دانش اكولوژي مجموعه شناخت هايي است كه انسان درباره اثرات
محيط بر روي موجودات زنده اثرات موجودات زنده بر روي محيط و ارتباطات متقابل بين
موجودات زنده دارد.
وقتي اكولوژي
موجود زنده اي مطالعه مي شود هدف اين است كه معلوم شود چرا موجود مورد بحث در محيطهاي
خاص و تحت شرايط معيني زندگي مي كند شرايط محيط چه اثراتي روي موجود زنده دارند و
موجود زنده به نوبه خود چه تحولاتي در محيط پديد مي آورد طبيعي است كه خود انسان
نيز به عنوان يك موجود زنده متاثر از عوامل محيط و موثر بر روي عوامل طبيعت در
چهارچوب مطالعات اكولوژي از توجه و اهميت خاص برخوردار است.
دانش اكولوژي
مطالعه توام محيط و موجود زنده را هدف اصلي خود قرار داده و براي نيل به اين هدف
از همه رشته هاي علمي كه مستقلاً محيط و يا موجود زنده را مطالعه مي كنند كمك مي
گيرد.
كلمه اكولوژي
داراي دو ريشه يوناني Oikos (به معناي خانه يا محيط زيست
يا مسكن طبيعي) و Logos (به معناي شناخت) است و براي نخستين بار به وسيله ارنست هكل زيست
شناس مشهور آلماني به سال 1869 به كاربرده شده است و معني تحت الفظي آن بررسي محل زندگي
موجودات زنده است. بيان كاملتري در بيان اكولوژي عبارت است از مطالعه روابط
موجودات زنده به طور فردي يا گروهي با محيط اطراف و يا علم رباط بين موجودات زنده
و محيط.
تعريف ديگر
اكولوژي ؛ عبارتست از علمي كه روابط متقابل موجودات زنده را از يك طرف و رابطه بين
آنها و محيطي كه در آن زيست مي كنند از طرف ديگر مورد بررسي قرار مي دهد . لذا
اكولوژي در احوال موجوداتي كه در خشكي يا در آب در حال زيستن اند با توجه به روابط
با محيط آنها تحقيق مي كند.
دامنه علم
اكولوژي را مي توان با توجه به سطوح مختلف حيات تعيين كرد . اگر اين سطوح به صورت
يك طيف مشخص گردد كه از ياخته آغاز شده به ترتيب شامل بافت ، اندام ، موجود زنده ،
جمعيت ، اجتماع ، اكوسيستم و بالاخره بيوسفر يا زيست كره باشد ، علم اكولوژي بيشتر
با سطوح اخير اين طيف يعني بعد از موجود زنده سروكار دارد.
اكوسيستم به
منظور مطالعه رابطه بين موجودات زنده و محيط معمولاً تعدادي از گياهان و جانوران
را در نظر مي گيرد كه در مجموعه جامعه را مي سازند . در هر اكوسيستم ميان موجودات
زنده و محيط زندگي آنها همواره پيوندي ناگسستني برقرار است و هر آينه اين پيوند از
هم بگسلد دگرگوني و احياناً انهدام جامعه مزبور را دنبال خواهد داشت . به آن قسمت
كه مسكن موجودات زنده باشد هابيتات گويند.