اطعمه و اشربه معمول و مرسوم مردم در عصر عباسیان

از ابتدا تا سال 656 ه‍.ق.

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

چکیده:

در آغاز حکومت عباسیان به دلیل آنکه دست‌اندرکاران حکومت اسلامی، بعد از دودمان نژادپرست بنی‌امیه روی کار آمدند و ملل مختلف با زبانها و فرهنگهای متفاوت وارد حوزه اسلامی شدند، مسائل اجتماعی و از آن جمله اطعمه و اشربه تحولی عظیم پیدا کرد.

موضوع تحقیق اطعمه و اشربه معمول و مرسوم مردم در دوره عباسیان از ابتدا تا سال 656(ه.ق) است و روش کار به صورت کتابخانه‌ای و بهره‌برداری از منابع موجود و استفاده از نظرات محققین بوده و پژوهش حاضر شامل معرفی باب فقهی و آداب دینی اطعمه و اشربه (حلال و حرام)، تجارت و بازرگانی و محصولات آن دوره، ادیان گوناگون و تأثیر آنها بر روی اعراب بخصوص در باب خوردنیها و آشامیدنیها، جشن‌ها و اعیاد اسلامی، رسوم دارالخلافه در این رابطه، غذای اعراب و انواع مختلف آن، وسایل و ظروف طبخ غذا و... می‌باشد.

در عصر جاهلیت و صدر اسلام، اغلب مردم عرب از غذاهای ساده‌ای استفاده می‌کردند اما پس از اسلام، سبک غذاها تغییر پیدا کرد. یکی از دلایل این تغییر ، تماس آنان با ملل دیگر بخصوص ایرانیان بود. مهمترین تأثیرگذاری از جانب ایرانیان بود که برخی خلفا حتی در رعایت آداب شاهانه از پادشاهان قدیم ایران مانند اردشیر و بهرام‌گور متابعت می‌کردند.

در باب شراب نیز یهودیان و بخصوص مسیحیان، اثرگذار بودند. مسیحیان در جشنهای خود از شراب استفاده می‌کردند و حتی در برخی دیرها آن را تهیه و به فروش می‌رساندند و مشترک بودن محل زندگی آنان با مسلمانان باعث استفاده از شراب در بین برخی مسلمانان شد.

نتیجه اینکه در پژوهش حاضر، انواع اطعمه و اشربه معمول و مرسوم در دوران عباسیان مورد بررسی و تحقیق قرار داده شد و مباحثی از جمله اغذیه حرام و حلال و انواع اشربه و اطعمه و تأثیر ملل مختلف مخصوصاً ایرانیان بر نوع و سبک غذاهای اعراب و تأثیر ادیان گوناگون بخصوص مسیحیان بر اشربه(مشروبات الکلی)، براساس منابع و مآخذ موجود نوشته شده است.

فهرست مطالب:

چکیده .......................................................................................................................................................................  و

مقدمه ......................................................................................................................................................................  ك

هدف از پژوهش .........................................................................................................................................................  م

فصل اول: کلیات

معرفی منابع .............................................................................................................................................................  2

فصل دوم: آراءاسلام در باب تغذیه ..............................................................................................................................  10

1- فلسفه غذا خوردن و آراءمعصومین علیهم السلام در این رابطه ...............................................................................  12

زیان های ظاهری و باطنی پُرخوری .............................................................................................................................  14

فایده‌های ظاهری و باطنی کم خوری ..........................................................................................................................  19

2- آداب سفره و غذا خوردن وآراء معصومین علیهم السلام در این رابطه ..................................................................  20

الف) آداب غذا خوردن ...............................................................................................................................................  21

ب) آداب سفره .........................................................................................................................................................  24

3- آداب آشامیدن ......................................................................................................................................................  25

- آب ........................................................................................................................................................................  25

- شیر .....................................................................................................................................................................  26

- عسل ...................................................................................................................................................................  27

- سرکه ...................................................................................................................................................................  27

 آداب آشامیدنی‌ها از نظر معصومین علیهم السلام .......................................................................................................  28

4- غذاها و آشامیدنی های حرام ................................................................................................................................  29

از محرماتی که در اینجا مورد بحث قرار می‌گیرد ...........................................................................................................  31

الف- خمر  ...............................................................................................................................................................  32

خمرازدیدگاه آیات و روایات .........................................................................................................................................  33

انواع خمر و حکم آنها ................................................................................................................................................  37

ب- خون ..................................................................................................................................................................  38

ج- گوشتهای حلال و حرام .........................................................................................................................................  38

خوردن محرمات در وقت اضطرار .................................................................................................................................  40

فصل سوم: اوضاع اجتماعی، اقتصادی و مذهبی عصر عباسیان

1- پیشینه بازرگانی و تجارت در بین اعراب قبل از اسلام و در صدر اسلام ..............................................................  43

2- محصولات ............................................................................................................................................................  46

3- بغداد و بازارهای آن در عصر عباسیان .....................................................................................................................  55

شکل بازارها ............................................................................................................................................................  66

نقش زنان در بازارها .................................................................................................................................................  67

4- تأثیر ادیان بر تجارت اسلام .....................................................................................................................................  68

5- جشن ها .............................................................................................................................................................  80

جشنهای دینی اسلامی ............................................................................................................................................  80

جشن های محلی .....................................................................................................................................................  84

فصل چهارم: آداب و رسوم معیشت در عصر عباسی

1- اطعمه و اشربه خلفا و وزراء دولت عباسی .............................................................................................................  93

آداب المائده،آداب سفره ..........................................................................................................................................  108

2-شرابخانه ها .......................................................................................................................................................  117

شربت خانه(خزانةالشراب) .......................................................................................................................................  120

شرابکده ها ...........................................................................................................................................................  123

3- مجالس شراب ...................................................................................................................................................  126

استعمال حشیش ...................................................................................................................................................  135

تریاک ..................................................................................................................................................................... 136

فصل پنجم: تغذیه در عصر عباسی

ادویه و خوشبوکننده ها ..........................................................................................................................................  138

اجزای خوشبوکننده ................................................................................................................................................  140

ظروف و وسایل آشپزخانه .......................................................................................................................................  141

غذای اعراب ...........................................................................................................................................................  154

خوراکهای گوشتی .................................................................................................................................................  156

ماهی و خوراکهای آن .............................................................................................................................................  163

خوراکهای گیاهی ...................................................................................................................................................  165

خوراک تنگدستان ....................................................................................................................................................  170

خوراکهای مشترک توانگران و تنگدستان ....................................................................................................................  174

از غذاهایی که با استفاده از خرما درست می شد ......................................................................................................  175

روغن وپیه .............................................................................................................................................................  176

نان .......................................................................................................................................................................  177

برنج ......................................................................................................................................................................  182

مشاغل مربوط به اغذیه ...........................................................................................................................................  184

بهای خوراکی ........................................................................................................................................................  185

قیمتها در زمانهای عادی ..........................................................................................................................................  187

بهای اجناس در آشوبهاوکمیابی ...............................................................................................................................  188

کارکنان آشپزخانه ...................................................................................................................................................  193

هزینه آشپزخانه سلطنتی ........................................................................................................................................  194

نوشیدنیها در این دوره ............................................................................................................................................  198

نوشیدنیهای حلال و حرام ........................................................................................................................................  199

شیر و محصولات آن ................................................................................................................................................  202

آب ........................................................................................................................................................................  204

شیرینیها و حلویات ..................................................................................................................................................  205

مواد شیرین‌کننده ...................................................................................................................................................  208

نقل ......................................................................................................................................................................  210

ترشی‌ها و چاشنی‌ها .............................................................................................................................................  211

میوه .....................................................................................................................................................................  212

زمان‌بندی غذاها .....................................................................................................................................................  216

پرهیز و علوم غذایی ...............................................................................................................................................  217

نگاهداری و حفاظت ................................................................................................................................................  220

سوخت .................................................................................................................................................................  223

نتیجه‌گیری ............................................................................................................................................................  225

فهرست منابع ........................................................................................................................................................  227

چکیده انگلیسی .....................................................................................................................................................  239