دنیای امروز دنیایی است با ابعاد و ویژگیهای مختلف و گوناگون كه ماهیت این ابعاد نحوه زندگی را در جوامع و كشورهای مختلف روشن مینماید. برای زیستن در این جهان پارامترها و فاتورهای بسیاری وجود دارد كه در صورت آگاهی از روش صحیح برخورد با این عوامل و استفاده از این روشها میتوان به بهترین نحو زیست به جرأت میتوان یكی از مهمترین مواردی كه از ابتدای خلقت تاكنون بشر یا آن برخورد داشته و سعی در بهبود آن همواره در نظرش بوده را آموزش و پرورش یا تعلیم و تربیت دانست. با مراجعه به قرآن كریم درمییابیم كه حتی قبل از اینكه انسان پای به عالم خاكی بگذارد نیز در حال آموزش بوده است. «خداوند به آدم (ع) علم اسرار آفرینش را آموخت تا از اسرار معنوی و مادی جهان آگاهی یابد.» [1] این آیه مؤید چند نكته اساس و مهم میباشد كه به این شرح میباشد.
الف ) اهمیت آموزش و پرورش در زندگی.
ب ) اینكه اولین آموزگار انسان خداوند متعال میباشد.
ج) اینكه اولین دانشآموز حضرت آدم بوده است.
باید این مسئله را دانست كه برای دستیابی به آموزش بهتر و مفیدتر نیاز به آگاهی و استفاده از مواردی میباشد كه مهمترین آنها شیوه تدریس معلم در كلاس درس میباشد. با نگاهی به گذشته متوجه میشویم كه در هر عصر و دورهای با توجه به تعداد شاگردان ، موضوع درس و شخص مدرس شیوهها متفاوت بود و با گذشت زمان و نحوه تحقیقات مختلف بر تنوع و تعداد این شیوهها افزوده شده است. و بایستی اذعات داشت كه هدف از پیدایش و استفاده از این شیوهها یادگیری و فهم هر چه بیشتر مطالب و موضوعات درسی و در نهایت رشد همه جانبه دانشآموز میباشد، بدیهی است كه هر آموزگاری در كلاس درس از روش یا روشهایی استفاده مینماید كه این روشها با توجه به عواملی از قبیل ماهیت و محتوای درس ، سن و سال دانشآموز ، علاقمندی وی به مطلب آموزشی و ... میتواند در رشد همه جانبه فراگیران مفید و یا بیبهره واقع شوند پس در تعیین و استفاده از این روشها هم بایستی دقت و اهتمام لازم را بعمل آورده، و اینكه كدامیك از روشها مفیدـر میباشد را تشخیص دهد.
امروزه در شناساندن روشهای مناسب آموزش و پرورش تحقیقات فراوانی صورت گرفته است. دفتر بینالمللی تعلیم و تربیت وابسته به یونسكو تعداد بیش از 300 روش تدریس شناخته شده را ذكر مینماید.[2]
فهرست مطالب
مقدمه
زمینه
الف : شاگرد
توصیههایی در شیوههای تدریس
ب : استــاد
1- ویژگیهای استاد
الف) داشتن و اطلاعات كافی
ب) آشنایی با شیوههای تدریس
ج) شخصیت
د) قدرت و رهبری
هـ) تفكر حرفهای
2- بهسازی شیوه تدریس
الف ) مداومت در استفاده از شیوه صحیح تدریس
ب) ارزیابی شیوههای تدریس
ج)رفع معایب شیوه تدریس
هـ) دستیابی به بهترین شیوه تدریس
و) توجه به جنبههای خاصی از آموزش
پ) تدریس
ارتباط تدریس و یادگیری
عوامل مؤثر در كیفیت درس
ارزشیابی كیفیت تدریس
مهارتهای ارائه درس
طرح سئوال و پرسش
عوامل مؤثر در پیشرفت تحصیلی
نتیجهگیری
منابع و مآخذ
علوم تربیتی