قسمتی ازین مجموعه
دستگاه چشایی یک دستگاه حسی برای حس مزه میباشد. چشایی یکی از حواس پنجگانه است.(چهار حس دیگر عبارتند از:بویایی، لامسه، بینایی، شنوایی) چشایی درک مولکولهای خاصی در مواد است. در موجودات زنده به مولکولهای خاصی حساسیت وجود دارد مثلاً ترش بودن یک ماده یعنی وجود حالت اسیدی در آن.
بینی ما که بوی غذا را تشخیص می دهد در فهمیدن مزه کلی زبان کمک می کند. بو در حقیقت قسمتی از مزه است. در مورد قهوه و آبمیوه این بوی آنهاست که در فهمیدن مزه واقعی آن کمک می کند. هنگامی که مایعات به درون دهان می روند زبان مزه را تشخیص می دهد در حالیکه بویی که وارد بینی می شود توسط اعصاب بویایی به مغز می رسد و به این طریق لذت واقعی مزه آن به دست می آید.هنگامی که سرما خورده ایم ، تب یا یبوست یا سوء هاضمه داریم؛ گیرنده های چشایی به وسیله ناخالصی هایی پوشیده می شود و به طور کامل فعال نمی شوند. گرمای بدن در هنگام تب یا داغی غذا هم فعالیت گیرنده های چشایی را مختل می کند. بنابراین ما مزه واقعی را در این شرایط نمی فهمیم.تعداد گیرنده های چشایی روی زبان بزرگسالان در حدود ۳۰۰۰ است که بسیار بیشتر از کودکان است. هر چقدر بزرگ می شویم این گیرنده ها کارایی خود را از دست می دهند و سرانجام از کار می افتند و به این ترتیب تعداد آنها هم کمتر می شود. در یک انسان ۴۰ ساله به طور مثال تعداد گیرنده های چشایی در حدود ۴۰ عدد است. گیرنده های چشایی مانند دیگر سلول های پوستی دائما در حال جایگزین شدن هستند. در حدود نصف گیرنده های چشایی در طی ۱۰ روز جایگزین می شوند.