(فصل دوم تحقیق)
مشخصات این متغیر:
منابع: دارد
پژوهش های داخلی و خارجی: دارد
کاربرد این مطلب: منبعی برای فصل دوم پایان نامه، استفاده در بیان مسئله و پیشینه تحقیق و پروپوزال، استفاده در مقاله علمی پژوهشی، استفاده در تحقیق و پژوهش ها، استفاده آموزشی و مطالعه آزاد، آشنایی با اصول روش تحقیق دانشگاهی
نوع فایل:wordوقابل ویرایش
مقدمه
روابط بینالمللی چنان گسترده شده که همزیستی هیچ دولتی بدون در نظر گرفتن وضعیت سایر اعضای این جامعه میسر نخواهد بود. هیچ بازیگر بهتنهایی خود نمیتواند بر مشکلات موجود در عرصه روابط بینالملل، مانند جنگ، بنیادگرایی، گسترش سلاحهای کشتارجمعی، امنیت اقتصادی و انسانی، فائق آید. هیچ دولت نمیتواند بدون اتحاد با سایر دولتها و بازیگران چون سازمانهای بینالمللی منافع خود را تأمین کند و یا به تأمین اطمینانبخش امنیت خود در برابر موانعی که محیط بینالمللی دارد، اتکا کند. معادله فرصت و تهدید کشورها را به تصمیمگیری راهبردی ملزم میسازد. در این میان در پهلوی بهرهگیری از منافع ملی قدرت برای حصول به آرمانها و منابع حیاتی ملی، منابع برون ملی قدرت نیز وجود دارند که هرچند خواهناخواه با منابع ملی قدرت، عجین بوده و رابطه تنگاتنگ دارند. یکی از این امکانات و قواعد یا فرایندهای بازی در محیط بینالمللی در راستای صلح و امنیت بینالمللی «پیمانهای دفاعی- امنیتی» است. پیمانهای امنیتی- دفاعی به معاهداتی دو یا چندجانبه اطلاق میشود که میان دولتها و سازمانهای امنیتی، به هدف همکاری امنیتی و دفاعی انعقاد مییابد.
انعقاد پیمانهای امنیتی و دفاعی میان دولتها موضوع جدید نیست، بلکه ریشه در دوران باستان دارد. تمدنهای باستان چون یونان، مصر و پارس، استفاده از پیمانهای امنیتی و دفاعی، برای کشورگشائی و دفاع از حاکمیت امپراتوریها، مبارزه با شورشهای داخلی امر رایج و معمول بوده است. بعد از شکلگیری دولتهای مدرن در اروپا، استفاده از پیمانهای امنیتی برای دفاع از سرزمین و گسترش حاکمیت این دولتها همچنان ادامه یافت. بعد از جنگ اول و دوم جهانی، انعقاد پیمانهای دفاعی میان کشورها، بهمنظور افزایش قدرت و گسترش نفوذ سیاسی و نظامی، از سوی دو قدرت رقیب ایالاتمتحده آمریکا و اتحاد شوروی رشد چشمگیری داشت. فضای رقابتی ناشی از جنگ سرد بعد از 1945 میلادی باعث شده بود که این دو قدرت بزرگ به هدف کاهش نفوذ یکدیگر اقدام به انعقاد پیمانهای نظامی دوجانبه و چندجانبه با کشورهای مختلف نمایند. این پیمانها زمینه را برای توسعه و بلند بردن قدرت آنها در کشورهای مختلف فراهم میکردند. پیمانهای امنیتی و دفاعی بر ساختارهای حقوقی مثل معاهده استوارند. با تکیهبر این معاهدات، کشورها درزمینه باهم تعهد به همکاری مینمایند. این پیمانها، ماهیت تدافعی و تهاجمی داشته بهصورت دوجانبه و چندجانبه منعقد میشوند.
مبحث اول: مفهوم و الزامات شکلگیری پیمانهای امنیتی
گفتار اول: مفهوم و تعهدات پیمانهای امنیتی از منظر حقوقی
بررسی مفهوم پیمانهای امنیتی ازنظر حقوقی مستلزم بررسی مفهوم معاهدات است، زیرا پیمانهای امنیتی نوعی از معاهدات بینالمللی به شمار رفته، تابع قواعد و اصول حقوق بینالملل عمومی، بهویژه حقوق معاهدات است. امروزه مفهوم عملی مناسبات دولتها در قالب عهدنامهها و معاهدات تجسم مییابد. سازمانهای عظیم بینالمللی ازجمله سازمان ملل متحد، سازمانهای امنیتی – دفاعی مانند ناتو، مبانی حقوقی خود را در قراردادهای چندجانبه و معاهدات جستجو میکند.
واژه معاهده مصدر عربی است که معنای باهم عهد و پیمان بستن و سوگند خوردن را میدهد. از دیدگاه عرف بینالملل معاهده عبارت است از توافق منعقده، میان دو یا چند تابع حقوق بینالملل (اعم از کتبی و شفاهی) بهمنظور حصول آثار حقوقی معین، طبق حقوق بینالملل بدون در نظر داشت نام و عنوان که برای آن انتخاب میشود. کنوانسیون 1969 وین در مورد حقوق معاهدات میان دولتها در ماده 2 بند (الف) خود معاهده را چنین تعریف مینماید: «معاهده به معنی یک توافق کتبی منعقده میان دولتهاست که تابع حقوق بینالملل بوده اعم از اینکه در یک سند واحد، یا دو یا چند سند مرتبط به هم ایجادشده باشد، بدون در نظر داشت اسم یا عنوانی که برای آن بکار میبرند.» در این تعریف معاهده، صرفاً به توافقات کتبی میان دولتها اطلاق میشود؛ بنابراین معاهدات شفاهی، معاهدات که یکطرف یا هردو طرف آن را سازمانهای بینالمللی تشکیل میدهند را دربر نمیگیرد.
رابرت بلد سو – بوسچک در کتاب فرهنگ حقوق بینالملل خود معاهده را اینچنین تعریف مینماید: «توافق بینالمللی منعقده بین دولتها و سایر موضوعات حقوق بینالملل که تابع حقوق بینالملل است و ممکن است در یک سند واحد یا در چند سند مرتبط و تحت عناوین مختلف منعقد شود». کلمه معاهده یک اصطلاح فراگیر برای انواع توافقهای کتبی بینالمللی طبق حقوق بینالملل است، صرفنظر از کلمات بسیار متنوعی که برای نامگذاری آنها به کار میرود. معاهدات بینالمللی برخاسته از توافقات صریح و ضمنی بازیگران بینالمللی (دولتها و سازمانهای بینالمللی) است که در راستای تأمین منافع خود، دفع تهدیدات، تنظیم روابط میان همدیگر، در موضوعات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و نظامی، یا حفظ صلح و امنیت بینالمللی اقدام به انعقاد آن مینمایند. این معاهدات تنظیمکننده روابط آنها در رابطه به موضوع معاهده و تعیینکننده حقوق و تعهدات طرفین معاهده است. توافق میان دولتها با توجه به نوع و اهمیت و موضوع آن به نامهای مختلف خوانده میشوند. در حقیقت اسم و عنوان، یا درجهبندی این توافقها تغییری در ماهیت حقوق و تعهدات طرفین متعاهد ایجاد نمیکند. این توافقها، مبتنی برقصد و اراده طرفین آن تنظیم گردیده، قانون خاص طرفین را تشکیل میدهند. ازجملهی منابع حقوق بینالملل بوده تابع قواعد و هنجارهای حقوق بینالملل عمومی است.
علوم انسانی