همه رودها از بلندترین نقطه یک منطقه شروع می شوند. همین طور که رود به پایین جریان می یابد، از نهرها و رودهای دیگر و از راه بارندگی و دیگر منابع آب، آب بیشتری به دست می آورد.
رود چیست؟
رود آب شیرینی است که در سطح خشکی جریان می یابد و معمولاً به دریا می ریزد. این آب در یک راه آب (کانال) جریان دارد. کف کانال بستر نامیده می شود و کناره های کانال کناره رود نامیده می شوند.
رودها از کجا شروع می شوند و کجا تمام می شوند؟
رودها از منبعشان در زمین های بلندتر، مثل کوه ها یا تپه ها شروع می شوند. اینجا جایی است که آب باران یا برف ذوب شده جمع می شود و نهرهای کوچکی را تشکیل می دهد.
این نهرها یا آب بیشتری جمع می کنند و رشد می کنند و بزرگ تر می شوند و تبدیل به نهرهای بزرگ تری می شوند و یا به نهرهای دیگر برخورد می کنند و به آنها آب اضافه می کنند.
اکثریت بزرگی از رودها در نهایت آبشان را در دریا یا دریاچه خالی می کنند.
رودها چگونه تشکیل می شوند؟
موقعی که یک نهر با نهر دیگر برخورد می کند و آنها با یکدیگر یکی می شوند، نهر کوچک تر به عنوان یک شاخه شناخته می شود. بسیاری از نهرهای شاخه ای لازم است تا یک رود تشکیل شود.
رودخانه ها چه کاری انجام می دهند؟
بیشتر مناطق مسکونی در امتداد رودهای اصلی ساخته می شود. رودها برای ما غذا، انرژی، تفریح و سرگرمی، مسیرهای حمل و نقل و راه آب برای آبیاری و نیز آب برای آشامیدن تأمین می کنند.
چرا رودها اهمیت دارند؟
آب
رودها آب حمل می کنند و با خودشان مواد مغذی خاک را به مناطق سراسر زمین حمل می کنند. آنها نقش خیلی مهمی در چرخه آب بازی می کنند و برای آب های سطحی مثل کانال عمل می کنند. رودها در تقریباً 75 درصد سطح خشکی های زمین آب را عبور می دهند.
محیط زندگی
رودها محیط زندگی و محل تأمین غذا برای بسیاری از موجودات زنده زمین هستند. قدرت عظیم بعضی از آنها چشم انداز باشکوهی می آفریند.
حمل و نقل
رودها مسیرهای مسافرتی برای بازرگانی و سیاحت و تفریح مهیا می کند.
کشاورزی
دره ها و جلگه های رودها خاک باروری را فراهم می کند. همچنین در مناطق خشک کشاورزان کشتزارهایشان را از طریق خندق هایی که در نزدیکی رودها می کنند، آبیاری می کنند.
انرژی
رودها یک منبع انرژی مهم هستند. در ابتدای دوره صنعتی شدن، آسیاب ها، مغازه ها و کارخانه ها در نزدیکی رودهایی که آبشان جریان سریعی داشت ساخته می شدند. چون که آب می توانست مورد مصرف ماشین های قدرتمند قرار بگیرد. امروزه هنوز هم رودخانه های سرازیر و شیب دار برای دستگاه های قوی تولید برق و توربین های آبشان مورد استفاده قرار می گیرد.
شور شدن رودخانه ها پدیده ای فراگیر است كه بر تمام کشورهای جهان اثر می گذارد. این پدیده مشكلات زیست محیطی و هزینه های اقتصادی بالایی به همراه دارد و زنگ خطری برای بهداشت جهانی است. تغییرات آب و هوایی و افزایش مصرف آب می تواند حتی وضع را در آینده بدتر كند.
شوری رودخانه ها یا طبیعی است و از شرایط اقلیمی منطقه ناشی می شود و یا انسانی است. تحقیقات نشان می دهد در اکوسیستم های رودخانه ای سراسر جهان، غلظت بیش از حد نمک از فعالیت های انسانی ناشی می شود و تهدیدی برای بقای موجودات زنده و جوامع انسانی، تنوع زیستی و تعادل بیولوژیکی اکوسیستم است. تخلیه زباله های خانگی و صنعتی، فعالیت های معدنی و کشاورزی و غیره از جمله مواردی است كه به شوری رودها منجر شده است.
رود که در زبان پارسی میانه هم رود گفته میشد، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در درههای کوهستانی به وجود آمده و جریان مییابد تا به دشتها، دریاچهها و یا دریاها و اقیانوسها بریزد.
رودخانه به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته میشود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه میشود و جای آن استفاده میشود.[۱]رودخانهها معمولاً در اولین مرحله در پای کوهها، تشکیل مخروط افکنهها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعه دشتها کمک میکنند
مخروط افکنه و دلتا
گاه در برخی از رودهای بزرگ در طی مسیر طولانی که دارند، به پیچان رودها (مئاند) برخورد میکنیم که در اثر شیب کم زمین به وجود میآیند. در ادامه زمانی که رود به مصب (محلی که رود به دریا میریزد) میرسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل میدهد. بنابر این مخروط افکنهها در پای کوهها و دلتاها در دهانه رود (مصب) به وجود میآیند.
بین مخروط افکنه و دلتا تفاوتهای دیگری نیز وجود دارد:
شیب در مخروط افکنهها بیشتر است.
مواد مخروط افکنهها درشت تر هستند، در صورتی که شیب در دلتا بسیار کم و نزدیک به صفر است.
دبی آب
رودخانه شنرود گلرودبار، لاهیجان - گیلان
به حجم آبی که در واحد زمان از مقطع عرضی یک رودخانه عبور میکند «دبی» رود گفته میشود که معمولاً آن را به مترمکعب در ثانیه بیان میکنند. مقدار دبی در واقع برابر است با حاصلضرب سرعت جریان آب در سطح مقطع رودخانه. دبی یک رودخانه در طول سال تغییر میکند و معمولاً در فصل بهار، به علت ذوب یخ و زیاد شدن بارندگی و جاری شدن سیلاب، افزایش مییابد. در ایام گرما سال دبی رودخانه به حداقل میرسد.
برای اندازهگیری دبی جریانهایی مثل رودخانه، قنات و چشمه، راههای مختلفی وجود دارد ولی معمولیترین آنها استفاده از «پروانه آبی» است. تعیین دبی عامل مهم در بررسیهای آبشناسی از جمله برآورد زمان پر شدن یک سد یا مخزن، تعیین احتمال وقوعسیل جهت طراحی سازههای مهارکننده و ارزیابی میزان فرسایش سطحی است
طولانیترین رودهای جهان
رودهای نیل، آمازون، یانگتسه، میسیسیپی، هوانگهو، آمودریا و مکونگ جزو طولانیترین رودهای جهان هستند.
همه رودها از بلندترین نقطه یک منطقه شروع می شوند. همین طور که رود به پایین جریان می یابد، از نهرها و رودهای دیگر و از راه بارندگی و دیگر منابع آب، آب بیشتری به دست می آورد.
رود چیست؟
رود آب شیرینی است که در سطح خشکی جریان می یابد و معمولاً به دریا می ریزد. این آب در یک راه آب(کانال) جریان دارد. کف کانال بستر نامیده می شود و کناره های کانال کناره رود نامیده می شوند.
رودها از کجا شروع می شوند و کجا تمام می شوند؟
رودها از منبع شان در زمین های بلندتر، مثل کوه ها یا تپه ها شروع می شوند. این جا جایی است که آب باران یا برف ذوب شده جمع می شود و نهرهای کوچکی را تشکیل می دهد. این نهرها یا آب بیشتری جمع می کنند و رشد می کنند و بزرگ تر می شوند و تبدیل به نهرهای بزرگ تری می شوند و یا به نهرهای دیگر برخورد می کنند و به آن ها آب اضافه می کنند. اکثریت بزرگی از رودها در نهایت آبشان را در دریا یا دریاچه خالی می کنند.
رودها چگونه تشکیل می شوند؟
موقعی که یک نهر با نهر دیگر برخورد می کند و آن ها با یکدیگر یکی می شوند، نهر کوچک تر به عنوان یک شاخه شناخته می شود. بسیاری از نهرهای شاخه ای لازم است تا یک رود تشکیل شود.
رودخانه ها چه کاری انجام می دهند؟
بیشتر مناطق مسکونی در امتداد رودهای اصلی ساخته می شود. رودها برای ما غذا انرژی، تفریح و سرگرمی، مسیرهای حمل و نقل و راه آب برای آبیاری و نیز آب برای آشامیدن تأمین می کنند.
چرا رودها اهمیت دارند؟
- رودها آب حمل می کنند و با خودشان مواد مغذی خاک را به مناطق سراسر زمین حمل می کنند. آن ها نقش خیلی مهمی در چرخه آب بازی می کنند و برای آب های سطحی مثل کانال عمل می کنند. رودها در تقریباً 75 درصد سطح خشکی های زمین آب را عبور می دهند.
- رودها محیط زندگی و محل تأمین غذا برای بسیاری از موجودات زنده زمین هستند. قدرت عظیم بعضی از آن ها چشم انداز باشکوهی می آفریند.
- رودها مسیرهای مسافرتی برای بازرگانی و سیاحت و تفریح مهیا می کند.
- دره ها و جلگه های رودها خاک باروری را فراهم می کند. هم چنین در مناطق خشک کشاورزان کشتزارهای شان را از طریق خندق هایی که در نزدیکی رودها می کنند، آبیاری می کنند.
- رودها یک منبع انرژی مهم هستند. در ابتدای دوره صنعتی شدن، آسیاب ها، مغازه ها و کارخانه ها در نزدیکی رودهایی که آبشان جریان سریعی داشت ساخته می شدند. چون که آب می توانست مورد مصرف ماشین های قدرتمند قرار بگیرد. امروزه هنوز هم رودخانه های سرازیر و شیب دار برای دستگاه های قوی تولید برق و توربین های آبشان مورد استفاده قرار می گیرد.
ایران رود چیست؟؟
طرح احداث کانال اتصال دریای خزر به خلیج فارس از سالهای دهه 30 خورشیدی مطرح بودهاست .
کارشناسان طرحهایی برای ساخت این کانال از مسیرهای مختلف ارائه کردهاند. ساخت کانالی بنبست از دریای خزر به کویر لوت (کانال لوت) نیز مطرح شدهاست. همچنین برخی کارشناسان از متصل کردن دریای خزر به دریاچه ارومیهدفاع میکنند. همچنین دولت منحلشده شوروینیز بدلیل وابستگی به مسیر طولانی دریایی، که از تنگههای بسفرو داردانلو کانال سوئز، که تحت کنترل کشورهای ترکیهو مصر(متحدین آمریکا) بود، به منظور تماس از طریق دریا با کشورهایی همچون چینو هند، به ساخت این طرح، علاقهمند بود. این طرح اگرچه تاکنون به طور رسمی مطرح نشدهاست، اما مخالفان و موافقانی دارد.
موافقان به درآمدهای سرشار ناشی از انتقال نفت، گاز، محصولات پتروشیمیو سایر کالاها از آسیای میانهبه خلیج فارس، و تغییر، و بهبود آب و هوای ایران بر اثر ریزشهای ناشی از تبخیر آب کانال و جلوگیری از ادامه روند کویری شدن ایران، کاهش شدید هزینههای ناشی از حمل و نقل داخلی کالا، گسترش شیلات در حاشیه کانال و قابل استفاده کردن بخشهای عظیمی از زمینهای کویری ایران اشاره میکنند.
مخالفین نیز به غیر عملی بودن این طرح با توجه به اختلاف سطح آب دریای خزر نسبت به آبهای آزاد، احتمال زیر آب رفتن زمینهای شمال کشور، مشکلات عبور از رشته کوههای البرز، ناتوانی دولت جمهوری اسلامی در اجرای طرحهایی به مراتب کوچکتر از این نظیر اتوبان تهران شمال و گسترش راه آهن و... اشاره میکنند.
همه رودها از بلندترین نقطه یک منطقه شروع می شوند. همین طور که رود به پایین جریان می یابد، از نهرها و رودهای دیگر و از راه بارندگی و دیگر منابع آب، آب بیشتری به دست می آورد.
رود چیست؟
رود آب شیرینی است که در سطح خشکی جریان می یابد و معمولاً به دریا می ریزد. این آب در یک راه آب (کانال) جریان دارد. کف کانال بستر نامیده می شود و کناره های کانال کناره رود نامیده می شوند.
رودها از کجا شروع می شوند و کجا تمام می شوند؟
رودها از منبعشان در زمین های بلندتر، مثل کوه ها یا تپه ها شروع می شوند. اینجا جایی است که آب باران یا برف ذوب شده جمع می شود و نهرهای کوچکی را تشکیل می دهد.
این نهرها یا آب بیشتری جمع می کنند و رشد می کنند و بزرگ تر می شوند و تبدیل به نهرهای بزرگ تری می شوند و یا به نهرهای دیگر برخورد می کنند و به آنها آب اضافه می کنند.
اکثریت بزرگی از رودها در نهایت آبشان را در دریا یا دریاچه خالی می کنند.
رودها چگونه تشکیل می شوند؟
موقعی که یک نهر با نهر دیگر برخورد می کند و آنها با یکدیگر یکی می شوند، نهر کوچک تر به عنوان یک شاخه شناخته می شود. بسیاری از نهرهای شاخه ای لازم است تا یک رود تشکیل شود.
رودخانه ها چه کاری انجام می دهند؟
بیشتر مناطق مسکونی در امتداد رودهای اصلی ساخته می شود. رودها برای ما غذا، انرژی، تفریح و سرگرمی، مسیرهای حمل و نقل و راه آب برای آبیاری و نیز آب برای آشامیدن تأمین می کنند.
چرا رودها اهمیت دارند؟
آب
رودها آب حمل می کنند و با خودشان مواد مغذی خاک را به مناطق سراسر زمین حمل می کنند. آنها نقش خیلی مهمی در چرخه آب بازی می کنند و برای آب های سطحی مثل کانال عمل می کنند. رودها در تقریباً 75 درصد سطح خشکی های زمین آب را عبور می دهند.
محیط زندگی
رودها محیط زندگی و محل تأمین غذا برای بسیاری از موجودات زنده زمین هستند. قدرت عظیم بعضی از آنها چشم انداز باشکوهی می آفریند.
حمل و نقل
رودها مسیرهای مسافرتی برای بازرگانی و سیاحت و تفریح مهیا می کند.
کشاورزی
دره ها و جلگه های رودها خاک باروری را فراهم می کند. همچنین در مناطق خشک کشاورزان کشتزارهایشان را از طریق خندق هایی که در نزدیکی رودها می کنند، آبیاری می کنند.
انرژی
رودها یک منبع انرژی مهم هستند. در ابتدای دوره صنعتی شدن، آسیاب ها، مغازه ها و کارخانه ها در نزدیکی رودهایی که آبشان جریان سریعی داشت ساخته می شدند. چون که آب می توانست مورد مصرف ماشین های قدرتمند قرار بگیرد. امروزه هنوز هم رودخانه های سرازیر و شیب دار برای دستگاه های قوی تولید برق و توربین های آبشان مورد استفاده قرار می گیرد.
شور شدن رودخانه ها پدیده ای فراگیر است كه بر تمام کشورهای جهان اثر می گذارد. این پدیده مشكلات زیست محیطی و هزینه های اقتصادی بالایی به همراه دارد و زنگ خطری برای بهداشت جهانی است. تغییرات آب و هوایی و افزایش مصرف آب می تواند حتی وضع را در آینده بدتر كند.
شوری رودخانه ها یا طبیعی است و از شرایط اقلیمی منطقه ناشی می شود و یا انسانی است. تحقیقات نشان می دهد در اکوسیستم های رودخانه ای سراسر جهان، غلظت بیش از حد نمک از فعالیت های انسانی ناشی می شود و تهدیدی برای بقای موجودات زنده و جوامع انسانی، تنوع زیستی و تعادل بیولوژیکی اکوسیستم است. تخلیه زباله های خانگی و صنعتی، فعالیت های معدنی و کشاورزی و غیره از جمله مواردی است كه به شوری رودها منجر شده است.
رود که در زبان پارسی میانه هم رود گفته میشد، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در درههای کوهستانی به وجود آمده و جریان مییابد تا به دشتها، دریاچهها و یا دریاها و اقیانوسها بریزد.
رودخانه به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته میشود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه میشود و جای آن استفاده میشود.[۱]رودخانهها معمولاً در اولین مرحله در پای کوهها، تشکیل مخروط افکنهها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعه دشتها کمک میکنند
مخروط افکنه و دلتا
گاه در برخی از رودهای بزرگ در طی مسیر طولانی که دارند، به پیچان رودها (مئاند) برخورد میکنیم که در اثر شیب کم زمین به وجود میآیند. در ادامه زمانی که رود به مصب (محلی که رود به دریا میریزد) میرسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل میدهد. بنابر این مخروط افکنهها در پای کوهها و دلتاها در دهانه رود (مصب) به وجود میآیند.
بین مخروط افکنه و دلتا تفاوتهای دیگری نیز وجود دارد:
شیب در مخروط افکنهها بیشتر است.
مواد مخروط افکنهها درشت تر هستند، در صورتی که شیب در دلتا بسیار کم و نزدیک به صفر است.
دبی آب
رودخانه شنرود گلرودبار، لاهیجان - گیلان
به حجم آبی که در واحد زمان از مقطع عرضی یک رودخانه عبور میکند «دبی» رود گفته میشود که معمولاً آن را به مترمکعب در ثانیه بیان میکنند. مقدار دبی در واقع برابر است با حاصلضرب سرعت جریان آب در سطح مقطع رودخانه. دبی یک رودخانه در طول سال تغییر میکند و معمولاً در فصل بهار، به علت ذوب یخ و زیاد شدن بارندگی و جاری شدن سیلاب، افزایش مییابد. در ایام گرما سال دبی رودخانه به حداقل میرسد.
برای اندازهگیری دبی جریانهایی مثل رودخانه، قنات و چشمه، راههای مختلفی وجود دارد ولی معمولیترین آنها استفاده از «پروانه آبی» است. تعیین دبی عامل مهم در بررسیهای آبشناسی از جمله برآورد زمان پر شدن یک سد یا مخزن، تعیین احتمال وقوعسیل جهت طراحی سازههای مهارکننده و ارزیابی میزان فرسایش سطحی است
طولانیترین رودهای جهان
رودهای نیل، آمازون، یانگتسه، میسیسیپی، هوانگهو، آمودریا و مکونگ جزو طولانیترین رودهای جهان هستند.
همه رودها از بلندترین نقطه یک منطقه شروع می شوند. همین طور که رود به پایین جریان می یابد، از نهرها و رودهای دیگر و از راه بارندگی و دیگر منابع آب، آب بیشتری به دست می آورد.
رود چیست؟
رود آب شیرینی است که در سطح خشکی جریان می یابد و معمولاً به دریا می ریزد. این آب در یک راه آب(کانال) جریان دارد. کف کانال بستر نامیده می شود و کناره های کانال کناره رود نامیده می شوند.
رودها از کجا شروع می شوند و کجا تمام می شوند؟
رودها از منبع شان در زمین های بلندتر، مثل کوه ها یا تپه ها شروع می شوند. این جا جایی است که آب باران یا برف ذوب شده جمع می شود و نهرهای کوچکی را تشکیل می دهد. این نهرها یا آب بیشتری جمع می کنند و رشد می کنند و بزرگ تر می شوند و تبدیل به نهرهای بزرگ تری می شوند و یا به نهرهای دیگر برخورد می کنند و به آن ها آب اضافه می کنند. اکثریت بزرگی از رودها در نهایت آبشان را در دریا یا دریاچه خالی می کنند.
رودها چگونه تشکیل می شوند؟
موقعی که یک نهر با نهر دیگر برخورد می کند و آن ها با یکدیگر یکی می شوند، نهر کوچک تر به عنوان یک شاخه شناخته می شود. بسیاری از نهرهای شاخه ای لازم است تا یک رود تشکیل شود.
رودخانه ها چه کاری انجام می دهند؟
بیشتر مناطق مسکونی در امتداد رودهای اصلی ساخته می شود. رودها برای ما غذا انرژی، تفریح و سرگرمی، مسیرهای حمل و نقل و راه آب برای آبیاری و نیز آب برای آشامیدن تأمین می کنند.
چرا رودها اهمیت دارند؟
- رودها آب حمل می کنند و با خودشان مواد مغذی خاک را به مناطق سراسر زمین حمل می کنند. آن ها نقش خیلی مهمی در چرخه آب بازی می کنند و برای آب های سطحی مثل کانال عمل می کنند. رودها در تقریباً 75 درصد سطح خشکی های زمین آب را عبور می دهند.
- رودها محیط زندگی و محل تأمین غذا برای بسیاری از موجودات زنده زمین هستند. قدرت عظیم بعضی از آن ها چشم انداز باشکوهی می آفریند.
- رودها مسیرهای مسافرتی برای بازرگانی و سیاحت و تفریح مهیا می کند.
- دره ها و جلگه های رودها خاک باروری را فراهم می کند. هم چنین در مناطق خشک کشاورزان کشتزارهای شان را از طریق خندق هایی که در نزدیکی رودها می کنند، آبیاری می کنند.
- رودها یک منبع انرژی مهم هستند. در ابتدای دوره صنعتی شدن، آسیاب ها، مغازه ها و کارخانه ها در نزدیکی رودهایی که آبشان جریان سریعی داشت ساخته می شدند. چون که آب می توانست مورد مصرف ماشین های قدرتمند قرار بگیرد. امروزه هنوز هم رودخانه های سرازیر و شیب دار برای دستگاه های قوی تولید برق و توربین های آبشان مورد استفاده قرار می گیرد.
ایران رود چیست؟؟
طرح احداث کانال اتصال دریای خزر به خلیج فارس از سالهای دهه 30 خورشیدی مطرح بودهاست .
کارشناسان طرحهایی برای ساخت این کانال از مسیرهای مختلف ارائه کردهاند. ساخت کانالی بنبست از دریای خزر به کویر لوت (کانال لوت) نیز مطرح شدهاست. همچنین برخی کارشناسان از متصل کردن دریای خزر به دریاچه ارومیهدفاع میکنند. همچنین دولت منحلشده شوروینیز بدلیل وابستگی به مسیر طولانی دریایی، که از تنگههای بسفرو داردانلو کانال سوئز، که تحت کنترل کشورهای ترکیهو مصر(متحدین آمریکا) بود، به منظور تماس از طریق دریا با کشورهایی همچون چینو هند، به ساخت این طرح، علاقهمند بود. این طرح اگرچه تاکنون به طور رسمی مطرح نشدهاست، اما مخالفان و موافقانی دارد.
موافقان به درآمدهای سرشار ناشی از انتقال نفت، گاز، محصولات پتروشیمیو سایر کالاها از آسیای میانهبه خلیج فارس، و تغییر، و بهبود آب و هوای ایران بر اثر ریزشهای ناشی از تبخیر آب کانال و جلوگیری از ادامه روند کویری شدن ایران، کاهش شدید هزینههای ناشی از حمل و نقل داخلی کالا، گسترش شیلات در حاشیه کانال و قابل استفاده کردن بخشهای عظیمی از زمینهای کویری ایران اشاره میکنند.
مخالفین نیز به غیر عملی بودن این طرح با توجه به اختلاف سطح آب دریای خزر نسبت به آبهای آزاد، احتمال زیر آب رفتن زمینهای شمال کشور، مشکلات عبور از رشته کوههای البرز، ناتوانی دولت جمهوری اسلامی در اجرای طرحهایی به مراتب کوچکتر از این نظیر اتوبان تهران شمال و گسترش راه آهن و... اشاره میکنند.
زمین شناسی و نفت