محمدحسین نجاتی: مسئولان آموزش و پرورش از تصویب طرح «معلم تمام وقت» خبر می‌دهند. این طرح در واقع یک هدف روشن دارد: « استفاده بیشتر از ظرفیت و ساعات کاری معمان با توجه به کسری بودجه و کمبود نیرو در آموزش و پرورش».
در واقع با توجه به افزایش تعداد دانش آموزان در سال‌های آینده و کمبود نیرو در آموزش و پرورش، طرح‌های زیادی برای رفع این مشکل طی یکی دو سال اخیر مطرح شد.
در ابتدا آموزش و پرورش به فکر این افتاد که سهمیه‌هایی برای جذب نیرو در آموزش و پرورش از دولت و سازمان برنامه و بودجه دریافت کند. اما این تلاش‌های آموزش و پرورش کارساز نشد. پس از آن بحث خرید خدمت آموزشی از نیروهای آزاد و غیر استخدامی مطرح شد که تدوین سازوکار برای این طرح آنقدرها هم ساده بود و حالا به اینجا رسید که آموزش و پرورش طرح «معلم تمام وقت» را مطرح کند و برای تصویب آن در متن بودجه سال ۹۸ لابی کند.
اما این طرح به زبان ساده چه طرحی است؟
به گفته علی الهیار ترکمن معاون توسعه، مدیریت و پشتیبانی آموزش و پرورش معلم تمام وقت طرحی برای بهبود معیشت معلمان به کار گرفته شده است و اجرای آن برای معلمان کاملا اختیاری خواهد بود. به طوریکه معلمانی که تمایل به استفاده از مزایای این طرح دارند باید تحت پوشش آن قرار گرفته باشند و در اجرای طرح ۶ ساعت به ساعات تدریس موظفی معلمان اضافه می‌شود که این زمان متوسطی از ساعات حق التدریسی بود که برخی معلمان در برنامه کاری قرار می‌دهند.
همچنین در این طرح، معلمان معادل ۶ ساعت تدریس می‌کنند و حق الزحمه خود را تحت عنوان فوق العاده ویژه، دریافت می‌کنند.
از دیگر نکات حمایتی این طرح می‌توان به اثر این طرح بر دریافتی معلمان در دوران بازنشستگی اشاره کرد. به گفته الهیار ترکمن، معلمان شرکت کننده در طرح معلم تمام وقت از مزایای این افزایش حقوق هنگام بازنشستگی هم بهره می‌برند و پاداش پایان خدمت با دریافتی بیشتری خواهند داشت.
آموزش و پرورش بودجه این طرح را دارد؟
بررسی بودجه سال آینده دولت نشان می‌دهد بودجه پیشنهادی برای وزارت آموزش‌وپرورش ۴۵ هزار و ۸۳۱ میلیارد و ۳۳۳ میلیون تومان است. در همین راستا وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه در لایحه ارسالی دولت به مجلس، بودجه ۹۸ ما نسبت به بودجه مصوب سال جاری حدود ۲۶ درصد رشد دارد، می‌گوید: البته اعتبارات تملک دارایی و اعتبارات عمرانی به دلیل سختی‌هایی که پیش‌بینی می‌شود بودجه سال آینده داشته باشد، اندکی با انقباض و سختگیرانه بسته شده است. البته بودجه ما در مجموع نسبت به دستگاه‌های دیگر وضعیت بهتری دارد.
در این زمینه اما شهرام جمالی، معلم و کارشناس آموزش و پرورش می‌گوید: بررسی بودجه سال ۹۸ وزارت آموزش و پرورش نشان می‌دهد از نظر منزلت و معیشت، تحول خاصی در زندگی فرهنگیان رخ نخواهد داد، زیرا میزان افزایش حقوق برای کارکنان همچنان تابع مکانسیم معیوبی است که به اصطلاح نظام هماهنگ پرداخت خوانده می‌شود و این افزایش بر اساس لایحه بودجه ۹۸ برای تمامی کارکنان دولت به صورت یکسان و معادل ۲۰ درصد خواهد بود. وضعیت نظام رتبه بندی هم در لایحه بودجه ۹۸ مشخص نیست و فقط در بخش مصارف پیش بینی شده افزایش سقف بودجه ۹۸، معادل ۲ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
جمالی با بیان اینکه در مجموع با توجه به پایین بودن میانگین دریافتی فرهنگیان و عدم برخورداری از تسهیلات رفاهی، همچنین با در نظر گرفتن افزایش شدید نرخ تورم در سال جاری، این افزایش ۲۰ درصدی، تاثیر محسوسی بر دریافتی فرهنگیان و حتی جبران کاهش قدرت خرید آنها نخواهد داشت، عنوان می‌کند: اما در بخش فعالیت‌های حمایتی و اصلی آموزش و پرورش از جمله سرانه دانش‌آموزان، تغذیه دانش‌آموزان مدارس شبانه روزی، دانش‌آموزان روستایی و ارتقای کیفیت در این حوزه هر چند رقم مصوب لایحه سال ۹۸ در مقایسه با سال جاری افزایش نسبی را نشان می‌دهد، ولی با توجه به عملکرد مالی این حوزه قطعا اعتبارات مصوب کافی نخواهند بود.
استفاده از معلمان برای چالش معلمان؟
اما نکته مهمی که درباره این طرح مطرح است، استفاده کردن از معلمان برای حل دو چالشی است که مربوط به معلمان می‌شود. نخست کمبود نیرو در آموزش و پرورش و دوم پایین بودن سطح درآمد معلمان. به این معنا که آموزش و پرورش با توجه به پایین بودن درآمد معمان سعی دارد آنها را با پرداخت فوق‌العاده‌هایی تشویق به حضور در این طرح کند و همزمان کمبود نیروی خود را حل کند.
این در شرایطی است که طرح‌هایی مانند رتبه بندی معلمان و جذب نیروهای جدید در آموزش و پرورش هنوز در هاله ای ابهام هست و ممکن است این طرح به فرسودگی هر چه بیشتر کادر آموزشی در مدارس ایران منجر شود.
