شناسایی عوامل مؤثر بر ملی گرایی مصرفی از دیدگاه مصرف كنندگان

94

 تحقیق حاضر تحت عنوان خودرو در استان قم انجام گرفته است . هدف از انجام آن، شناسایی عوامل اجتماعی روانشناختی ملی گرایی مصرفی و مشخص کردن رابطه این عوامل  با  ملی گرایی مصرفی از دیدگاه مصرف كنندگان خودرو می باشد. به منظور سنجش ملی گرایی مصرفی ازمقیاس CETSCALE ( شیمپ و شارما،1987) و همچنین پرسشنامه حسین زاده سادیانی (1386) استفاده گردید.

روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی و از شاخه همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. از ابزار پرسشنامه دارای روایی و پایایی مناسب، برای گردآوری داده های مربوط به متغیرهای تحقیق استفاده شد. از روش نمونه گیری تصادفی ساده برای دسترسی به اعضای نمونه استفاده بعمل آمد.

بر اساس نتایج آزمون رگرسیون مؤلفه های « وطن پرستی»، « پذیرش فرهنگی »، « جهان گرایی »، « تجمل گرایی »و « تهدید ادراك شده اقتصادی »  بر «ملی گرایی مصرفی » تاثیر دارند .

از آزمون همبستگی برای آزمون فرضیه های تحقیق بهره برداری شد، نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن حاکی از وجود همبستگی بین عوامل اجتماعی روانشناختی ملی گرایی مصرفی با ملی گرایی مصرفی بود. در سطح اطمینان 95 درصد، فرضیه اصلی و هر 5 فرضیه ، تأیید شدند. مؤلفه وطن پرستی، جهان گرایی و تهدید ادراك شده اقتصادی دارای همبستگی مثبت و مولفه پذیرش فرهنگی و تجمل گرایی دارای همبستگی منفی هستند. 

واژگان کلیدی :

ملی گرایی مصرفی ، وطن پرستی، جهان گرایی ،تهدید ادراك شده اقتصادی ، پذیرش فرهنگی، تجمل گرایی ، مصرف كنندگان خودرو استان قم

فهرست مطالب

چکیده

فصل اول : کلیات  تحقیق

1-1-مقدمه ................................................................................................................................................ 3

1-2- بیان مسأله .......................................................................................................................................... 3

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق  ................................................................................................................  4

1-5- اهداف تحقیق.................................................................................................................................... 5

1-4- سئوال های تحقیق...............................................................................................................................5

1-6- فرضیه تحقیق...................................................................................................................................... 6

1-7- متغیرهای تحقیق..................................................................................................................................6

1-8- مدل تحلیلی تحقیق..............................................................................................................................7

1-9- قلمرو تحقیق...................................................................................................................................... 7

1-9-1- قلمروموضوعی...............................................................................................................................7

1-9-2 -  قلمرو مكانی.................................................................................................................................7

1-9-3 - قلمرو زمانی...................................................................................................................................7

1-10- تعریف مفهومی و عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق ..............................................................................8

فصل دوم : مبانی نظری

2-1- مقدمه  ...........................................................................................................................................  10

2-2- ملی گرایی مصرفی.........................................................................................................................  11

2-2- 1- مفهوم ملی گرایی (ناسیونالیسم)....................................................................................................11

2-2- 2- سابقه ملی گرایی......................................................................................................................... 13

2-2- 3- ملی گرایی در ایران..................................................................................................................... 14

2-2- 4- ملی گرایی اقتصادی.................................................................................................................... 16

2-2- 5- ارتباط بین ملی گرایی و بازاریابی: مفهوم ملی گرایی مصرفی.........................................................18

2-2- 6- اثرات كشور مبدأ (COO)............................................................................................................21

2-2- 7- اثر كشور مبدأ در كشور های درحال توسعه..................................................................................23

2-2- 8- رابطه اثر كشور مبدأ و ملی گرایی مصرفی.................................................................................... 24

2-2- 9- نام تجاری و تأثیر آن بر ملی گرایی مصرفی..................................................................................25

2-2- 10- سطح آسیب پذیری نام های تجاری خارجی از ملی گرایی مصرفی.............................................27

2-2- 11- الگوی پردازش اطلاعات مصرف كنندگان ملی گرا...................................................................31

2-2- 12- جهانی شدن و تاثیر آن بر ملی گرایی.........................................................................................33

2-2- 13- انگیزه های ملی گرایی مصرفی در عصر جهانی شدن..................................................................36

2-2- 14- خصومت گرایی مصرفی............................................................................................................37

2-3- عوامل تأثیر گذار بر ملی گرایی مصرفی.............................................................................................41

2-3-1- محیط اقتصادی.............................................................................................................................42

 2-3-2- محیط سیاسی...............................................................................................................................43

2-3-3-  متغیرهای جمعیت شناختی............................................................................................................45

2-3-3- 1- سن.........................................................................................................................................46

2-3-3- 2-جنسیت....................................................................................................................................46

2-3-3- 3- سطح تحصیلات.....................................................................................................................47

2-3-3- 4- درآمد................................................................................................................................... 47

2-3-3- 5- قومیت و نژاد......................................................................................................................... 47

2-3-3- 6- طبقه اجتماعی........................................................................................................................48

2-3-4-  عوامل اجتماعی - روانشناختی.................................................................................................... 49

2-3-4- 1- پذیرش فرهنگی.....................................................................................................................50

2-3-4-2-جهان گرایی(جهان اندیشی).....................................................................................................51

2-3-4- 3- وطن پرستی............................................................................................................................52

2-3-4- 4- تهدید اقتصادی ادارك شده....................................................................................................53

2-3-4- 5- سنت گرایی (محافظه كاری )..................................................................................................54

2-3-4- 6- جمع گرایی  فردگرایی........................................................................................................... 55

2-3-4- 7- مادی گرایی............................................................................................................................56

2-3-4-8- جزمیت اندیشی........................................................................................................................56

2-3-4- 9- تجمل گرایی مصرفی..............................................................................................................57

2-3-4-10- ارزش ها................................................................................................................................59

2-3-4-11- سبك زندگی.........................................................................................................................60

2-4-پیامدهای ملی گرایی مصرفی.............................................................................................................62

2-4- 1- پیامد های نهایی...........................................................................................................................62

2- پیامد های میانجی..................................................................................................................................63

-5- عوامل تعدیل كننده شدت ملی گرایی مصرفی.....................................................................................65

2-5- 1- ضرورت ادارك شده محصول.....................................................................................................66

2-5- 2- تشابه با كشور مبدأ محصول..........................................................................................................66

2-5- 3- ویژگی های طبقه محصول............................................................................................................68

2-6 - استراتژی های بازاریابی در ارتباط با ملی گرایی مصرفی....................................................................69

2-7- مقیاس اندازه گیری ملی گرایی مصرفی(CETSCALE ).....................................................................71

2-8- پیشینه تحقیق.....................................................................................................................................75

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه  ............................................................................................................................................. 80

3-2-  روش تحقیق  ................................................................................................................ ..................80

3-3- جامعه آماری.....................................................................................................................................80

3-4- نمونه آماری......................................................................................................................................81

3-5 - متغیرهای تحقیق...............................................................................................................................82

3-6- روشهای جمع آوری داده ها..............................................................................................................82

3-7- ابزار سنجش تحقیق...........................................................................................................................83

3- 8 - نحوه امتیاز بندی پرسشنامه...............................................................................................................84

3- 9 -  روایی پرسشنامه..............................................................................................................................85

3-10- تعیین پایایی پرسشنامه......................................................................................................................85

3-11- روش تجزیه و تحلیل داده ها...........................................................................................................86

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه   ............................................................................................................................................ 89

4-2- آمار توصیفی  ...................................................................................................................................90

4-2-1- جنسیت  .......................................................................................................................................90

4-2-2- تحصیلات  ..................................................................................................................................91

4-2-3-  سن..............................................................................................................................................92

4-2-4- وضعیت تأهل و تجرد....................................................................................................................93

4-2-5- درآمد ماهیانه................................................................................................................................94

4-2-6- متغیرهای تحقیق............................................................................................................................95

4-3- نتایج حاصل از تحلیل استنباطی داده‌ها................................................................................................95

4-3-1- آزمون کالموگروف-اسمیرنوف....................................................................................................95

4-3-2- آزمون رگرسیون...........................................................................................................................96

4-3-3- آزمون  همیستگی فرضیه های تحقیق............................................................................................102

4-3-2-1- فرضیه اول...............................................................................................................................102

4-3-2-2- فرضیه دوم............................................................................................................................. 103

4-3-2-3- فرضیه سوم..............................................................................................................................104

4-3-2-4- فرضیه چهارم...........................................................................................................................105

4-3-2-5- فرضیه پنجم.............................................................................................................................106

4-3-2-6- فرضیه اصلی............................................................................................................................107

4-4- سایر یافته های تحقیق.......................................................................................................................109

4-4-1-آزمون   T  دو جامعه مستقل و  U من- ویتنی................................................................................109

4-4-2- آزمون فریدمن............................................................................................................................119

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- نتایج حاصل از یافته های تحقیق.......................................................................................................122

5-1-1- نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی......................................................................................  122

5-1-2- بحث درباره‏ی نتایج حاصل از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف....................................................123

5-1-3- بحث درباره‏ی نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق    ............................................................. 123

5-1-3-1- نتایج حاصل از فرضیه اول...................................................................................................... 123

5-1-3-2- نتایج حاصل از فرضیه دوم...................................................................................................... 124

5-1-3-3- نتایج حاصل از فرضیه سوم..................................................................................................... 124

5-1-3-4- نتایج حاصل از فرضیه چهارم..................................................................................................125

5-1-3-5- نتایج حاصل از فرضیه پنجم....................................................................................................126

5-1-3-1- نتایج حاصل از فرضیه اصلی...................................................................................................127

5-1-4- نتایج آزمون رگرسیون ..............................................................................................................128

5-1-4- بحث درباره‏ی نتایج حاصل از آزمون های T دو جامعه مستقل و Uمن- ویتنی.............................129

5-1-5-  بحث درباره‏ی نتایج حاصل از آزمون فریدمن........................................................................... 130

5-2- پیشنهادات.......................................................................................................................................130

5-2-1- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتایج به دست آمده از تحقیق.........................................................131

5-2-1-1- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه اول........................................................................131

5-2-1-2- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه دوم....................................................................... 131

5-2-1-3- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه سوم.......................................................................131

5-2-1-4- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه چهارم....................................................................131

5-2-1-5- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه پنجم......................................................................132

5-2-1-6- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه اصلی.................................................................... 132

5-3- ارائه پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی................................................................................................133

5-4- محدودیت های تحقیق................................................................................................................ ....133

  منابع.................................................................................................................................................... .135

پیوست: پرسشنامه ها.............................................................................................................................. ...153

فهرست جداول

جدول 1-1: متغیرهای تحقیق.........................................................................................................................6

جدول 2-1: نتایج تحقیقات انجام شده در مورد رابطه بین متغیرهای اقتصادی و ملی گرایی مصرفی.............  44

جدول 2- 2:  شاخص فرد گرایی- جمع گرایی هافستد و نمرات مربوط به برخی كشورها.............................55

جدول 2-3: رابطه بین ابعاد سبك زندگی و ملی گرایی مصرفی..................................................................  61

جدول 2-4:نسخه اصلی CETSCALE........................................................................................................73

جدول  2- 5: نتایج تحقیقات در مورد رابطه بین متغیرهای اجتماعی_ روانشناختی و ملی گرایی مصرفی........77

جدول 3-1 :  متغیرهای تحقیق...................................................................................................................  82

جدول 3-2 :  شاخص های مورد بررسی در پرسشنامه تحقیق....................................................................... 83

جدول 3- 3 :  نحوه نمره دهی به سوالات مربوط به متغیرهای تحقیق.............................................................85

جدول4-1: توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب جنسیت..................................................................90

جدول4-2 : توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب تحصیلات.............................................................91

جدول4-3 : توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب سن ................................................... ..................92

جدول4-4 : توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب تأهل.................................................................... 93

جدول4-5 : توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب درآمد ماهیانه  ....................................................  94

جدول4-6: توزیع فراوانی متغیرهای تحقیق.................................................................................................. 95

جدول4-7 : نتایج مربوط به آزمون نرمال بودن متغیرهای تحقیق................................................................... 96     

جدول4-8 : نتایج آزمون ANOVA............................................................................................................... ..97

جدول4-9 : آزمون دوربین – واتسون.............................................................................................................. ....98

جدول4-10: نتایج آزمون رگرسیون .....................................................................................................................99

جدول4-11 : نتایج آزمون رگرسیون.................................................................................................................... 99

جدول4-12: نتایج آزمون رگرسیون ............................................................................................................. .....100

جدول4-13: نتایج آزمون رگرسیون ................................................................................................................. .101

جدول4-14: نتایج آزمون رگرسیون ....................................................................................................................102

جدول4-15 :  مقادیر ضریب همبستگی ....................................................................................................... 103

جدول4-16 :  مقادیر ضریب همبستگی ........................................................................................................ 104

جدول4-17:  مقادیر ضریب همبستگی ........................................................................................................ 105

جدول4-18 :  مقادیر ضریب همبستگی ............................................................................................................. .106

جدول4-19 :  مقادیر ضریب همبستگی .............................................................................................................. 107

جدول4-20 :  مقادیر ضریب همبستگی ...................................................................... .................................108

جدول4-21: نتایج اجمالی آزمون فرضیه­ها......................................................................................................... 108

جدول4-22: آماره­های توصیفی متغیر جنسیت برای وطن پرستی..................................................................... 109

جدول4-23: بررسی فرض برابری واریانس­ها توسط آزمون............................................................................ 110

جدول4-24: بررسی آزمونT مستقل ........................................................................................................................... 110

جدول4-25: آماره­های توصیفی متغیر جنسیت برای پذیرش فرهنگی.................................................................111

جدول4-26: بررسی فرض برابری واریانس­ها توسط آزمون لون........................................................................112

جدول4- 27: بررسی آزمون Tمستقل .......................................................................................................................... 112

جدول4-28: آماره­های توصیفی متغیر جنسیت برای جهان گرایی....................................................................113

جدول4-29:  بررسی فرض برابری واریانس­ها توسط آزمون لون......................................... ............................114

جدول4-30:  بررسی آزمونT مستقل .............................................................................................................................114

جدول4-31: آماره­های توصیفی متغیر جنسیت برای تجمل گرایی.................................................................. 115

جدول4-32:  بررسی فرض برابری واریانس­ها توسط آزمون لون..................................................................... 115

جدول4-33: بررسی آزمونT مستقل ............................................................................................................... 116

جدول4-34:  آماره­های توصیفی متغیر جنسیت برای ملی گرایی مصرفی........................................................ ....117

جدول4-35:  بررسی فرض برابری واریانس­ها توسط آزمون لون...........................................................................117

جدول4-36: بررسی آزمونT مستقل .................................................................................................... ........118

جدول4-37: نتایج آزمون من- ویتنی............................................................................................. ............118

جدول شماره  4-38: نتایج آزمون فریدمن............................................................................................. .........120

جدول شماره  4-39:  نتایج آزمون رتبه بندی فریدمن................................................................................ ........120

جدول 5-1 : نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی متغیرهای جمعیت شناختی................................ 122

جدول  5-2  : نتایج آزمون  اول............................................................................................. ...........123

جدول  5-3  : نتایج آزمون دوم............................................................................................ ............124

جدول  5-4  : نتایج آزمون سوم.........................................................................................................125

جدول  5-5  : نتایج آزمون چهارم......................................................................................................125

جدول  5-6  : نتیجه فرضیه پنجم.........................................................................................................126

جدول  5-7  : نتیجه فرضیه اصلی........................................................................................................127

جدول  5-8  نتایج آزمون رگرسیون ..........................................................................................................129

جدول  5-9 : خلاصه نتایج آزمون های تی دو جامعه مستقل و من- ویتنی برای جنسیت.......................129

جدول  5-10 : خلاصه نتایج آزمون فریدمن.......................................................................................130

فهرست شکل ها

شکل 1-1: مدل تحلیلی تحقیق....................................................................................................................7

شکل2- 1: رابطه بین ملی گرایی، ملی گرایی اقتصادی، ملی گرایی مصرفی و بازاریابی...............................19

شکل 2-2: ملی گرایی مصرفی و فرایند پردازش اطلاعات در باره مارك های خارجی...............................32

شکل 2- 3 : مقایسه تأثیر ملی گرایی مصرفی و خصومت گرایی در كاهش تمایل به خرید محصولات خارجی............... 38

شکل 2-  4: مقایسه نقش خصومت گرایی مصرفی و ملی گرایی مصرفی مصرف كنندگان آمریكایی.......  40

شکل2- 5 : عوامل تأثیر گذار بر ملی گرایی مصرفی..................................................................................42

شکل2- 6 : مدل تحلیلی تحقیق.................................................................................................................49

شکل2- 7 : پیامد های مستقیم و نهایی ملی گرایی مصرفی و عوامل تعدیل كننده آن................................  62

شکل 5-1 : مدل نهایی تحقیق  ............................................................................................................  128

فهرست نمودارها

نمودار4-1: نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب جنسیت ..........................................................90

نمودار4-2: نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب تحصیلات.......................................................91

نمودار4-3: نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب سن.................................................................92

نمودار4-4 : نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب تأهل و تجرد..................................................93

نمودار4-5: نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب درآمد ماهیانه..................................................