مبانی نظری مهریه، حق حبس، مهرالمثل

توضیحات: 39صفحه فارسی (word) با منابع کامل

دانلود تحقیق آماده با رفرنس دهی کامل فارسی و انگلیسی و پانویس ها، برگرفته از مقاله های فارسی و ترجمه تخصصی متون مقاله انگلیسی و مقاله بیس پایان نامه با ترجمه آماده کتاب های خارجی و کتاب های داخلی رشته های مختلف، مناسب برای انجام و نوشتن پروپوزال و آماده کردن فصل دوم پایان نامه، توضیح مولفه های پرسشنامه و مقاله داخلی و خارجی و طرح های تحقیقاتی

خلاصه ای از کار:

اهمیت مهریه:

مهریه به منظور ابراز اهمیت عقد، ازدواج، اكرام و احترام به شخصیت زن و اظهار حسن‌نیت و صداقت مرد براى ازدواج با او و زمینه‌اى براى دوام معاشرت و زندگى زناشویى است نه بهاى زن. شأن و شخصیت زن بسیار بالاتر از آن است كه ب مال و مانند آن معامله شود. از این‌رو، هیچ كس نمى‌تواند خود یا دیگرى را در برابر مالى بفروشد. انسان همیشه طرف حق است نه موضوع حق. علاوه بر این، در خرید و فروش، قیمت باید هنگام معامله معیّن باشد، وگرنه قرارداد باطل است. اما در نكاح، تعیین مهر شرط صحت قرارداد نیست. ممكن است نكاح بدون تعیین مهر واقع گردد. در این صورت، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.

.................

تاریخچه مهریه

این سوال در ذهن هر فرد ممکن است پیش آید که پیدایش مهریه مربوط به چه زمانی است؟ از چه دوره‌ای چنین نهادی وضع شده‌است؟

گفته شده‌است در ادوار ماقبل تاریخ که بشر به حال توحش می‌زیسته و زندگی شكل قبیله‌ای داشته، به علل نامعلومی ازدواج با همخون جایز شمرده نبوده‌است. جوانان قبیله که خواستار ازدواج بودند، ناچار می‌شدند..........

.................

شهید مطهری در سیر تحولی مهریه به پنج مرحله اشاره می­کند:[1]

1ـ مرحله مادر شاهی: مرحله‌ای از تاریخ که جوانان ناچار بودند همسر خویش را از غیر همخون خود برگزینند. آنان به نقش خود در تولید فرزند واقف نبودند؛ بنابراین با اینکه شباهت فرزندان را با خود احساس می‌کردند، ولی در عین حال آنان را فرزندان همسر می‌شناختند. از این­رو این دوره را دوره مادر شاهی می‌نامند.

2ـ دوره پدر شاهی: مرحله‌ای است که مرد به نقش خویش در تولید فرزند آگاه گشته و سعی کرده ریاست خانواده را به عهده بگیرد. در این دوره مردان از قبایل دیگر زن می‌گرفتند و چون میان قبایل حالت جنگ وجود داشت، همسر خود را از آن قبیله مورد نظر می‌ربودند.

..............

......................

تا قبل از ظهور کتب اسلام هم رسم دادن مهریه به زنان رایج بوده ‌است؟آنچه از مطالعه تاریخى حقوق زن در ادوار گذشته معلوم مى‌شود این است که مهریه از ابداعات حقوق اسلام نیست و قبل از آن نیز وجود داشته ‌است. قدیمی‌ترین قانونى که تا کنون شناخته شده، قانون حمورابى است که حدود 1700سال قبل از میلاد مسیح تدوین شده‌است. طبق مواد 138 و 139 قانون مزبور اگر زن عقیم بوده و طلاق داده شود، شوهر مکلف است که مهر و جهیزیه وى را تسلیم کند و در صورتى که زن مهر و جهیزیه نداشته باشد، پرداخت مقدار یک من نقره به او ضرورى است. هرگاه زن مرتکب ترک خانواده یا اعمالى از قبیل آن شود، به لحاظ جرم ارتکابى، شوهر از تأدیه مهریه و جهیزیه معاف بوده. نظر به مراتب فوق معلوم مى‌شود که قانون حمورابى با وضع مواد خاصى درباره مهریه آن را از احکام عقد نکاح تلقى کرده ‌است(بكر، 1370: 121).

....................

- اقسام مهریه 

.................

- شرایط مهریه 

......................

- تعیین مهریه

مهریه بایستی با توافق طرفین– زوج و زوجه- معین شود و شخص دیگری اعم از والدین و فامیل حق تعیین مهریه را ندارند مگر اینكه از طرف زوجین اجازه داشته باشند. امام باقر فرمودند: "مهر چیزی است كه زوجین بر آن توافق می‌نمایند، كم باشد یا زیاد" گاهی نیز تعیین مهر به دو صورت زیر اتفاق می افتد:

..................

- مقدارمهریه

.............

- عوامل استقرار مهریه 

مجموعه‌ای از عوامل موجب می‌شوند که زن حق دریافت مهریه را به دست آورد، عبارت‌اند از:

1- همبستر شدن با ‌زوجه از جمله ‌این عوامل است. نوع و میزان رابطه جنسی تاثیری بر مهریه ندارد. 2-فوت زوج یا زوجه؛ فقهای پیشین معتقد بودند چنانچه زوج یا زوجه قبل از نزدیكی بمیرند، تمامی مهر المسمّی به نفع زوجه مستقر می‌شود امّا فقهای معاصر چنین اعتقادی ندارند. 3 –ارتداد زوج؛ هرگاه زوج قبل از نزدیكی مرتد شود، زوجه باید بلافاصله از وی جدا شود و در این صورت تمام مهر را نیز مالك می‌شود. 4- حق حبس؛ در صورتی كه مهریه مدت دار نباشد، زوجه می‌تواند بلافاصله پس از عقد آن را مطالبه نماید و مرد موظف است آن را پرداخت نماید. چنانچه مرد از پرداخت مهرخودداری كند، زن می‌تواند تا وقتی كه مهر را دریافت نكرده‌است از تمكین (اطاعت وآمیزش جنسی) امتناع نماید[2](باباخانی،1377: 75).

...............

-مواد قانونی مرتبط با مهریه

................

- مهر در صورت فوت یکی از زوجین

.................

- ماهیت مهر

با توجه به اینكه ماهیت مهر قرارداد مالی فرعی است، قراردادی كه زن و مرد راجع به مهر می‌بندند یك قرارداد مالی تبعی است؛ یعنی قراردادی راجع به مال كه جدا از اصل نكاح ولی تابع عقد مزبور است، بدین جهت شرایط اساسی صحت معاملات در قرارداد مهر نیز لازم ‌الرعایه‌ است (رفیعی، 1378: 34).

..............

آثار و احکام عدم قدرت بر تسلیم مهر

.............

1ـ «بطلان کل عقد بتعذر الوفاء بمضمونه»

................

2- غرر

...............

3ـ غیرعقلایی و سفهی بودن تعهد و عدم مالیت

...................

- معیار جایگزین مهرالمسمی در صورت بطلان

...............

- حق حبس

.............

- حق حبس در صورت بطلان عقد مهر

..................

-آثار و کارکردهای اجتماعی مهریه

.................

- تغییر سبک و نگرش زندگی

...............

منابع و مآخذ

منابع فارسی

آبوت، پاملا و کلر والاس(1383) جامعه شناسی زنان(چاپ سوم) ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران: نشرنی.

آرون، ریمون(1370) مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی (چاپ دوم) ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.

آیور، مک (1354)جامعه و حکومت (چاپ سوم)ترجمه: ابراهیم علی کنی،تهران: بنگاه  ترجمه و نشر کتاب.

ترنر، جاناتان اچ (1378)مفاهیم و كاربردهای جامعه شناس (چاپ اول)ترجمه: محمد فولادی و محمد عزیز بختیاری،قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.

7 آنچه در این باره گفته شده‌است، جز یكسری فرض‌ها و تخمین‌ها چیزی نیست؛ نه ‏حقایق تاریخی است و نه حقایق علمی و تجربی. پاره‏ای قرائن از یك طرف و بعضی ‏فرضیه‏های فلسفی درباره انسان و جهان از طرف دیگر، منشأ پدید آمدن این فرض‌ها وتخمین‌ها درباره زندگی بشر ما قبل تاریخ شده‌است. آنچه درباره دوره به اصطلاح ‏مادرشاهی گفته شده‌است، چیزی نیست كه به راحتی بتوان باور كرد و همچنین ‏چیزهایی كه درباره فروختن دختران از طرف پدران و استثمار زنان از طرف شوهران‏گفته‏اند. در این فرض‌ها و تخمین‌ها دو چیز به چشم می‏خورد: یكی این­كه سعی شده تاریخ‏ بشر اولیه فوق العاده قساوت آمیز و خشونت‏بار و عاری از عواطف انسانی تفسیر شود؛ دیگر اینكه نقش طبیعت از لحاظ تدابیر حیرت­انگیزی كه برای رسیدن به هدف­های‏ كلی خود به­كار می‏برد، نادیده گرفته­شده‌است (مطهری، 1357: 175).

8- این عمل را حق حبس می‌گویند. البته اگر زن قبل از درخواست مهر، با اختیار خود تمكین نماید حق حبس او از بین خواهد رفت.