مبانی نظری یادگیری و آموزش سازمانی

یادگیری

یادگیری

جامعترین تعریفی كه تاكنون از یادگیری ارائه شده تعریف هلیگارد و ماركوئیز است این دو روانشناس، یادگیری را بدین گونه تعریف كرده اند. یادگیری عبارتست ازفرآیند تغییرات نسبتاً پایدار در توان بالقوه ناشی از تجربه (هرگنهان،ترجمه سیف،1386)

یادگیری سازمانی 

موضوع یادگیری سازمانی در حدود دهه 1970 میلادی مطرح شد. یادگیری افراد در درون سازمان را یادگیری سازمانی گویند. یادگیری سازمانی برای توصیف انواع خاصی از فعالیتهایی كه در سازمان جریان دارد بكار گرفته می شود(رهنورد، 1378).

نظریه پردازان سازمانی مطالعات زیادی را در زمینه یادگیری انجام داده اند و تعاریف و تعابیر گوناگونی را از مفهوم یادگیری سازمانی بیان كرده اند. در حقیقت مفهومی گسترده را از زوایایی گوناگون نگریسته اند؛ شماری از مهمترین این تعاریف به قرار زیر است:

-       «یادگیری سازمانی فرآیند جستجو و اصلاح خطا می باشد» (آرگریس، 1977)

-       «یادگیری سازمانی به فرآیند پیشرفت فعالیتها از میان دانش و فهم بهتر، معنی می دهد» (فیول ولیلز،1985)

-       «یك جزء، در صورتی یاد می گیرد كه از میان پردازش اطلاعات، محدوده رفتارهای بالقوه اش تغییر یابد.» (هوبر،1991)

-انواع یادگیری سازمانی

آرجریس و شون سه نوع یادگیری سازمانی و یا به تعبیر دیگر، سه سطح یادگیری را به شرح زیر توصیف كرده اند:

1- یادگیری تك حلقه ای: یادگیری تك حلقه ای زمانی اتفاق می افتد كه در بستر هدفها و سیاستهای جاری سازمان، خطاها كشف و اصلاح شوند. از یادگیری تك حلقه ای، سنگه با عنوان یادگیری انطباقی، فایول ولایلز با عنوان یادگیری سطح پائین و میسون با عنوان یادگیری غیراستراتژیك نیز نام می‌برند.

2- یادگیری دو حلقه ای: یادگیری دو حلقه ای زمانی اتفاق میافتد كه سازمان خطاها را كشف و اصلاح میكند و هنجارها، رویه ها، سیاستها و هدفهای موجود را زیر سؤال میبرد و به تعدیل و اصلاح آنها می پردازد. یادگیری دو حلقه ای را، سنگه با عنوان یادگیری مولد، فایول و لایلز با عنوان یادگیری سطح بالا و میسون با عنوان یادگیری استراتژیك نیز نام می‌نامند.

3-یادگیری سه حلقه ای: زمانی اتفاق میافتدكه سازمانها یاد بگیرند چگونه یادگیری تك حلقه ای و دو حلقه ای را اجرا كنند. به عبارت دیگر یادگیری سه حلقه ای توانایی یادگرفتن دربارة یادگیری است. این بدان معنی است كه آگاهی از سبكها و فرآیندها و ساختارهای یادگیری پیش نیاز ارتقای یادگیری است (رهنورد،1387) از یادگیری سه حلقه ای به عنوان«فرایادگیری» نیز نام برده اند در این سطح سازمانها یاد میگیرند كه چگونه یاد بگیرند(حیدری تفرشی ،1381)