مبانی نظری آموزش پیش از دبستان

- مقدمه

بر اساس تجربیات و بررسی های روان شناختی و تربیتی ، سال های اولیه زندگی كودكان نقش اساسی در رشد و پرورش آنان ایفا می نمایدچراكه 80 درصـد شخصیت كــودك ظرف 6 سال اولیه حیات او شكل میگیرد. براین اساس آموزش و پرورش پیش دبستانی از اهمیت ویژه‏ای برخوردار بوده و تلاش عمده دولت ها بر این بوده است كه هرروزه تعداد بیشتری از كودكان تحت پوشش آمــوزشهای این دوره قرار گرفته و بــا توجه به ویژگی ها ونیــازهای فردی ،از آموزشهای مناسب وسازنده برخوردار گردند. اولین ارتبـاطات انسانی- اجتماعی كودكان دردوران پیش دبستانـی شـكل گرفته و شكوفـائی و رشد این ارتباط منوط به آموزش عشق ورزیدن ، محبت نمودن ، .... و نشان دادن راه صحیح برقراری ارتباط توسط والدین و مربیان آنان می باشد . در واقع پایه های اولیه اعتماد به نفس ، مسئـولیت پذیری و استقلال و خلاقیت كودكان در دوران پیش از دبستان استوار می گردد. توجه دقیق و مناسب به كودكان به رشد و شكوفائی استعدادهای آنان كمك می نماید. مهدهای كودك‏ و مربیان این مراكز نقش اساسی وحیاتی در تربیت و رشد شخصیت كودكان و نیل به اهداف فوق ایفــا می نمایند (احدی و کاکاوند، 1382).

...............

- كودكان و آموزش پیش از دبستان

كودكان بزرگترین ثروت هر كشور محسوب می شوند و تردیدی وجود ندارد كه سرمایه گذاری در راه رفاه و تعلیم و تربیت آنان از سرمایه گذاری در هر رشته دیگری برای آینده كشور سودمندتر است. قرن حاضر قرن كودك شناخته شده است و در مقایسه با زمان‌های گذشته در واقع همچون دوره‌ای طلایی برای كودك است. باید بدانیم آموزش پیش از دبستان عبارت است از آموزشی كه از زمان تولد آغاز و تا ششمین سال زندگی كودك، یعنی سن ورود به دبستان ادامه دارد. هر قدر محیط نشو و نمای كودك متعادل تر و آگاهانه تر در جهت شكوفایی استعدادهای كودك باشد، هوش او بیشتر و خوی او متعادلتر خواهد شد (محمدی و همکاران، 1387).

.................

- تاریخچه آموزش پیش دبستانی
تاریخچه آموزش پیش دبستانی در ایران به 80 سال پیش باز می گردد. در سال 1298 مسیونر های مذهبی و اقلیت های دینی به احداث كودكستان ها و مراكز آموزش پیش دبستانی درتهران مبادرت نمودند .در همان اثنا زنده یاد جبار باغچه‏بان در سال 1303 به احداث باغچه اطفال در شهرستان تبریز مبادرت نموده و چند سال بعد در سال 1307 كودكستان دیگری در شهرستان شیراز دایر نمود. گفتنی است كه در آن اثنا تنها از كودكان خانواده های مرفه و كارمندان عالی رتبه ادارات در این مراكز ثبت نام به عمل می آمد . استقبال ای

....................

- اهمیت و ضرورت آموزش های پیش از دبستان

سریع ترین دوره ی رشد ابعاد شخصیتی انسان ، دوره ی کودکی است . پژوهش ها نشان داده اندکه اگر آموزش ها و محرکات مناسب در این دوره به کودکان ارائه نگردد ، در دوران بعدی همین محرکات تأثیرات کمتری در تغییر پذیری کودک خواهند داشت . بر اساس نظریه ی بنجامین بلوم ، حدود پنجاه درصد از رشد هوش از تولد تا 4 سالگی صورت می گیرد . 30 % این رشد بین 4 تا 8 سالگی و تنها 20 % آن از 8 تا 17 سالگی محقق می شود . بلوم تأثیر زندگی در محیط غنی و محروم را در افزایش وکاهش نمره ی هوشی مورد تأکید قرار داده است . (عصاره ، 1382 )

...............

- ویژگی های دوره پیش دبستانی

دوره ی پیش دبستان با دوره ی مهد كودك تفاوت های بسیاری دارد؛ چون در دوره ی مهدكودك، كودك صرفا بازی می كند، تغذیه می شود و نهایتا شعر یا قصه یاد می گیرد و بعد هم استراحت كرده و سپس آماده یرفتن به منزل می شود. به عبارت بهتر، كودك آموخته است كه باید مدت زمانی را در مهد كودك گذرانده و بعد هم به اتفاق والدین راهی خانه شود. از طرفی، مهد كودك معمولا پذیرای كودكان مادران شاغل یا كودكان خانواده های مرفه است؛ در حالی كه در دوره ی پیش دبستان، كودك با همسالانی از تمام اقشار جامعه مواجه است. در این دوره كه امروزه نقش مثبت خود را بیش از پیش نشان می دهد كودك می آموزد، نقاشی می كشد، قصه می گوید و حتی ایفای نقش می كند.گذراندن دوره ی 9 ماهه ی پیش دبستانی، كودك را آماده می كند تا بتواند با مربی ارتباط برقرار نماید. زیرا نخستین مكان جدی كه كودك پس از جداشدن از خانه و خانواده به آن وارد شده و حضور در فضای جدید را تجربه می كند، همین دوره است. امروزه با تاسیس مراكز پیش دبستانی كه با هدف آموزش، زمینه ی مساعدی را برای حضور مادران در جامعه و از طرفی رشد كودكان فراهم می كند، دغدغه های خانواده ها كمتر شده است. این دوره ویژگی هایی دارد كه به اهم آن ها در ذیل اشاره می شود: (روحی و هشجین، 1389).

...............