بر اساس اطلاعات ، محمدمهدی زاهدی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع چالشهای دانشگاهگرایی و آموزش عالی اظهار کرد: وقتی از آموزش صحبت میکنیم به یک جریان پیوسته اشاره داریم به عبارتی دبستان، دبیرستان و دانشگاه را نمیتوان از یکدیگر جدا کرد.
وی ادامه داد: چالشها را باید بررسی کرد، اما خوب است که در ابتدا و در آستانه چهل سالگی انقلاب گریزی به دستاوردها بزنیم. طبق آماری که تولیدات علم کشورمان در سال های 1900 تا 1978 یعنی سال پیروزی انقلاب را نشان میدهد اولین مقاله چاپ شده در مجلات دنیا در سال 1931 را داشتیم و فقط یک مقاله چاپ کردیم. در سال انقلاب توانستیم به عدد 498 برسیم. اما در شرایط فعلی در منطقه رتبه اول را داریم.
زاهدی با بیان اینکه در اوایل انقلاب در ردههای پایین رده بندی جهانی قرار داشتیم ولی اکنون به رتبه 1617 جهان رسیدهایم گفت: در آموزش عالی بیش از 25 برابر به تعداد دانشجویان نسبت به اول انقلاب ادامه داده شده و دانشجویان رشته دکتری بیش از 20 برابر و تعداد اساتید چند برابر شده است و در اکثر نقاط کشور مرکز آموزش عالی داریم.
وزیر اسبق علوم با بیان اینکه در اوایل انقلاب پزشک از کشورهای اطراف وارد میکردیم اما امروز در بسیاری رشتههای تخصصی و فوق تخصصی پزشک تربیت میکنیم، عنوان کرد: ما یک سروگردن در تولیدات فناوری نیز نسبت به کشورهایی که با ما شروع کردهاند جلوتریم.
وی ادامه داد: سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش مطرح است و در آموزش عالی هم دو سند نقشه جامع علمی کشور و سند دانشگاه اسلامی را داریم. سند دانشگاه اسلامی مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. مشکل عمده در آموزش عالی اجرایی نشدن این دو سند است.
زاهدی با بیان اینکه در بعد کلان، اساس آموزش عالی دارای چهار رکن حوزه فرهنگی، آموزش عالی، پژوهش و فناوری و مدیریت و تشکیلات است،گفت: در هر چهارحوزه دچار ضعف هستیم. متاسفانه در دانشگاههای ما سیاسی کاری و سیاست زدگی بیش از حد است. اینکه دانشگاه بخواهد وسیله و ابزار گروههای قدرت خارج از دانشگاه باشد و از دانشجویان سوءاستفاده کنند با اینکه فعالیت سیاسی و دانشجویی در حد خود جریان داشته باشد متفاوت است.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه خوب است برای روشن شدن موضوع بررسی کنیم چند درصد نشریات دانشجویی علمی است، ادامه داد: علم سهم کمی دارد یک تعادلی باید برقرار باشد. برنامههای فرهنگی در وزارت علوم و وزارت بهداشت با اهداف سند دانشگاه اسلامی فاصله دارد.
وی ادامه داد: آموزش ما اشکالات بسیار اساسی دارد. نحوه ورود به دانشگاه یعنی کنکور خودش اولین مشکل است و به جای آنکه خلاقیت و نوآوری پایه و اساس آن باشد یکسری تکنیکها و تاکتیکهای کاملا حفظی جای آن را گرفته و محتوای عمیق درسی را نیاز ندارد.
حذف کنکور حداکثر تا سه سال
زاهدی درباره زمان حذف کامل کنکور گفت: ما هم مایلیم هرچه زودتر اتفاق بیافتد. اول باید آموزش و پرورش همت جدی کند و آزمونهای استاندارد را در سه سال دبیرستان پیاده کند. اگر آموزش و پرورش اراده کندما حداکثر سه سال دیگر کنکور را حذف میکنیم.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درباره زمزمههایی مبنی بر حذف سازمان سنجش نیز گفت: اتفاقا معتقدم دلیلی ندارد سازمان سنجش زیرمجموعه وزارت علوم باشد بلکه باید به یک سازمان ملی تبدیل شود.
وی به آمایش سرزمینی در حوزه آموزش عالی نیز اشاره کرد و ادامه داد: بر اساس نیازهای کشور و امکانات بالقوه و بالفعلی که وجود دارد میتوان بررسی کردکه دروس و رشتهها با توجه به قابلیتهای منطقهای طراحی و توزیع شود که جنبه کاربردیاش پررنگ شود. باید نگاه حافظه محور کنار برود و نگاه مهارتی و خلاقیت محور جای آن را بگیرد.
زاهدی ادامه داد: اکنون بسیاری رشتههای ما کاربرد و کارایی لازم را ندارند. مثلا در کشور عمده دانشگاههای ما رشته ریاضی دارند اما کشور این تعداد فارغ التحصیل رشته ریاضی نیاز ندارد. اگر رویکرد عوض شد و در قالب خلاقیت برود میتوان همین ریاضی را به رشتههای میان رشتهای تبدیل کرد. باید به میان رشتهایها توجه کنیم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر باید معاونت منابع انسانی ریاست جمهوری هم عینکی که به چشمش زده را بردارد. جای تاسف است در یکی از دستگاههای کشور، در وزارت دارایی فردی در آگهی استخدام در رشته سیستم های هوشمند شرکت کرده اما به او گفته اند ما رباتیک میخواستیم، مضحک است که نمیدانند این دو یکی است. اینها باعث دلسردی دانشجو میشود.
امکانات و رانتها؛ علت پافشاری دانشآموزان برای رفتن به رشته تجربی
وزیر اسبق علوم با تاکید بر اینکه باید رویکردها و روش های استخدامی تغییر کنند و مهارت و تخصص به جای مدرک در اولویت قرار بگیرد عنوان کرد: به عنوان یک کارشناس معتقدم کنکور قابل حذف است.
وی ادامه داد: 20 سال است استاد تمام هستم اما حقوقم یک سوم استادیار دانشگاه علوم پزشکی است و این مصداق بیعدالتی محسوب میشود. چرا باید اینگونه باشد که بیش از 600 هزار دانش آموز به رشته تجربی بروند؟ آنها که قبول نمیشوند دلسرد می شوند.
زاهدی ادامه داد: چرا باید بگوییم اگر میخواهی خوشبخت شوی فقط باید به رشته پزشکی بروی؟ به علت امکانات و رانتها و مزایایی که وجود دارد این پافشاری وجود دارد و باید این روند اصلاح شود. چرا نباید بهترینهای ما وارد رشتههای اقتصادی بشوند؟ هم دولت و هم مجلس باید این نگاه اصلاحی را شروع کنند. متاسفانه از روز اول خشت اول را کج گذاشتیم.
پایان/