مبانی نظری روابط زناشویی، صمیمیت زناشویی، رضایت زناشویی و عملکرد جنسی در بین زوجین

توضیحات: 82صفحه فارسی (word)

با رفرنس دهی کامل فارسی و انگلیسی و پانویس ها مناسب برای پایان نامه

خلاصه ای از کار:

روابط زناشویی                                                                           

ازدواج پیمان مقدسی است که از طریق آن خانواده تشکیل می شود و تقریباً از ابتدای زندگی انسان در تمام زمان ها و مکان ها در میان اقوام و ملل و جوامع وجود داشته و مورد تأکید بیشتر ادیان بوده است. آن را پیوند مطلوب انسانی دانسته اند که به زندگی افراد معنا می بخشد (نورانی پور و همکاران، 1386). ازدواج در جامعه متغیر امروزی یک پدیده پیچیده است. انسان ها به دلایل مختلفی ازدواج می کنند. در کنار تمایلات جنسی که از مسائل اولیه هستند، عشق، امنیت اقتصادی، محافظت، امنیت عاطفی، احساس آرامش و فرار از تنهایی نیز بعضی از عواملی هستند که باعث گرایش به ازدواج می شوند (جانیتیوس، 2004). در واقع، ازدواج موفق و شروع رابطه زناشویی قادر است بسیاری از نیازهای روانی و جسمی را در یک محیط امن برآورده سازد و تأثیر بسزایی بر سلامت و بهداشت روانی افراد داشته باشد ( نورانی پور و همکاران، 1386). سازمان جهانی بهداشت نیز خانواده را به عنوان عامل اجتماعی اولیه در افزایش سلامت و بهزیستی معرفی کرده است (کمپبل، 2003). پژوهش های مختلف بر این امر اشاره کرده اند که ازدواج موفق موجب می شود افراد شادتر، با نشاط تر و سالم تر زندگی کنند (دانلی، 1993؛ به نقل از بخشایش و مرتضوی، 1388).

......

نگرش ها به رفتار جنسی در بستر تاریخ

یکی از موانع عمده درک مسائل جنسی فهم این نکته است که ما زندانیان نگرش های اجتماعی گذشته نسبت به موضوعات جنسی هستیم. بررسی گذشته به درك زمان حال کمک می کند. در واقع ما با یک میراث جنسی مواجهیم که از یک نسل به نسل بعدی منتقل می شود اما از جهات مختلف نگرش های نوین به امور جنسی به شدت با گذشته متفاوت است.

- دوران های اولیه

اگرچه تاریخ مکتوب حدوداً به پنج هزار سال پیش بر می گردد، اما فقط اطلاعات محدودی درباره رفتار جنسی و نگرش های جنسی در جوامع مختلف گذشته تا هزار سال قبل از میلاد وجود دارد. واضح است که زنای با محارم به صورت یک تابو برجسته تاکنون مطرح است و زنان به عنوان دارایی با ارزش های جنسی و تولید مثل مطرح بوده اند. مردان برای داشتن شریک های جنسی متعدد آزاد بودند، فحشا گسترده بود و رابطه جنسی به عنوان یک حقیقت ساده و بدیهی در زندگی پذیرفته شده بود. (مسترز و جانسون،1995).

...............

آسیب شناسی صمیمیت، رضایت و عملکرد جنسی در بین زوجین

- تعاریف صمیمیت جنسی

صمیمیت در ازدواج با ارزش است زیرا تعهد زوجین به ثبات رابطه را محکم می کند و به طور مثبتی با سازگاری رضایت زناشویی همراه است. صمیمیت اغلب به عنوان یک فرایند پویا توصیف می شود. به نظر هات فیلد(1988) صمیمیت شامل فرایندی است که در آن افراد تلاش می کنند به یکدیگر نزدیک شوند و شباهت ها و تفاوت هایشان در احساسات، افکار و رفتارها را کشف کنند. به نظر استرنبرگ(1987) صمیمیت احساسی است که نزدیکی، تعلق و تماس را ایجاد می کند. اسکنارچ(1991)

..........

- آسیب های رابطه و صمیمیت

مشکلات مربوط به صمیمیت معمولاً در نتیجه شکست در روابط است. براون[7] (2007؛ به نقل از هولت و همکاران، 2009) بر این عقیده است که بسیاری از افراد به خاطر درد و رنج جراحت یا خیانتی که پس از یک پیوند صمیمی تجربه می کنند،

...........

   - دلایل عدم صمیمیت جنسی براساس تحقیقات انجام شده

بک و همکاران(2009) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که در حالی که سرطان پروستات با عوارض جانبی فیزیکی قابل توجه و عوامل استرس زای روانی و اجتماعی همراه است، می تواند در صمیمیت جنسی زوجین نیز مداخله کند

............

- تعاریف رضایت جنسی

دایره المعارف فلسفه وروان شناسی، رضایت را خوشی برآمده از آگاهی به یک وضعیت راحت تعریف نموده که معمولاً با ارضاء بعضی تمایلات خاص پیوند خورده است و از آنجا که رضایت به همراه خوشایندی حاصل می شود پس می توان گفت:  افراد رضایت را در فکر کردن بر وضعیتی که در وهله اول از خوشایندی برای آنها حاصل شده به دست می آورند. با این اوصاف خوشایندی حالتی است که از ارضاء نیازهای نهاده شده در انسان

........

- دلایل عدم رضایت جنسی براساس تحقیقات انجام شده

لونسون (1994) معتقد است که رضایت زناشویی با گذشت زمان رو به کاهش می رود. مطالعات مختلفی که به صورت طولی مقطعی انجام شده اند، نشان می دهند که در بعضی دوره های زندگی، رضایت رو به کاهش می رود، به طور مثال، بعد از تولد اولین فرزند، بعد از سن بلوغ فرزندان و هم چنین هنگامی که آنها منزل را ترک می کنند. روف (1998) برای رضایت زناشویی چند بعد را در نظر گرفته است، ولی رضایت زناشویی را به طور کلی احساس مثبت، دوست داشتن، رضایت جنسی، توافق در امور اقتصادی، خانه داری و تربیت کودکان می داند ( به نقل از فراست، 1381).

..........

   - عملکرد جنسی

وجود رابطه جنسی مطلوب به نحوی که بتواند موجب تأمین رضایت طرفین شود، نقش بسیار مهم و اساسی در موفقیت و پایداری کانون خانواده دارد. با شناخت چگونگی عملکرد جنسی و مؤلفه های آن می توان به رضایت جنسی و در نهایت به رضایت زناشویی که در سازگاری همسران تأثیر بسزایی دارد رسید (علی اکبری دهکردی، 1389).

..........

- دلایل اختلال عملکرد جنسی براساس تحقیقات انجام شده

فاکتورهای متعددی مانند سن، سطح تستوسترون خون، بیماری های جسمی، داروهای مصرفی و اختلالات روانی همراه در ارتباط با اختلالات جنسی شناسایی شده اند. از فاکتورهای مهم دیگر، مسائل فرهنگی حاکم بر جامعه می باشد. اختلال جنسی همراه با بیماری های روانی یک اختلال شایع است. در مطالعه ای که توسط بونیربال و همکارانش

............

نظریه ها و روش های بهبود صمیمیت، رضایت و عملکرد جنسی در بین زوجین

- نظریه های صمیمیت جنسی 

مدل ترکیبی وارینگ

وارینگ (1980،1983) صمیمیت همسران را به عنوان ترکیبی از 8 عنصر زیر تعریف می کند:

...............

دیدگاه رشدی فارمن

توانایی برای صمیمیت از طریق یک فرایند مطالبه کردن انجام می شود. انتظارات مربوط به خود و رابطه و الگوهای ویژه روابط اولیه منجر به شکل خاصی از درگیر شدن با افراد و اشیاء می شود. توانایی برای صمیمیت یک پدیده رشدی

........

نظریه دلبستگی جانسون و ویفن 

جانسون و ویفن(2003) معتقدند مسأله اساسی در زوج های آشفته، دلبستگی ناامن است و نحوه ایجاد این ناامنی و تداوم آن

........

رویکرد تعاملی باگاروزی

صمیمیت یک فرایند تعاملی است که شامل یک تعداد از ابعاد مرتبط می شود. صمیمیت یک نیاز واقعی انسان است که ریشه دارد و در یک چارچوب نیاز بقا برای دلبستگی رشد می کند. آشفتگی های شدید در مرز دلبستگی مادر

...............

دیدگاه ترکیبی جسلسن

جسلسن به 8 مقوله یا بعد صمیمیت همراه با آسیب شناسی آن اشاره می کند.

...............

نظریه درک برابری والستر

نظریه ادراک برابری یک نظریه روانشناختی اجتماعی است که مربوط به درک میزان صداقت، انصاف و وفاداری در روابط بین فردی است. این مفهوم توسط والستر و همکاران(1978) مطرح شد. در این نظریه چهار اصل اساسی وجود دارد که عبارتند از:

.............

- روش های افزایش صمیمیت زن و شوهر از دیدگاه باگاروزی

1)   بررسی تاریخچه روابط صمیمانه: در کار با زوج هایی که می خواهند سطوح عمیق تری از صمیمیت را به دست آورند، بررسی تاریخچه مفصل روابط صمیمی هر یک از همسران مفید است.

..................

- عوامل مؤثر بر صمیمیت

•   عوامل اجتماعی تأثیر گذار بر افزایش صمیمیت زوج ها
•   عوامل روانشناختی
•  عوامل بین فردی مؤثر بر صمیمیت

• عوامل اجتماعی

موضوع مهم در زمینه عوامل اجتماعی تأثیر گذار بر صمیمیت زوج ها بنا به گفته چرلین(1992)، این است که بیشتر جوانان امروزی به طور معناداری و دیرتر از والدینشان ازدواج می کنند و عوامل گوناگونی چون جنبش زنان، استرس های اقتصادی و افزایش

.......

- نظریه های رشد جنسی

 نظریه یادگیری

طبق نظریه یادگیری، رشد جنسی به وسیله الگوهای شخصی و اثرات فرهنگی که کودك با آن مواجه است شکل می گیرد. طی ابتدایی ترین سال های کودکی والدین مهم ترین الگوهای کودك برای مشاهده و درونی سازی هستند. همچنین از ابتدای تولد، والدین رفتار متفاوتی با نوزاد دختر و پسر دارند چرا که انتظارات از آنها متفاوت است. این فرآیند که از آن به عنوان اجتماعی شدن ناهمگون یاد می شود بر هویت جنسی و نقش های جنسیتی مؤثر است(مسترز و جانسون، 1995).

.........

نظریه زیست اجتماعی

بسیاری از محققان معتقدند که رشد جنسیتی کودك تحت تأثیر تعامل عوامل زیستی و روانی اجتماعی می باشد. یکی از مهم

.......

درمراحل رشدی جنسی برای شکل دهی رفتار و شخصیت یک فرد بالغ ضروری است که این مراحل در پنج دوره رخ می دهد:

مرحله دهانی- سال اول زندگی

دهان مهم ترین مرکز توجه جنسی است. البته کودك فقط برای کسب لذت نمی مکد بلکه برای کشف کردن هم اشیاء را به دهان می برد.

.........

روانشناسی تحلیلی یونگ

مفهوم جنسیت یکی از ابعاد روانشناسی یونگ است که در بحث از سنخ های کهن آن را تحت عنوان "آنیما" و "آنیموس" مطرح کرده است. بنابر نظر یونگ همه ما خصایص زیست شناختی و روانشناختی غیرهمجنس داریم. از لحاظ زیست

........

روانشناسی فردی آدلر

آدلر نیز مانند یونگ، انگیزه اصلی آدمی را میل جنسی نمی دانست و میل به قدرت را کلید فهم انگیزش آدمی معرفی کرد. فروید به پدیده پرخاشگری غیرجنسی توجهی نکرد ولی نظریه آدلر درست برمحور همین موضوع دور

.......

معنی درمانی فرانکل

در این نظریه عشق تنها راهی است که با آن می توان ژرفای وجود دیگری را یافت. کسی نمی تواند از وجود و سرشت فرد دیگری کاملاً آگاه شود مگر آنکه عاشق او باشد. فرد می تواند به وسیله این عمل انسانی و روحانی صفت های شخصی و الگوهای رفتاری خود را به خوبی دریابد و حتی چیزی را که بالقوه در اوست و

........

نظریه کارن هورنای 

هورنای در رابطه بین محبت و تمایل جنسی معتقد است که ارتباط بین محبت و تمایل جنسی یک رابطه حتمی، ضروری و همیشگی نیس

.........

نظریه وجود نگری

تمایلات جنسی برای وجود نگرها کمتر از صمیمت اهمیت دارد. آنها فرض می کنند که اگر افراد آزادند صمیمی باشند، پس چنانچه تصمیم بگیرند جنسی باشند، آزادند که چنین باشند، از دید آنان بر خلاف روان تحلیل گران تمایلات جنسی جوهر بشریت در نظر گرفته نمی شود. اینکه بگوییم باید جنسی باشیم یا نباید جنسی باشیم، نادرست است. ما می توانیم از نظر جنسی آزاد باشیم. یعنی آزادیم زمانی به امیال جنسی مان بگوییم آری که معتقدیم بهتر است بگوییم آری، و آزادیم به امیال جنسی مان بگوییم نه، زمانی که بهتراست بگوییم نه. ما فقط در پاسخ به فرهنگ سرکوب گرمان که از قدیم به امیال جنسی نه گفته است، این برداشت نامعقول و تحریف شده را داریم که آزادی جنسی یعنی فقط گفتن آری. بهتر است که درمان جنسی وجودی را نوعی درمان شهوانی در نظر بگیریم، زیرا درمان جویان ترغیب می شوند کل بدنشان را به عنوان موجودی شهوتی احساس کنند که از لمس کردن و لمس شدن از سر تا نوك پا و نه فقط تناسلی به تناسلی لذت می برند(پروچاسکا و نورکراس؛ ترجمه سید محمدی،1381).

..........

- نظریه های رضایت زناشویی

نظریه طبقه بندی ازدواج های بادوام

بررسی کوپر و هاروف (1965) در مورد ازدواج های رضایت بخش، منجر به توسعه یک طبقه بندی از ازدواج های بادوام شده است و پنج مدل از روابط مشخص گردیده است:

..............

نظریه مبادله اجتماعی

یکی از نظریه های مهم در زمینه ازدواج و خانواده که توجیه مناسبی برای روابط رضایت بخش و شکست خورده می باشد، نظریه مبادله اجتماعی است. از این نظریه پاداش ها و هزینه های موجود در تعاملات مورد توجه قرار می گیرد. افراد به دنبال مبادلات پاداش دهنده هستند و تلاش کمتری برای حفظ هزینه ها

...........

   - عوامل مؤثر در رضایت زناشویی

از آنجا که آمار طلاق در کل جهان رو به افزایش است و این افزایش تا حدی است که برخی از کشورها را با بحران مواجه کرده، در دهه گذشته پژوهشگران زیادی به بررسی عوامل مؤثر در استحکام و رضایتمندی زناشویی پرداخته اند و به عوامل بسیار زیادی اشاره شده که بسیاری از آنها با یکدیگر هم پوشی داشته و نیاز به طبقه بندی جدیدی را نشان می دهد. از جمله این عوامل می توان به عوامل روانشناختی، جمعیت شناختی، ویژگی والدین

.........

- نظریه های عملکرد جنسی

 نظریه عملکرد جنسی روزن

یکی از جدیدترین نظریه های عملکرد جنسی مربوط به روزن و همکاران در سال 2000 است که آنها 6 مؤلفه در مورد عملکرد جنسی زنان تعیین کرده اند:

.........

منابع و مآخذ

- آذر، ماهیار، ایران پور، چنگیز، و نوحی، سیما. (1382). اختلال عملکرد جنسی و وضعیت روانی در زنان. نشریه روانشناسی، 34، ص 22.

- آرامون بجستانی، اکرم. (1390). بررسی رابطه بین رضایت زناشویی با خوش بینی و سبک های مقابله با استرس در زنان شاغل بیمارستان چمران شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

- آقا محمدیان، حمید رضا، بطحایی، مریم، و طلایی، اکرم السادات. (1386). بررسی تأثیر رضامندی جنسی به عنوان یک مؤلفه اساسی در بهداشت روانی زنان دانشجو. مجله روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 36، ص9.

..............

.............