طرح جابر ظرفیت نگهداری آب در خاک های مختلف پایه پنجم دبستان

قسمتی از این مجموعه

حداکثر مقدار آبی که خاک می تواند در شرایط زهکشی در خود نگهداری کند ظرفیت نگهداری آب در خاک نامیده می شود. به عبارت دیگر این ظرفیت معرف توانایی یک توده خاک برای نگهداری آب در مقابل نیروی ثقل می باشد و مقدار آن به حد بالای آب کاپیلاریته مربوط است. ظرفیت نگهداری آب در خاک ارتباط مستقیم با میزان خلل و فرج دارد و در واقع قسمت اعظم مقدار آبی که نمایانگر این ظرفیت است خلل و فرج ریز خاک را پر می نماید. بافت که تعیین کننده کمیت و درشتی و ریزی خلل و فرج می باشد و در معرفی ظرفیت مزبور مؤثرند. در یک خاک که ساختمان فیزیکی مطلوب تر دارد هر قدر ذرات جامد تشکیل دهنده خاک و خاکدانه کوچکتر باشد مجموع سطوح ذرات مزبور زیادتر و نیروی نگهدارنده آب در خاک بیشتر خواهد بود. خاک، هنگامى‌که داراى پوشش گیاهى است کمتر در معرض فرسایش قرار مى‌گیرد. پوشش گیاهى مانع برخورد مستقیم قطره‌هاى باران ـ به‌ویژه هنگام رگبارهاى تند ـ به زمین مى‌شود، به‌علاوه با ایجاد مانع از جارى شدن آب حاصل از بارندگى‌ها روى زمین جلوگیرى مى‌کند و فرصت کافى را براى فرو رفتن آب در خاک فراهم مى‌آورد. بدین‌گونه، در زمین‌هائى که داراى پوشش گیاهى کافى هستند فرسایش به حداقل مى‌رسد. هوموس و مواد آلى حاصل از بقایاى گیاهى نیز به‌دلیلى که در بالا به آن اشاره شد مانع فرسایش خاک مى‌شوند؛ هم‌چنین هر اندازه زمین‌ها پوشش گیاهى بیشترى داشته باشند کمتر در معرض فرسایش بادى قرار دارند.