مبانی نظری بازی ، اسباب بازی ، کودک

(فصل دوم تحقیق)

نوع فایل:wordوقابل ویرایش

- تعریف بازی

برای بازی تعاریف متعدّدی بیان شده است. می‌توان معتبرترین‌ تعریف را به این صورت مطرح کرد؛بازی عبارتست از:«فعالیتی‌ که بدون وجود نیروی خارجی(زور و اجبار) و کاملا اختیاری و بدون هدف و منظور خاصّی انجام می‌گیرد،به‌طوری که انجام آن‌ سبب آرامش و لذت گردد». بازی با کار تفاوت زیادی ندارد.تنها اختلافی که می‌توان بین آن دو دانست، در انگیزهء انجام فعالیّت‌ می‌باشد.اگر فعالیتی به منظور رسیدن به هدفی خاص و معیّن دنبال‌ شود،آن را کار می‌نامند.ولی اگر هدف صرفا لذت و خوشی باشد آن فعالیت را بازی می‌نامند. بنابراین،بازی برای کودکان طبق‌ تعریفی دیگر،«یک راه میان بر برای دسترسی به مسائل دنیاست.» و به قول برخی دیگر از محققان«بازی عبارتست از ابراز خود،بدون ترس.» بازی جزو طبیعت کودکان بوده و در حکم یک نیاز غریزی مثل‌ آب و غذا می‌باشد (کوپر و مکی، 1998).

..............

- ارزشهای بازی

1- ارزش جسمانی

کودک در بازی جست‌وخیز می‌کند،از پله‌ها بالا و پایین‌ می‌رود،خم و راست می‌شود،اسباب و وسایل بازی خود را جابجا می‌کند.در تمام این حالات از عضلات و اندامهای مختلف کمک‌ می‌گیرد.این اعمال سبب تقویت عضلات می‌گردد.

بازی مکانیزمهای داخلی بدن مانند گردش خون،تنفّس، اعصاب،هضم و جذب و دفع را تنظیم می‌کند.رویهم رفته بازی‌ موجب تقویت جسمانی کودک می‌گردد (بوهایمد و همکاران، 2009).

.................

- عوامل مؤثر در بازی

1- سن

روشن است که کودک در هر سنی بازی خاصی را می‌پسندد. نوزاد بیشتر دست و پا زدن را دوست دارد. وقتی بزرگتر شد، از اینکه چشمانش را با دست ببندند و با او دالی بازی کنند، لذّت‌ می‌برد. قبل از ورود به مدرسه معمولا بازیهای کودکان بیشتر حالت انفرادی دارد و اگر بازی گروهی انجام شود، بنا به نظر پیاژه‌ حالت موازی یا «پارالل»دارد. کودکان چهار تا هفت ساله در یک محل جمع می‌شوند. ولی هر کدام برای خود بازی می‌کنند. اگر یکی از آنها را از جمع خارج‌ کنید، مخالفت کرده و گریه می‌کند ولی هیچ‌کدام حاضر به انجام‌ یک بازی گروهی و مشترک نیستند (گویینوپ و همکاران، 1995).

.............

- طبقه‌بندی و سیر بازی

دانشمندان بازی را به صورتهای مختلف طبقه‌بندی کرده‌اند. در اینجا به‌طور خلاصه به توصیف تقسیم‌بندی ژان‌پیاژه (1980)  به‌عنوان‌ معتبرترین نظریه می‌پردازیم.

پیاژه بازی را در سه مرحله مطرح می‌کند:

1- مرحلهء تمرینی(حسی-حرکتی)کودک از بدو تولّد تا حدود 2 سالگی به این بازی می‌پردازد.

2- مرحلهء تخیلّی که از 2 سالگی تا 5 الی  6 سالگی انجام می‌شود و شامل بازیهای سمبلیک‌ یا نمادین است.

3- مرحلهء با قاعده که از 5 الی 6 سالگی به بعد است و در این مرحله بازی طبق قاعده و قانون صورت می‌گیرد.

1- مرحلهء تمرینی

.................

- ارزش و اهمیت بازی

....................

- بازی و ارزش تربیتی آن

......................

- بازی و نقش آن در رشد اخلاقی کودک

............................

- نقش بازی در تغییر رفتار سازش نیافته کودکان

............................

- تئوری های مربوط به بازی

....................

سیر تحولی بازی در کودکان

.................

- اسباب‌بازی و اهمیت آن برای کودکان

لغت اسباب‌بازی (Doll) در انگلیسی از لغت Tool (ابزار) اقتباس شده است (شهیم، 1385) و به این مفهوم است که همانطور که بزرگسالان به ابزار و وسایل کار برای انجام کارهای روزمره نیاز دارند، کودکان هم به وسایلی نیاز دارند که همان اسباب‌بازی است. اسباب و به وسیله اسباب‌بازی، کودک می‌تواند دنیای اطراف‌ را بشناسد و به او کمک می‌شود تا مهارت‌هایی که‌ در بزرگسالی می‌تواند برای او سودمند باشند، بیاموزد. اسباب‌بازی، عالم خاصی فراهم می‌کند که در آن، به دور از گرفتاری‌های زندگی،کودک وجود خود را می‌سازد و درواقع به کمک اسباب‌بازی‌ها، کودک‌ می‌تواند خود را در موقعیت‌های تخیلی و واقعی‌ زندگی قرار دهد، نقش و روابط بزرگسالان را بفهمد و با کارها و حرفه‌های جامعه بزرگسالان آشنا شود (شهیم، 1385).

...................

- انواع اسباب‌بازی

اسباب و وسایل بازی، برحسب دامنه کار و موقعیت یادگیری، به دو دسته عمده تقسیم‌ می‌شوند:

الف: سازمان یافته(محدود): اسباب‌بازی و اشیای بازی این گروه شکل مشخص و از پیش‌ تعیین شده‌ای دارند و دامنه کار آن‌ها محدود است و راه را برای ابتکار و خلاقیت کودک باز نمی‌گذارند. کودک مجبور به فراگرفتن موقیعت‌ یادگیری خاصی است که در هر وسیله وجود دارد.

.................

ضرورت طبقه‌بندی اسباب‌بازی‌ها براساس گروه سنی

...................

- اسباب بازی و هیجانات منفی کودک

..................

- کاربرد اسباب بازیها در مهد های کودک

.....................

- تولید اسباب بازی ها در دنیا و در ایران

....................