پیش بینی خودکارآمدی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان دبیرستانی بر اساس سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی

 

سرمایه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بر خودكارآمدی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان تأثیر دارند اما این رابطه به ندرت مورد بررسی علمی قرار گرفته است. بر این اساس، هدف عمده‌ی پژوهش حاضر پیش‌بینی خودكارآمدی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان بر اساس سرمایه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر شیراز بود كه 398 نفر به عنوان نمونه تعیین و به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار سنجش خودکارآمدی، مقیاس خودكارآمدی موریس، ابزار سنجش رضایت از زندگی، مقیاس رضایت از زندگی هیوبنر و همکاران و برای سنجش [سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی] مقیاس‌ها پژوهشگرساخته بود. با استفاده از روش تحلیل عاملی، روایی سازه، و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفا كرونباخ، ضریب پایایی كلیه مقیاس‌ها مورد محاسبه قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد کالای فرهنگی می‌تواند خودکارآمدی تحصیلی را به طور مثبت و معناداری پیش‌بینی کند. رفتارهای فرهنگی می تواند خودکارآمدی اجتماعی را به طور مثبت و معناداری پیش‌بینی کند و كالای فرهنگی و رفتارهای فرهنگی به طور مثبت و معنادار و اعتماد اجتماعی منفی و معنادار می‌توانند خودكارآمدی عاطفی را پش‌بینی كنند. علاوه بر این، یافته‌های پژوهش نشان داد مشاركت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و کالای فرهنگی رابطه منفی و معناداری با رضایت از زندگی دارند. نتیجه‌گیری اساسی پژوهش حاضر این است كه والدین و مدرسه‌ها با افزایش میزان کالای فرهنگی به عنوان بعدی از سرمایه فرهنگی، می‌توانند خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان را افزایش دهند. خانواده‌ها و مدارس با تشویق رفتارهای فرهنگی می‌توانند به خودکارآمدی اجتماعی دانش‌آموزان كمك كنند و با افزایش دسترسی دانش‌آموزان به کالاهای فرهنگی و تشویق آنان به انجام رفتارهای فرهنگی، می‌توانند خودکارآمدی عاطفی آنان را ارتقاء بخشند. و بالاخره این كه سرمایه اقتصادی نمی‌تواند تضمین كننده رضایت از زندگی باشد و خانواده‌ها و مدارس جهت ارتقای رضایت از زندگی دانش‌آموزان لازم است به ابعاد و جهات غیرمادی نیز توجه نمایند. 

 واژه های کلیدی: سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی، خودكارآمدی، رضایت از زندگی

 

فهرست مطالب

 

فصل اول:  مقدمه

1- 1-کلیات............................................................................................................................................... 2

1-2- بیان مساله....................................................................................................................................... 7

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.......................................................................................................... 11

1-4- اهداف پژوهش............................................................................................................................. 12

1-5- سؤالات پژوهش........................................................................................................................... 13

1-6- تعریف مفهومی متغیرها............................................................................................................. 13

1-6-1- خودکارآمدی...................................................................................................................... 13

1-6-2- رضایت از زندگی.............................................................................................................. 13

1-6-3- سرمایه فرهنگی................................................................................................................ 14

1-6-4- سرمایه اجتماعی.............................................................................................................. 14

1-6-5- سرمایه اقتصادی............................................................................................................... 14

1-7- تعاریف عملیاتی متغیرها........................................................................................................... 14

1-7-1- خودکارآمدی..................................................................................................................... 14

1-7-2- رضایت از زندگی.............................................................................................................. 15

1-7-3- سرمایه فرهنگی................................................................................................................ 15

1-7-4- سرمایه اجتماعی.............................................................................................................. 15

1-7-5- سرمایه اقتصادی............................................................................................................... 16

فصل دوم : مبانی نظری و تحقیقات پیشین 

2-1- مبانی نظری................................................................................................................................... 18

2-1-1- مفهوم خودکارآمدی........................................................................................................ 18

2-1-2- رضایت از زندگی.............................................................................................................. 23

2-1-3- سرمایه فرهنگی................................................................................................................ 26

2-1-4- سرمایه اجتماعی.............................................................................................................. 32

2-2- تحقیقات پیشین.......................................................................................................................... 37

2-2-1- تحقیقات پیشین مربوط به خودكارآمدی و سرمایه‌ها........................................... 37

2-2-2- تحقیقات پیشین مربوط به رضایت از زندگی و سرمایه‌ها.................................... 39

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- طرح پژوهش................................................................................................................................. 42

3-1-1- جامعه آماری...................................................................................................................... 42

3-1-2- نمونه و روش نمونه گیری............................................................................................. 42

3-2- ابزارهای پژوهش......................................................................................................................... 43

3-2-1- مقیاس خودکارآمدی....................................................................................................... 43

3-2-2- مقیاس رضایت از زندگی ( BMSLSS).................................................................... 46

3-2-3- مقیاس سرمایه فرهنگی................................................................................................. 47

3-2-4- مقیاس سرمایه اجتماعی................................................................................................ 49

3-2-5- مقیاس سرمایه اقتصادی................................................................................................. 50

3-3- نحوه اجرای آزمون...................................................................................................................... 51

3-4- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات................................................................................................ 51

فصل چهارم: یافته‌ها 

4-1- یافته­های توصیفی متغیرهای مورد پژوهش........................................................................ 53

4-2- یافته های مربوط به سئوالات پژوهش.................................................................................. 54

4-2-1- رابطه سرمایه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی با خودکارآمدی

 و رضایت از زندگی........................................................................................................................... 54

4-2-2- پیش‌بینی خودکارآمدی بر اساس سرمایه فرهنگی،

اجتماعی و اقتصادی......................................................................................................................... 55

4-2-3- پیش‌بینی رضایت از زندگی بر اساس سرمایه فرهنگی،

اجتماعی و اقتصادی......................................................................................................................... 58

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1- بحث و بررسی یافته­های پژوهش........................................................................................... 60

5-2-کاربردهای نظری و عملی........................................................................................................... 68

5-3- محدودیت های تحقیق.............................................................................................................. 70

5-4- پیشنهادهای تحقیق................................................................................................................... 71

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی ....................................................................................................... 72

منابع انگلیسی......................................................................................... 77

پیوست­ پیوست شماره یک: پرسشنامه سرمایه‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی........... 84 پیوست شماره دو: پرسشنامه خودکارآمدی............................ 87 پیوست شماره سه: پرسشنامه رضایت از زندگی.............................. 88 فهرست جداول جدول 3-1- توزیع فراوانی گروه نمونه............................... 43

جدول 3-2- روایی و پایایی مقیاس خودکارآمدی موریس(2001)................................................ 45 

جدول 3-3- روایی و پایایی مقیاس رضایت از زندگی........................................................................ 47

جدول 3-4- روایی و پایایی مقیاس سرمایه فرهنگی......................................................................... 48

جدول 3-5- روایی و پایایی مقیاس سرمایه اجتماعی........................................................................ 50

جدول 4-1- یافته های توصیفی متغیرهای مورد پژوهش................................................................ 53

جدول 4-2- ماتریس همبستگی متغیرهای مورد پژوهش.......... 54

جدول 4-3- پیش‌بینی خودکارآمدی تحصیلی بر اساس سرمایه‌های فرهنگی،

 اجتماعی واقتصادی...................................................................................................................................... 56

جدول 4-4- پیش‌بینی خودکارآمدی اجتماعی بر اساس سرمایه‌های فرهنگی،

اجتماعی و اقتصادی......................................... 56

جدول 4-5- پیش‌بینی خودکارآمدی عاطفی بر اساس سرمایه‌های فرهنگی،

اجتماعی و اقتصادی............. 57

جدول4-6- پیش‌بینی رضایت از زندگی بر اساس سرمایه‌های فرهنگی،

اجتماعی و اقتصادی      58

روان شناسی