مبانی نظری و پیشینه تحقیق آبخیز و حوضه های رودخانه ای

عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق آبخیز و حوضه های رودخانه ای

فرمت فایل: Word

تعداد صفحات: 37

آبخیز به زمین بلندتری نسبت به اطرافش گفته می‌شود که در دامنه دشت و کوهسار باشد و هنگام باران آب آن به سوی زمینهای پائین تر سرازیر شود. باید توجه شود که در ضمن این تعریف لزوما آبخیز با خط الراس یکی نیست یا این طور بگوییم که حوضه آبخیز به مساحتی از یک منطقه اطلاق می شود که رواناب حاصله از بارندگی هایی که روی آن می بارد تماماً بطور طبیعی به نقطه واحدی به نام نقطه تمرکز هدایت می شود اگر نقطه تمرکز در داخل حوضه قرار گرفته باشد یعنی حوضه محیط کاملاً مسدودی تشکیل داده باشد آن را حوضه بسته و اگر نقطه تمرکز در انتهای حوضه واقع شده باشد به نحوی که رواناب بتواند از آن نقطه به خارج ازحوضه جریان پیداکندآنرا حوضه بازگویند.

2-1-2- مطالعه به روش حوضه ای

دراین روش محدوده حوزه مطالعاتی براساس واحدهای طبیعی تحدیدحدود می شود وتاکید وتحلیل ها بیشتربه رابطه سنجی و شبکه های زهکشی والگوی شبکه های ارایش آبراهه ای – روابط مورفومتری حوضه وپایداری وآستانه های تغییر دریک سیستم است که تعیین محدوده براساس سه شاخص نقطه خروجی وآبراهه ها وقلل وخط الراس ها صورت می گیرد وروند حاکم برمطالعه بیشتربرمدار روشهای آماری وریاضی است ورابطه یابی بین عناصر هدف غایی اینگونه مطالعات است .

2-1-3- حوضه آبريز

حوضه آبريز را به فرانسه و انگليسي basin كه به معني حوضچه يا لگن است مي‏نامند . در نوشته‏هاي انگليسي به آن catchment و در متون علمي آمريكائي به آن watershed مي‏گويند . و عبارتست از مساحتي از زمين كه اطراف آنها را ارتفاعات در بر گرفته و لذا رواناب حاصله از بارندگي روي اين سطح در پست ترين نقطه آن تمركز پيدا كرده و از نقطه اي كه پايين ترين ارتفاع را دارا مي باشد از منطقه خارج مي‏گردد . بعبارت ديگر حوضه آبريز مساحتي است كه رواناب سطحي در آن بطور طبيعي به نقطه واحدي به نام نقطه تمركز هدايت مي شود. هر حوضه آبريز از مجموعه زيادي زيرحوضه تشكيل شده و زيرحوضه ها نيز به نوبه خود به واحدهاي كوچك تقسيم مي شود . كوچكترين جزء يك حوضه آبريز كه عمليات آبخيز داري روي آن پياده مي شود قطعه يا پارسل (Parcel) نام دارد ( عليزاده, 1377).

2-1 -4- جریان رودخانه ای

برخی از جریانهای رودخانه ای به آب باران حاصل از ذوب برف که به صورت هرز آب در سطح زمین یا نفوذ به رودخانه و همچنین به جریان ثقلی زیر زمینی مرتبط هستند.

2-1-5- رابطه بین جریان رودخانه ای و متغیر های بستر رودخانه

با افزایش طغیان رودخانه ، عرض ، عمق و نیز سرعت جریان رودخانه افزایش می یابد. و این متغیر ها به طور منظم با هم ارتباط دارند.

طغیان رودخانه= عرض رودخانه * عمق رودخانه* سرعت جریان

افزایش در هر کدام از این عوامل مانند عرض ، عمق یا سرعت طغیان را افزایش و در مقابل کاهش در هرکدام طغیان را کاهش می دهد. در چنین نظام رودخانه ای اگر تغییری در قسمتی از آن صورت گیرد به طور فعال موازنه ای در تغییر دو قسمت به وجود می آید که موازنه دینامیک نامیده می شود( خالدی ، 1380، ص196).

فهرست مطالب

آبخیز

مطالعه به روش حوضه ای

حوضه آبريز

جریان رودخانه ای

رابطه بین جریان رودخانه ای و متغیر های بستر رودخانه

عوامل حوضه ای

شکل حوزه

پروفیل طولی و شیب رودخانه

شیب(slope)

زمین شناسی و خاک شناسی

ویژگی های پوشش گیاهی

ويژگيهاي اقليمي و عوامل مؤثر بر آب و هواي حوضه

عوامل ناشی از بهره برداری و دخالت انسان

پايداري

توسعه پايدار

مديريت آب

مدل فرآيند مطالعات در برنامه ريزي توسعه و مديريت پايدار رودخانه ها

حوضه آبريز از ديدگاه سيستمي

محيط سيستم حوضه

حفاظت از منابع

مشارکت و توسعه پایدار

مديريت يكپارچه

اصل مشارکت

پیشینه تحقیق

پیشینه تحقیق در خارج

پیشینه تحقیق در ایران

منابع و ماخذ