دوم عشایر وجود دارد، گفت: آمار قبولی دانش آموزان متوسطه دوم عشایر 97.4 است در حالی که میانگین کشور 77.2 است.

وی ادامه داد: این موضوع نشان دهنده استعداد و توانمندی دانش آموزان عشایر و مرهون معلمین شایسته آنان است.

دانش آشتیانی گفت: سعی ما بر این است که بسترهای لازم برای رشد و شکوفایی دانش‌آموزان عشایر را فراهم کنیم، متاسفانه نتوانسته‌ایم مکان‌های آموزشی مناسبی را به طور کامل برای دانش‌آموزان عشایر برقرار کنیم، این موضوع در دستور کار آموزش و پرورش و دولت است، امیدوار هستیم به زودی این فضای مناسب را بتوانیم به وجود بیاوریم.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه اردوی دانش‌آموزان عشایر یک بستر خوب آموزشی است، یادآور شد: اینکه اقوام مختلف در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و می توانند با آداب و رسوم و فرهنگ یکدیگر آشنا شوند بهترین آموزش و مزیت بزرگی است.

وی با اشاره به اینکه اغلب دانش‌آموزان حاضر در این اردو زیارت اولی هستند، بیان کرد: از این نظر قدر خود را بدانید زیرا این مساله بسیار مهم است هرچه شما از امام رضا(ع) بخواهید مستجاب خواهد شد بنابراین از شما می‌خواهم که هنگام دیدن بارگاه امام رضا(ع) اول از همه برای مقام معظم رهبری دعا کنید که سکان‌دار نظام جمهوری اسلامی است پس از آن آقای روحانی رئیس جمهور را دعا کنید که در شرایط سخت مسئولیت اداره کشور را به عهده داشتند و دارند تا بتوانند کشور را در شاخص‌هایی که باید به نقطه مطلوب برسانند.

آشتیانی افزود: در مرحله سوم آموزش و پرورش را دعا کنید و از خداوند بخواهید که آموزش و پرورش با کیفیت داشته باشیم پس از این سه خواسته من هر دعایی را که دوست دارید از امام رضا(ع) بخواهید.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه ما مسئولان وظیفه داریم تعلیم و تربیت با کیفیت را برای دانش‌آموزان عشایر داشته باشیم، یادآور شد: در این زمینه عدالت آموزشی مطرح می‌شود این وظیفه مسئولین است که باید بستر رشد و تعالی دانش‌آموزان عشایر را نظیر سایر مناطق و به خصوص مناطق برخوردار فراهم کند جمهوری اسلامی ایران همیشه به این مساله عنایت ویژه داشته است.

وی افزود: امام خمینی(ره) به امام مستضعفان معروف هستند زیرا از آغاز پیروزی انقلاب همیشه به فکر محرومان و مستضعفان بوده‌اند و مقام معظم رهبری هم در این مساله توجه دارند، توجه خاص ایشان به عشایر نشان‌دهنده این است که همه عنایت دارند یک آموزش با کیفیت را برای دانش‌آموزان تیزهوش و با استعداد عشایر فراهم کند.

آشتیانی عنوان کرد: خوشبختانه در سند تحول بنیادین به این مساله اشاره شده است و تامین و تخصیص منابع مالی هم برای مناطق عشایری اولویت قائل شده است. همچنین به موضوع تربیت نیروی انسانی کارآمد برای مناطق عشایری، توانمندسازی و مهارت‌آموزی، حمایت مادی و معنوی از دانش‌آموزان عشایر و ... در سند تحول بنیادین اشاره شده است.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه محمدبهمن بیگی بنیان‌گذار تعلیمات عشایری است، خاطرنشان کرد: اقدامات او موجب شد افراد بزرگی از مناطق عشایری فارغ‌التحصیل شوند که در حال حاضر در کشور مشغول خدمات ارزنده هستند.

وی در خصوص منش و نگاه محمدبهمن بیگی، گفت: اولین مساله‌ای که او مدنظر داشت این بود که آموزش را با زندگی مردم عشایر تلفیق کند بدون اینکه زندگی مردم عشایر را تغییر بدهد او سعی کرد آموزش را به مناطق عشایری ببرد نه اینکه دانش‌آموزان را در محیط خارج از آداب و فرهنگ آن‌ها تعلیم دهد، ما نیز بر این موضوع تاکید داریم که اگر می‌خواهیم آموزش با کیفیت داشته باشیم این آموزش باید با زندگی دانش‌آموزان آمیخته شود تا هنگامی که آموزش با زندگی دانش‌آموزان آمیختگی پیدا نکند خشک و بی روح است.

آشتیانی افزود: روش او در آموزش، آموزش فعال و کلاس فعال است در این روش معلم با مشارکت تمام دانش‌آموزان مطالب را به دانش‌آموزان آموزش می‌دهد یا خود دانش‌آموزان بستری را فراهم می‌کند که مطلب را درک کنند، او در تربیت معلمانشان بر این روش تاکید می‌کرد.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه محمدبهمن بیگی به انتخاب معلمان عشایری توجه خاصی داشت، بیان کرد: محور اصلی در تعلیم و تربیت معلم است و نقش کلیدی ایفا می‌کند، بهمن بیگی در انتخاب معلم دو نکته را رعایت می‌کرد اول اینکه معلم از خود عشایر باشد دوم اینکه در انتخاب معلم هیچ توصیه و سفارشی را قبول نمی‌کرد بلکه شایستگی‌های معلم را مدنظر قرار می‌داد.

وی افزود: اینکه معلم مناطق عشایری از همان منطقه انتخاب شود نکته بسیار دقیق است زیرا آموزش باید با زندگی مردم آمیخته شود اگر معلمی خارج از منطقه عشایری برای آن مناطق انتخاب شود و آداب و فرهنگ مردم عشایر را نداند نمی‌تواند با آن‌ها به خوبی ارتباط برقرار کند.

آشتیانی افزود: محمدبهمن بیگی اعتقاد داشت اگر فردی را بر مبنای توصیه و خارج از روال عادی به عنوان معلم انتخاب کنیم در حالی که او توانایی‌های لازم را ندارد به دانش‌آموزان ظلم می‌شود و حق آن‌ها از بین می‌رود باید این موضوع را ملاک عمل خود قرار دهیم، شاید انتخاب افراد بر مبنای سفارش و دستگاه‌های دیگر آسیب‌های خیلی زیادی نداشته باشد، اما اگر در نظام تعلیم و تربیت این روال اتفاق بیافتد به تعلیم و تربیت آسیب رسانده‌ایم.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه محمد بهمن بیگی مدرسه را از جامعه و منطقه خود جدا نکرده بود و آن‌ها با هم آمیخته بودند، تصریح کرد: در حال حاضر گفته می‌شود نظام آموزشی باید جامع‌محور باشد یعنی مدرسه باید با اطراف خود مردم و ... ارتباط ارگانیکی برقرار کند، در نگاه بهمن بیگی معلم مرجع حل اختلاف و ریش سفید منطقه بود، معلم فقط مسئول دانش‌آموز عشایر نبود بلکه حکم فرد مورد اعتماد منطقه را داشت، این موضوع نشان‌دهنده مسئولیت اجتماعی معلم است آن‌ها نسبت به جامعه، منطقه و محل خود مسئول هستند، معلم نمی‌تواند از محیط و منطقه و جامعه خود جداشونده باشد بلکه باید رابطه ارگانیک با محیط برقرار کند.

وی افزود: در نگاه محمدبهمن بیگی معلم باید از نظر معیشت نسبت به سایر اقشار منطقه خود در رده بالاتر قرار بگیرد زیرا مسئولیت تربیت جوانان و مدیران آینده کشور را بر عهده دارد.

آشتیانی گفت: آمارها نشان می‌دهد اگر به نظام تعلیم و تربیت نگاه جدی داشته باشیم آثار این موضوع به جامعه برگشته و ارزش افزوده برای جامعه به وجود می‌آورد امیدوار هستیم در تمام مناطق کشور آموزش و پرورش در جایگاهی قرار بگیرد که این نقش را به معنای واقعی ایفا کند.

وزیر آموزش و پرورش عنوان کرد: یکی از جملات محمدبهمن بیگی برای من بسیار ارزشمند است آن هم این جمله است که «فایده‌ای ندارد به تاریکی لعنت کنیم بهتر است شمعی روشن کنیم»، اگر دانش‌آموزان می‌خواهند موفق باشند باید این جمله را در ذهن داشته باشند، این نگاه، نگاه بسیار عمیقی است، اگر در اوج سختی‌ها و ناملایمات با نگاه روشنایی به آینده نگاه کنیم هم بر مشکلات غلبه پیدا خواهیم کرد و هم راه رشد را سریع‌تر طی می‌کنیم.