اگرچه حسابرسى بهصورتى که امروزه مورد عمل و استفاده است داراى سابقهٔ نسبتاً کوتاهى مىباشد، ولى بايد دانست که حسابرسى به مفهوم اعم کلمه، يعنى رسيدگى به حساب و کتاب، سابقهاى بسيار طولانى دارد، که مندرجاً با يک روند تکوينى به صورت کنونى درآمده است. مبداء شروع حسابرسى به زمانى برمىگردد که لزوم برقرارى نوعى کنترل نسبت به عمليات و معاملات کسانى که به مباشرت ديگران اقدام به وصول و يا خرج وجوه متعلق به آنان مىنمودند احساس گرديد. اين ضرورت بهخصوص در مورد کنترل وصول و مصرف وجوه عمومى ـ يعنى مال حکومت، يا بيتالمال يا خزانه ـ از ديرباز احساس گرديده و به همين علت سابقهٔ بازرسى عمليات مقامات مالى در دستگاههاى حکومتى و مملکتى بسيار قديمى است. بديهى است در آن روزگاران بهعلت ابتدائى بودن روشهاى حسابدارى و مدارک و دفاترى که نگاهدارى مىشده است، و مهمتر از آن بهعلت ناچيز بودن نسبى اعداد و ارقام و ميزان و تعداد معاملات، وظايف شخص رسيدگى کننده بسيار مختصر بوده و گاه به استماع توضيحاتى که توسط مباشران يا عمال مالى داده مىشد محدود مىگرديد. شايد به همين علت در عرف و فرهنگ انگلوساکسونها شخص رسيدگى کننده اصطلاحاً Auditor مشتق از کلمهٔ لاتين Audire به معنى شنيدن و استماع کردن، ناميده مىشود
از قرن پانزدهم ميلادى (يعنى قبل از آغاز سلطنت صفويان) که به دنبال رُنسانس، توسعه وسيعى در امور تجارت و بازرگانى جهانى به وجود آمده در نتيجه نياز حاصل از افزايش ميزان و تعداد معاملات، روشهاى حسابدارى به تدريج تکامل يافت، و با ابداع روش دفتردارى دو طرفه که اصول آن نخستين بار به سال ۱۴۹۴ ميلادى در ونيز انتشار يافت، ثبت انواع و اقسام عمليات حسابدارى امکانپذير گرديد. از طرف ديگر توسعهٔ امور بازرگانى در يک سطح بينالمللي، که خود گسترش خارقالعادهاى در فعاليتهاى ديگرى از قبيل بانکداري، کشتىرانى تجاري، بيمه و غيره را به همراه داشت، به کارگيرى سرمايههاى هنگفت به ميزانى بيش از مقدورات انفرادى بازرگانان وقت را ضرورى ساخت و در نتيجه اين امر، انواع و اقسام مشارکتها عرف گرديد که به نوبهٔ خود موجب تکامل بيشتر روشهاى حسابدارى گرديد
اگرچه حسابرسى بهصورتى که امروزه مورد عمل و استفاده است داراى سابقهٔ نسبتاً کوتاهى مىباشد، ولى بايد دانست که حسابرسى به مفهوم اعم کلمه، يعنى رسيدگى به حساب و کتاب، سابقهاى بسيار طولانى دارد، که مندرجاً با يک روند تکوينى به صورت کنونى درآمده است. مبداء شروع حسابرسى به زمانى برمىگردد که لزوم برقرارى نوعى کنترل نسبت به عمليات و معاملات کسانى که به مباشرت ديگران اقدام به وصول و يا خرج وجوه متعلق به آنان مىنمودند احساس گرديد. اين ضرورت بهخصوص در مورد کنترل وصول و مصرف وجوه عمومى ـ يعنى مال حکومت، يا بيتالمال يا خزانه ـ از ديرباز احساس گرديده و به همين علت سابقهٔ بازرسى عمليات مقامات مالى در دستگاههاى حکومتى و مملکتى بسيار قديمى است. بديهى است در آن روزگاران بهعلت ابتدائى بودن روشهاى حسابدارى و مدارک و دفاترى که نگاهدارى مىشده است، و مهمتر از آن بهعلت ناچيز بودن نسبى اعداد و ارقام و ميزان و تعداد معاملات، وظايف شخص رسيدگى کننده بسيار مختصر بوده و گاه به استماع توضيحاتى که توسط مباشران يا عمال مالى داده مىشد محدود مىگرديد. شايد به همين علت در عرف و فرهنگ انگلوساکسونها شخص رسيدگى کننده اصطلاحاً Auditor مشتق از کلمهٔ لاتين Audire به معنى شنيدن و استماع کردن، ناميده مىشود
از قرن پانزدهم ميلادى (يعنى قبل از آغاز سلطنت صفويان) که به دنبال رُنسانس، توسعه وسيعى در امور تجارت و بازرگانى جهانى به وجود آمده در نتيجه نياز حاصل از افزايش ميزان و تعداد معاملات، روشهاى حسابدارى به تدريج تکامل يافت، و با ابداع روش دفتردارى دو طرفه که اصول آن نخستين بار به سال ۱۴۹۴ ميلادى در ونيز انتشار يافت، ثبت انواع و اقسام عمليات حسابدارى امکانپذير گرديد. از طرف ديگر توسعهٔ امور بازرگانى در يک سطح بينالمللي، که خود گسترش خارقالعادهاى در فعاليتهاى ديگرى از قبيل بانکداري، کشتىرانى تجاري، بيمه و غيره را به همراه داشت، به کارگيرى سرمايههاى هنگفت به ميزانى بيش از مقدورات انفرادى بازرگانان وقت را ضرورى ساخت و در نتيجه اين امر، انواع و اقسام مشارکتها عرف گرديد که به نوبهٔ خود موجب تکامل بيشتر روشهاى حسابدارى گرديد