بهره‌وری آموزش و پرورش مد نظر است نه خصوصی‌سازی

خبرنگار اجتماعی ، سید محمد بطحایی در برنامه نگاه یک درباره بودجه 98 وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: همه در جریان شرایط اقتصادی کشور و ملاحظات بودجه و انقباضی بودن آن قرار دارند، اما وزارت آموزش و پرورش به دلایل مختلف از جمله نگاه دولت و اهمیت این وزارتخانه در سال 98 به صورت ویژه مدنظر قرار داده شده است.

1850 میلیارد تومان کسری بودجه از سال 97 به 98 منتقل می‌شود

وی ادامه داد: البته آموزش و پرورش همیشه با کسری بودجه مواجه است و در سال آینده، 56 هزار و 500 میلیارد تومان برای این وزارتخانه در نظر گرفته شده است. در سال 97 حدود 11.3 درصد منابع دولت به آموزش و پرورش اختصاص یافت که این رقم در سال 98 به 13.8 درصد رسید و همین مسئله باعث شد میزان کسری بودجه آموزش و پرورش کمتر شود اما همچنان با این مشکل مواجه هستیم و 1850 میلیارد تومان کسری از سال 97 به 98 منتقل خواهد شد.

وزیر آموزش و پرورش درباره بهبود وضعیت معیشت معلمان گفت: وضعیت کارمندان دولت در شرایط انقباضی بودجه دشوار است و این شرایط برای معلمان نیز وجود دارد، اما باید توجه داشت که رضایت شغلی معلم و این که ذهن او برای کار تدریس آماده باشد در تربیت نسل آینده بسیار تاثیرگذارتر از سایر کارمندان است. گرانبها‌ترین امانت ما یعنی نسل آینده در اختیار معلمان هستند، بنابراین انگیزه کاری آنها باید بالا باشد و توانمندی لازم را کسب کنند.

تلاش دولت برای کاهش فاصله معلمان با سایر کارمندان دولت در بودجه 98

بطحایی عنوان کرد: بر همه واجب است به اندازه مقدورات برای معلمان تلاش کنند، البته نمی‌خواهیم توقعی ایجاد کنیم که از عهده دولت و مجلس برنیاید، اما دولت در بودجه 98 تلاش می‌کند فاصله میان معلمان با سایر کارمندان دولت را کمتر کند. توجه داشته باشید که گاه یک معلم ماه‌ها از خانواده‌اش دور بوده و در مدارس مناطق روستایی و صعب‌العبور مشغول خدمت است، بنابراین رسیدگی به این معلم جزو واجباتی است که دولت در اندازه مقدورات برای آن تلاش می‌کند.

دولت در شرایط سخت اقتصادی اجازه ورود به رتبه‌بندی معلمان را داد

وی عنوان کرد: دولت در شرایط سخت اقتصادی که با آن مواجه است به ما اجازه داد وارد بحث رتبه‌بندی معلمان شویم و ردیف مستقلی برای اجرای رتبه‌بندی در بودجه 98 لحاظ شد. لایحه رتبه‌بندی هم اکنون در صحن دولت مطرح است و یک جلسه درباره آن صحبت شده  که به زودی به مجلس ارائه می‌شود و گام نخست برای اجرای آن را در سال 98 آغاز خواهیم کرد.

رتبه‌بندی نباید فقط به نظام پرداخت‌ها تعبیر شود

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که نگران هستم رتبه‌بندی صرفاً به نظام پرداخت‌ها تعبیر شود، ادامه داد: باید توجه داشت که یکی از آثار رتبه‌بندی بهبود نظام پرداخت‌ها است و مهمترین وظیفه آن ارتقاء شایستگی و توانمندی نیروی انسانی است که به صورت مستقیم بر روی کیفیت نظام آموزشی تاثیر می‌گذارد.

شرایط بهتر همسان‌سازی حقوق بازنشسته‌ها در صورت تحقق سناریوی دوم بودجه

بطحایی درباره همسان‌سازی حقوق بازنشسته‌ها بیان کرد: همسان‌سازی متناسب با اعتبارات دولت به سمت جلو پیش می‌رود البته سرعت آن قابل توجه نیست و بنده به عنوان یکی از اعضای دولت این حق را به فرهنگیان بازنشسته می‌دهم، چرا که اعتبارات دولت امکان و استطاعت همسان‌سازی را در حدی که مورد انتظار بازنشسته‌ها است، ندارد. البته برای سال آینده اعتبار مربوط به این موضوع افزایش یافته و اگر سناریوی دوم بودجه و درآمد دولت محقق شود شرایط همسان‌سازی حقوق بازنشسته‌ها در سال 98 بسیار بهتر خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: در آموزش و پرورش مطالبات بازنشسته‌ها بسیار کمتر از گذشته شده است و امسال پاداش پایان خدمت فرهنگیان بازنشسته سال 96 را پرداخت کردیم. همچنین بخشی از مرخصی ذخیره و معوقات مربوط به بازنشسته‌ها پرداخت شده است. به عنوان فردی که سال‌ها در حوزه اداری و مالی آموزش و پرورش کار نموده است، می‌گویم در سال 97 با وجود آن که درآمد مالی دولت تهدیدات بیشتری داشت، اما در بحث معوقات بازنشسته‌ها عملکرد‌مان به مراتب بهتر از گذشته بود و امیدوارم مقدار باقی مانده در ماه‌های پایانی سال جاری تامین و پرداخت شود.

وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره دلایل اجرای کند سند تحول بنیادین، ادامه داد: در یک سال گذشته 6 زیر نظام سند تحول بنیادین که برنامه اجرایی استقرار این سند است، تکمیل شد. وقتی از سند تحول صحبت می‌کنیم منظورمان مفاهیم انتزاعی و آسمانی نیست، بلکه تحول یعنی در مدرسه اتفاقات خوبی بیفتد که امروز آن با دیروز تفاوت داشته باشد.

بطحایی ادامه داد: زمانی سند تحول بنیادین اجرا خواهد شد که بتوانیم بگوییم از زمان اجرای آن دانش‌آموزان در مدرسه شادتر هستند و زندگی را تمرین می‌کنند. هر زیرنظام سند تحول بنیادین برنامه‌هایی را تعریف نموده است و اگر آن برنامه‌ها را اجرا کنیم یعنی سند اجرا شده است.

10هزار میلیارد تومان اعتبار برای اجرای 72 برنامه سند تحول بنیادین نیاز داریم

وی گفت: برای سال 98 برنامه‌ای را تدوین کردیم تا از بیش از 300 برنامه در زیرنظام‌های سند تحول بنیادین، 72 برنامه اجرا شود و برای اجرای آنها علاوه بر اعتبارات فعلی به اعتبارات جدیدی نیاز داریم. به عنوان مثال اگر بخواهیم فضای کلاس درس را منطبق با آنچه که سند تحول بنیادین گفته است ایجاد کنیم، به اعتبارات جدیدی نیاز است. آنگونه که بررسی کردیم برای اجرای این 72 برنامه حداقل ده هزار و  200 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: بخشی از سند تحول بنیادین را که اجرای آن از طریق اعتبارات جاری وزارت آموزش و پرورش محقق خواهد شد، شروع کرده‌ایم، اما بخشی از آن نیاز به اعتبارات خاص یا همکاری سایر نهادها دارد. یکی از ویژگی‌های سند تحول بنیادین این است که به تنهایی توسط آموزش و پرورش قابل اجرا نیست و در 72 برنامه مشخص شده اعلام کرده‌ایم که کدام بخش‌ها و نهادها باید جلو بیایند.

اعلام آمادگی شورای عالی انقلاب فرهنگی برای عملیاتی کردن سند تحول

بطحایی در پاسخ به این پرسش که آیا نهادی وجود دارد که از همکاری با آموزش و پرورش در این رابطه ممانعت کرده باشد؟، بیان کرد: هنوز به موضوع ورود نکرده‌ایم، اما شورای عالی انقلاب فرهنگی که مسئولیت دور میز نشاندن نهادهای ذیربط را بر عهده دارد، اعلام آمادگی نموده است و منتظر ارائه سند از سوی ما است، که بعد از سپری شدن ایام بودجه و قبل از پایان سال جاری از شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌خواهیم که دستگاه‌های مختلف را دور هم جمع کند تا سند تحول در بخش‌هایی که باید مشترک اجرا شود، به مرحله اجرا برسد.

140هزار کلاس درس وسایل گرمایشی غیرایمن دارند

وی در پاسخ به این پرسش که چرا هنوز بخاری‌ نفتی در مدارس وجود دارد، بیان کرد: در حادثه‌ای که در شهر زاهدان رخ داد، مدرسه گازکشی نشده بود تا بتوانیم از سیستم‌های کم خطر استفاده کنیم و چاره‌ای جزء استفاده از بخاری نفتی نبود. در استان سیستان و بلوچستان هزاران کلاس درس داریم که از بخاری نفتی استفاده می‌کنند. همچنین هم اکنون 140هزار کلاس درس در کشور از وسایل گرمایشی غیر ایمن استفاده می‌کنند و بعد از حادثه زاهدان پویشی را آغاز کردیم تا در مدت زمان یک یا دو سال وسایل گرمایشی غیرایمن مدارس جمع شود و هم اکنون افراد مختلف و سرشناسی در این پویش عضو شده‌اند. البته تمام افراد با هر بضاعتی می‌توانند در این زمینه همراهی کنند.

تمام دستگاه‌ها باید اولویت‌شان تامین مدرسه ایمن برای دانش‌آموزان باشد

وزیر آموزش و پرورش گفت: هم اکنون فضای آموزشی ناایمن نیز یکی دیگر از مشکلات ما است و متاسفانه این در شرایطی است که ساختمان‌های فراوانی را متعلق به دستگاه‌های حاکمیتی در شهرهای مختلف مشاهده می‌کنیم که بسیار زیبا و مستحکم ساخته شده‌اند و در کنار آن مدرسه فرسوده‌ای را داریم که جان بچه‌ها در آن در حال تهدید است. تغییر این رویکرد نیازمند سیاست‌گذاری عمومی است و تمام جامعه باید اولویت نخست‌شان تامین مدرسه ایمن برای دانش‌آموزان باشد.

بطحایی عنوان کرد: اعتباراتی که توسط شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های حاکمیتی و دولتی مصرف می‌شود، همه باید با اولویت مدرسه باشد، اما هم اکنون اینگونه نیست. دانش‌آموزان باید در مدرسه زندگی کردن، صبوری و اخلاق را تمرین کنند؛ وقتی حتی کمترین امکانات را در اختیار آنها قرار نداده‌ایم، نباید انتظار داشته باشیم آسیب‌های اجتماعی کاهش یابد.

وی تصریح کرد: آموزش و پرورش برای همراه کردن سایر نهادها نیروی قهریه ندارد و حتی دولت و مجلس نیز صاحب این نیروی قهریه نیستند و اگر تاکید می‌کنم که تمام جامعه باید اولویت‌شان مدرسه باشد این بدان معنا نیست که پای دولت را کنار بکشم، بلکه همه باید به اهمیت و اولویت جایگاه مدرسه برسند.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به صحبت‌های رئیس جمهور هنگام ارائه لایحه بودجه به مجلس ادامه داد: در سال 97 به طور میانگین 2 میلیون و 800 هزار تومان برای هر دانش‌آموز هزینه می‌کنیم که این رقم در برخی استان‌ها 6 میلیون و برخی دیگر یک میلیون و 700 هزار تومان است. در استان‌هایی که پراکندگی جمعیت داریم هزینه سران دانش‌آموزی برای ما 2 برابر است.

آیا دولت نباید به بهره‌وری آموزش بی‌اندیشد؟

بطحایی با تاکید بر این که خصوصی‌سازی آموزش در دوره آموزش عمومی به هیچ عنوان مد نظر مدیران ارشد کشور نیست، بیان کرد: خصوصی‌سازی یعنی هر فرد هزینه تحصیل فرزندش را از جیب پرداخت کند، در حالی که این وظیفه دولت است. نکته‌ای که رئیس جمهور به آن اشاره دارد این است که آیا دولت که وظیفه پرداخت هزینه آموزش را بر عهده دارد نباید به بهره‌وری بی‌اندیشد، اگر توانستیم روش‌هایی را به کار بگیریم که با حفظ کیفیت هزینه تمام شده آموزش کاهش یابد، نباید آن را اجرا کنیم.

وی گفت: تصور کنید در یک روستا برای یک دانش‌آموز یک معلم رسمی فرستاده‌ایم و سالانه 50 تا 60 میلیون تومان از بودجه کشور را برای آن هزینه می‌کنیم، در حالی که اگر از میان نیروهای تحصیل کرده و صاحب صلاحیت همان روستا مثلا یک معلم بازنشسته یا یک سرباز معلم دارای صلاحیت بهره ببریم این رقم به 30 یا 40 میلیون تومان کاهش می‌یابد، آیا این بد است؟

کاهش 6 برابر هزینه آموزش در هنرستان‌ها با طرح برون‌سپاری

وزیر آموزش و پرورش عنوان کرد: در شاخه کار دانش سال‌هاست به جای این که خودمان کارگاه ایجاد کنیم با کارخانه‌ها قراردادمی‌بندیم تا بچه‌ها را آموزش بدهند و به ازای هر دانش‌آموز رقمی را به آنها پرداخت می‌کنیم و اگر خودمان می‌خواستیم این آموزش را در هنرستان‌ها ارائه کنیم باید 6 برابر هزینه می‌کردیم.

کتاب‌های کمک درسی سمی که روان دانش‌آموزان را فرا گرفته است

بطحایی با تاکید بر این که بچه‌ها در مدرسه باید با شور و شوق یادگیری را انجام دهند و این زمانی محقق می‌شود که آنچه می‌آموزند مورد نیاز‌شان باشد، تصریح کرد: در یک سال گذشته تلاش‌مان را به کار بستیم تا در دوره ابتدایی استفاده از کتاب‌های کمک درسی و آزمون‌های آزمایشی موسسات خصوصی ممنوع شود، چرا که به جای یاد دادن زندگی به بچه‌ها کتاب‌های کمک‌درسی و حل‌الامسائل را به آنها ارائه می‌دهیم و این کتاب‌ها باعث شده که تفکر و خلاقیت آنها از بین برود و سمی است که روح و روان دانش‌آموزان را فرا گرفته است.

وی بیان کرد: در تکالیف شب دانش‌آموزان تغییراتی را ایجاد کردیم و در مدارسی که امکانات لازم فراهم است با نظارت معلم، دانش‌آموزان پایه اول تا سوم تکالیف را در کلاس درس انجام می‌دهند و در خانه به آنها تکالیف مهارت‌محور ارائه می‌شود. بخش عمده‌‌ای از تعلیم و تربیت ما به ویژه در آموزش عمومی باید به مصادیقی تبدیل شود که مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان را ارتقاء دهد، متاسفانه در برخی موارد مشاهده می‌کنیم که یک دانش‌آموز کلاس سوم دبستان حتی نمی‌تواند بند کفشش را ببندد.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که امروز افکار عمومی نسبت به سال گذشته در حوزه تعلیم و تربیت متفاوت شده است، تصریح کرد: دانش‌آموزان به جز فیزیک و شیمی باید به مطالب دیگر از جمله مهارت‌های زندگی در مدارس دست یابند.

85 درصد ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها بدون کنکور و با سوابق تحصیلی

بطحایی در ادامه درباره حذف کنکور عنوان کرد: با تلاش‌های وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم مراحل مقدماتی کاهش نقش کنکور آغاز شده است و 85 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها دیگر نیازی به کنکور ندارد و این یعنی پایان دادن به دلشوره دانش‌آموزانی که تحت تاثیر کنکور دوران نوجوانی را به سختی می‌گذرانند.

وی بیان کرد: بحث‌های کارشناسی درباره چگونگی اعمال سوابق تحصیلی مطرح شد و نظریه‌های مختلفی وجود داشت و یکی از پیشنهادها این است که در 3 سال دبیرستان در پایه‌های مختلف چند درس مشخص امتحانات‌شان به صورت نهایی برگزار شود و نتایج این بررسی‌ها به زودی اعلام خواهد شد.

پایان/