سال تحصیلی به پایان رسید، آموزشوپرورش براین باور است از طریق طرح خرید خدمات آموزشی و با همراهی موسسان مدارس غیردولتی، توانسته دانشآموزان مناطق محروم را به کلاس درس آورده و کیفیت فعالیتهای آموزشی و تربیتی را ارتقا دهد.
در طرح خرید خدمات آموزشی، موسس بخش غیردولتی با دریافت سرانه آموزشی دانشآموزان را که اکثرا در مناطق محروم تحصیل میکنند، تحت آموزشهای رسمی دورههای تحصیلی قرار میدهد و آموزشوپرورش هزینههای مربوط به هر دانشآموز را به موسس بخش خصوصی پرداخت میکند و تمام هزینههای آموزش از جمله پرداخت حقوق معلمان بر عهده بخش خصوصی است؛ حالا چند سالی است از اجرای این طرح میگذرد و نیروهای تحصیلکرده هر منطقه از طریق قرارداد با بخش خصوصی، آموزش دانشآموزان مناطق محروم، روستایی و حاشیهای را عهدهدار شدهاند.
اگرچه این طرح در مقایسه با شرایطی که دانشآموزان با گذشت چند ماه از سال تحصیلی هنوز معلم نداشتند، فرصتهای تحصیلی بهتر و باکیفیتتری برای مناطق محروم فراهم کرده است اما در کنار تمام مزایا، مشکلاتی هم دارد که سایه آنها بر این طرح، میزان موفقیتها را تحت الشعاع قرار داده است.
داستان همیشگی کمبود بودجه و مشکلات مالی آموزشوپرورش، طرح خرید خدمات آموزشی را هم بینصیب نگذاشته و یکی از مهمترین مشکلات پیش روی این طرح، تامین بودجه برای پرداخت حقوق معلمان است، 10 هزار معلم این طرح در سال تحصیلی جاری فقط برای چند ماه طعم دریافت حقوق را چشیدند و طبق گفتههای وزیر آموزشوپرورش بخشی از مطالبات معلمان خرید خدمات باقی مانده است که برای آن 60 میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته که باید تخصیص یابد.
معلم شهید حمیدرضا گنگوزهی نیز به عنوان شاخصترین چهره در میان معلمان خرید خدمات آموزشی شناخته میشود همان معلمی از استان سیستان و بلوچستان که برای نجات دانشآموزانش، خود زیر آوار دیوار در حال تخریب ماند و در تمام ماههای فعالیتش با مشکلات گریبانگیر طرح خرید خدمات مواجه شد و ریالی حقوق دریافت نکرد.
بخشی از مشکلات مطرح شده از سوی معلمان بدین شرح است:
معلمی از استان یزد: لیسانس زبان و ادبیات عرب هستم و از سال 94 وارد طرح خرید خدمات آموزشی شدم. مهمترین مشکل فعلی وضعیت نامناسب پرداخت حقوق است که این مسئله امسال حادتر بود و فقط چند ماه حقوق پرداخت کردند در حالیکه عدم پرداخت به موقع حقوق زندگی معلمان را تحت الشعاع قرار میدهد. از روزی که وارد این طرح شدم بیمهام 30 روزه بود البته فقط از مهر تا خرداد بیمه داریم.سالهای گذشته نیز حقوق با چندین ماه تاخیر پرداخت میشد و مجبور به تجمع مقابل استانداری شدیم تا حقوقمان را دریافت کنیم.اگر به تاخیر در پرداخت حقوق اعتراض کنیم موسس سال بعد با ما قرارداد نمیبندد هر چند که سال گذشته و امسال با ما هیچ قراردادی نبستند و بدون قرارداد کار میکنیم.هماکنون میگویند معلمان طرح خرید خدمات تجربه این کار را ندارند اما اغلب ما پیش از این در مدارس غیردولتی کار میکردیم و به امید استخدام به این طرح پیوستیم حالا آموزشوپرورش برای اینکه ادعای استخدام نداشته باشیم یک موسس را بین ما و خود واسطه قرار داده است و این موسس وظیفه پرداخت حقوقها و تامین نیاز مدرسه را بر عهده دارد؛ در حالیکه در طرح خرید خدمات آموزشی نباید از دانشآموزان پولی گرفته شود اما از آنجاییکه موسس هزینهها را متقبل میشود و پول دیر از سوی آموزشوپرورش در اختیارش قرار میگیرد مدیر مدرسه به ناچار برای تامین هزینهها از دانشآموزان شهریه میگیرد.
معلمی از استان خراسان رضوی: از سال 94 در دوره ابتدایی یکی از روستاهای شهرستان زاوه فعالیت میکنم، تحصیلاتم کارشناسی ارشد علوم تربیتی است. سالی که وارد این طرح شدم 670 هزار تومان حقوق میگرفتم و هماکنون یک میلیون حقوق دریافت میکنیم البته امسال واریز حقوق بسیار با تاخیر همراه بود و هنوز هم کامل تسویه نشده است، وضعیت پرداخت حقوق در استان خراسان رضوی نسبت به سایر استانها بهتر است و بیشترین مشکلات مربوط به استان گلستان، کرمان سیستانوبلوچستان و قم است.سال گذشته 24 روز در ماه و امسال 30 روز در ماه بیمه هستم. روستایی که در آنجا فعالیت میکنم لب مرز است و شرایط رفتوآمد جادهای برای نیروهای رسمی بسیار دشوار است و نیروهایی که از کاشمر به اینجا میآیند بسیار ناراضی هستند اما نیروهای خرید خدمات بومی همین روستا هستند و این مشکلات را ندارند.
معلمی از استان کردستان: از سال 94 وارد این طرح شدم و در منطقهای روستایی فعالیت میکنم و چون بومی روستا نیستم خانهای را آنجا اجاره کردهام،در ماه 900 هزار تومان حقوق میگیرم، سال گذشته 12 روز بیمه و امسال 15 روز بیمه داریم در حالیکه حقوق اندک است و بخش زیادی از آن صرف پرداخت اجاره خانه میشود اما به امید استخدام و داشتن سابقه کار به فعالیتم ادامه میدهم.
معلمی از استان قم: 4 سال است با مدرک فوق لیسانس ریاضی در طرح خرید خدمات آموزشی در حاشیه شهر تدریس میکنم. سال اول بیمه 30 روزه بود و حقوقها را هر سه ماه یکبار پرداخت میکردند اما از سال دوم به بعد بیمه 19 روزه است. 11 سال سابقه کار در مدارس غیردولتی دارم، چون این مدارس معلمان را بیمه نمیکردند به امید بیمه به طرح خرید خدمات آموزشی پیوستم اما فقط سال اول ما را 30 روز بیمه کردند و سال به سال روزهای بیمه کمتر شد و حقوق هم چند ماه یکبار پرداخت میشود البته دائم وعده میدهند کمبود معلم وجود دارد و شما را استخدام میکنند اما نه وضعیت بیمهای و نه وضعیت حقوقی مناسبی داریم.
به نظر می رسد در شرایطی که آموزشوپرورش با هدف استفاده از نیروهای غیررسمی طرح خرید خدمات آموزشی را ایجاد کرد اما هماکنون "استخدام" به یکی از مهمترین مطالبههای این معلمان تبدیل شده است از سوی دیگر تامین نشدن بودجه لازم برای پرداخت حقوق معلمان این طرح موجب موجی از نارضایتیها شده است.
به هر حال طرح خرید خدمات آموزشی روی کاغذ طرح بسیار خوبی است اما در اجرا با اشکالات فراوانی همراه شده و اگر هدف این طرح جلوگیری از اتلاف منابع و افزایش کیفیت آموزش در مناطق محروم است با وضعیت فعلی نه تنها این اهداف محقق نمیشود بلکه نارضایتی معلمان شاغل دردسر دیگری را برای آموزشوپرورش رقم میزند.
در روزهای اخیر مجتبی زینیوند رئیس سازمان مدارس غیردولتی درباره طرح خرید خدمات آموزشی به خبرنگاران گفت: دولت 300 میلیارد تومان در بودجه 97 برای طرح خرید خدمات آموزشی لحاظ کرده است و سال تحصیلی آینده مشکلی در این باره نخواهیم داشت و پیگیر هستیم معوقات سال گذشته تا پایان خرداد پرداخت شود؛ براساس گفتههای این مقام مسئول این انتظار میرود که در سال تحصیلی جدید مشکل تاخیر طولانی در پرداخت حقوق معلمان خرید خدمات آموزشی دیگر نباید پیش بیاید.