پاورپوینت آبخیز و آبخیزداری

سرفصل

• مفاهیم آبخیز و آبخیزداری
• تاریخچه آبخیزداری
• تقسیم بندی حوزه های آبخیز در ایران
• طبقه بندی آبخیزها و خصوصیات آنها
• اهمیت و ضرورت آبخیزداری

مسائل و مشکلات حوزه های آبخیز (سیل و سیل خیزی، خشکسالی و بحران آن – فرسایش خاک و رسوب زایی – تخریب پوشش گیاهی – تخریب منابع طبیعی – مسائل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی )

اهداف آبخیزداری

استراتژی کلان آبخیزداری در ایران

شناسایی عناصر مختلف موثر در حوزه های آبخیز

مطالعات در مورد نیاز در طرح های آبخیزداری

تعریف مدیریت و اصول آن

برنامه ریزی و تنظیم طرح

تنگناها، گزینه ها و استراتژیها

نظارت و ارزیابی فعالیت های آبخیزداری

 و برنامه ریزی اجرایی کار GPM

مسایل اقتصادی طرح ها و چگونگی ارزیابی آنها

مشارکت مردم در طرح ها آبخیزداری

ارتباط با سایر بخش های جامعه

روش انجام مطالعات در آبخیزداری

روش سنتز طرح ها و پروژه های آبخیزداری.

فصل اول

مقدمه و تعاریف

آبخیزداری :

برای اولین بار جامعه جنگل بانی آمریکا در کتاب « واژه شناسی جنگل» در سال 1946 تعریفی از آبخیزداری را ارائه نمود. که این تعریف عبارت است از علم اداره منابع طبیعی موجود در یک آبخیز را که به طور عمده برای تولید و حفاظت آب و منابع طبیعی وابسته به آن بکار گرفته می شود آبخیزداری گویند. این علم شامل کنترل خاک و جلوگیری از وقوع سیلاب ها و حفظ ارزش تفرجگاهی منابع نیز می باشد.

به طور کلی آبخیزداری به مدیریت و بهره برداری بهینه و پایدار از کلیه منابع آب، خاک و سرزمین گفته می شود. این مدیریت باید به گونه ای باشد که سبب افزایش رفاه آبخیز نشینان شود.

کلمه پایداری در موارد زیادی استفاده می شود و تعریف روشنی ندارد.

برخی مولفه های پایداری شامل موارد ذیل است:

vحفظ و نگهداری شرایط و سطح مطلوب تولیدات حاصل از طبیعت vاستحکام بخشیدن به شرایط مطلوب و حفظ نرخ تولید در نزدیکی متوسط آن vبهبود بخشیدن شرایط مطلوب و نرخ تولید

این اجزاء پایداری در مقیاس های منطقه ای، زمین های کشاورزی تا اراضی با پوشش طبیعی قابل اجرا است.

آبخیز(Watershed):

منطقه ای با مرزهای هیدرولوژیکی طبیعی که به یک نقطه خاصی در رودخانه یا دریاچه و منبع آبی ختم می شود. یک آبخیز مجموعه ای است از منابع آب سطحی و زیر زمینی، خاک، پوشش گیاهی، حیات وحش و همچنین انسان و اثرات و فعالیت های آن که همگی در یک رابطه تنگاتنک با یکدیگر قرار دارند.

آبخیز در اساس یک واحد هیدرولوژیکی است که امروزه به عنوان یک واحد فیزیکی، بیولوژیکی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای برنامه ریزی و مدیریت کلیه منابع موجود در طبیعت پذیرفته شده است.

River basin: همان تعریف آبخیز را دارد ولی در مقیاس بزرگ تر و فرق دیگر آن این است که این حوزه ها از طریق یک رودخانه به دریا منتهی می شود. مثل کارون و سفید رود