مقدمه
در جهان کنونی، علی رغم رشد تکنولوژی و پیشرفت در جنبه های مختلف علم پزشکی، تولد انسان ها به صورت نابغه، عادی و یا عقب مانده ذهنی، انسان را با ناشکفته های زیادی روبه رو ساخته است. گرچه علل بسیاری از مسائل برای انسان شناسایی شده است ولی هنوز دنیایی از مسائل برای او روشن نگردیده است، یکی از این مسائل مهم تولد انسان های نابغه است که علم امروز آن را به شانس، اتفاق و تصادف تعبیر و تفسیر می کند. به طوری که طبق آمار گفته می شود دو تا سه درصد متولدین به صورت تصادفی نابغه به دنیا می آیند. البته علل زیادی که باعث عقب ماندگی ذهنی می شود شناسایی شده است ولی برای نبوغ و تولد کودکی نابغه اطلاعات زیادی در دست نیست. به هر جهت اگر بشر نقش زیادی در ایجاد نبوغ نداشته باشد ولی قطعا در تربیت و پرورش نابغه نقش بسزایی خواهد داشت لذا در مقاله حاضر سعی شده است که ویژگی های نابغه ها و عوامل مرتبط با آن و نحوه تعلیم و تربیت آنان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
تیزهوشان و ویژگی های آنان
براساس تست هوشی وکسلر معمولاً کودکانی که ضریب هوشی (130 =IQ) به بالا دارند تیزهوش نامیده می شوند. تیزهوشان را با توجه به ویژگی ها و ملاک هایی شناسایی می کنند که عبارتند از:
توانایی هوش کلی، استعداد درسی ویژه، توانایی فکری آفریننده، توانایی رهبری، ذوق و استعداد هنری، توانایی حرکتی فوق العاده که این افراد سه تا پنج درصد جمعیت هر جامعه ای را تشکیل می دهند.
منابع:
احمدوند، محمدعلی، روانشناسی کودکان استثنایی، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور، 1375.
بدری مقدم، کاربرد روانشناسی در آموزشگاه تهران، انتشارات سروش، 1374.
پارسا محمد، روانشناسی تربیتی، تهران، انتشارات سخن، 1375.
پاشا شریفی، حسن، روان شناسی هوش و سنجش آن، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور، 1374.
پاکزاد، محمود، کودکان استثنایی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1376.
پیترکله، لورناچان، روش ها و راهبردها در تعلیم و تربیت کودکان استثنایی، ترجمه فرهاد ماهر، تهران، انتشارات قومس، 1372.
شاملو، سعید، آسیب شناسی روانی، تهران، انتشارات رشد، چاپ هفتم، 1375.
شریفی پرویز، کودکان استثنایی، اصفهان، انتشارات فدن، چاپ اول، 1376.
گالاگر، جیمز، آموزش کودکان تیزهوش، ترجمه مهدی زاده، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، 1372.
میلانی فر، بهروز، روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنایی، تهران انتشارات قومس، 1378.
10. نادری، عزت اللّه ، سیف نراقی، مریم، دانش آموزان استثنایی، تهران انتشارات امیرکبیر، 1366.
11. نرمان، مان، اصول روانشناسی، ترجمه محمود ساعتچی، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1364.
12. مورن بی، گری، مشاوره با پدران و مادران کودکان استثنایی، ترجمه محمدحسین نظری نژاد، مشهد، آستان قدس، 1376.
14ـ یاتون، جیمز، کودکان استثنایی در کانون ترجمه، ترجمه سیمین رونقی، تهران، انتشارات تکاپو، 1376.
روان شناسی