در سال های اخیر، رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای فرانقشی كاركنان، به دلیل اثرات قابل توجهی که بر اثربخشی و موفقیت سازمان ها داشته اند، بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند. شناسایی و تقویت زمینه های بروز چنین رفتارهایی عملکرد و کارایی سازمان ها را ارتقاء بخشیده و بقای بلندمدت آن ها را تضمین می کند.هدف اصلی از انجام تحقیق حاضر بررسی میباشد.تحقیق حاضر از نظر هدف نوع کاربردی میباشد و ماهیت تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و به لحاظ روابط بین متغیرها از نوع همبستگی است و از نظر جمع آوری داده ها میدانی میباشد. جامعه آماری این تحقیق را همه کارمندان اداره کل ورزش و جوانان استان یزد تشکیل داده اند که تعداد آنها )100(N= نفر می باشد، به دلیل کوچک بودن جامعه آماری تعداد نمونه آماری برابر با جامعه آماری انتخاب شد(n=100).ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش استفاده از پرسشنامه استاندارد شده که شامل بخشهای جمعیت شناختی شامل( سن، جنسیت، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، سابقه شغلی و نوع وضعیت استخدامی) و حمایت سازمانی ادراک شده که شامل 8 گویه و رفتار شهروندی سازمانی که شامل 20 گویه در قالب 5 بعد (نوع دوستی، تکریم و تواضع، وجدان کاری، جوانمردی و رفتار مدنی) میباشد. روایی پرسشنامه ها توسط چند نفر از اساتید و صاحب نظران این رشته تایید شد و پایایی آن ها به روش آلفای کرونباخ (رفتار شهروندی سازمانی= 78/0 و حمایت سازمانی ادراک شده= 71/0 ) تعیین شد.برای محاسبه و تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی ( به منظور توصیف داده ها از جدول توزیع فراوانی ، شاخص مرکزی میانگین و شاخص پراکندگی انحراف استاندارد و در بخش دوم نیز جهت آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون های کلموگروف اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون های t تک نمونه ای و t مستقل و مانووا "تحلیل واریانس چند متغیره"، رگرسیون خطی و آزمون فریدمن ) استفاده گردید. در بررسی آزمون فرضیهها، سطح معنیداری برابر با (05/0≥P) در نظر گرفته شد. و عملیات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید.نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان میدهد كه کارکنان اداره کل ورزش وجوانان حمایتهای سازمانی اعمال شده توسط مدیریت سازمان را در حد مطلوبی دانسته و تا حد زیادی اهداف خود را همسو با اهداف سازمان میدانستند، و در نتیجه حمایت سازمانی ادراک شده تاثیر مثبت و معنا داری بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان این اداره میگذارد. با توجه به یافتههای پژوهش، به مدیران و مسئولان پیشنهاد میگردد با افزایش حمایت سازمانی ادراک شده به تقویت و ارتقا رفتار شهروندی سازمانی کارکنان کمک کنند.
واژگان کلیدی: حمایت سازمانی ادراک شده، رفتار شهروندی سازمانی، کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان یزد.
فهرست مطالب
چکیده.. 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1) مقدمه:.. 2
1-2) بیان مسئله:.. 3
1-3) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:.. 8
1-4) اهداف تحقیق:.. 10
1-5) فرضیات تحقیق:.. 11
1-6) قلمرو تحقیق:.. 12
1-7) محدودیتهای غیر قابل کنترل :.. 12
1-8) پیشفرضهای تحقیق:.. 12
1-9) تعریف واژهها و اصطلاحات تخصصی تحقیق:.. 13
فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات تحقیق
2-1) مقدمه ای بر تئوری حمایت سازمانی:.. 16
2-2) پیش بینی کننده های حمایت سازمانی.. 20
2-3) پیامد های حمایت سازمانی.. 26
2-4) تفاوتهای جنسیتی و حمایت سازمانی.. 30
2-5) حمایت سازمانی و مدیریت ورزشی.. 31
2-6) رفتارهای مشاركتی و تاریخچه.. 32
2-7) رفتار شهروندی سازمانی.. 35
2-7-1) تعاریف رفتار شهروندی سازمانی.. 37
2-7-2) ویژگیهای رفتارهای شهروندی سازمانی.. 41
2-7-3) ابعاد رفتارهای شهروندی سازمانی.. 42
2-8( عوامل موثر بر بروز رفتارهای شهروندی سازمانی.. 51
2-9) پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی.. 65
2-10) نظریههای مرتبط با رفتارهای شهروندی سازمانی.. 68
2-10-1) بازاریابی رابطهمدار.. 68
2-10-2) نظریه بازاریابی داخلی.. 69
2-10-3) نظریه تبادل اجتماعی.. 70
2-10-4) نظریه تبادل رهبر - عضو.. 71
2-10-5) تئوری X,Y :.. 73
2-11) دیدگاه های نوین رفتار شهروندی سازمانی:.. 74
2-12) رفتارهای ضد شهروندی(ACB).. 75
2-13 ) رفتارهای شهروندی سازمانی در ورزش:.. 76
2-14) پیشینه تحقیق.. 77
2-15) معرفی اداره کل ورزش و جوانان استان یزد:.. 92
2-16) حمایت های سازمانی ادراک شده و رفتارهای شهروندی سازمانی: 94
2-17) نتیجه گیری:.. 96
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1) روش شناسی تحقیق.. 103
3-2) روشهای گردآوری داده ها:.. 104
3-3) پایایی و روایی ابزار تحقیق:.. 106
3-4) روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها:.. 108
3-5) روش اجرای تحقیق:.. 108
فصل چهارم: یافته های تحقیق
4-1) توصیف آماری داده ها:.. 109
4-1-2) متغیر جنسیت:.. 110
4-1-3) متغیر وضعیت تاهل:.. 111
4-1-4) متغیر مدارک تحصیلی:.. 112
4-1-5) متغیر وضعیت استخدامی:.. 113
4-1-6) متغیر طبقات سابقه خدمت:.. 113
4-2) تحلیل استنباطی داده ها:.. 114
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1) خلاصه ای از پژوهش:.. 127
5-2) نتایج آزمون فرضیات تحقیق:.. 128
5-3) بحث و نتیجه گیری كلی:.. 137
5-4) پیشنهادهای تحقیق:.. 138
5-4-1) پیشنهادهای برخاسته از تحقیق:.. 138
5-4-2) پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده:.. 140
منابع و مآخذ:.. 141
منابع فارسی:.. 141
منابع لاتین:.. 141
ضمائم و پیوست ها:.. 151
Abstract 155
فهرست جداول
جدول 2-1- ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 47
جدول 3-1- شماره سوالات مرتبط با هر یک از ابعاد رفتار شهروندی 105
جدول 3-2- نتایج آزمون پایایی(بل و منگوک):.. 107
جدول 3-3- نتایج آزمون پایایی تحقیق.. 107
جدول 4-1- توزیع فراوانی سن:.. 109
جدول 4-2- توزیع فراوانی جنسیت.. 110
جدول 4-3- توزیع فراوانی وضعیت تاهل.. 111
جدول 4-4- توزیع فراوانی مدرک تحصیلی.. 112
جدول 4-5- توزیع فراوانی وضعیت استخدامی.. 113
جدول 4-6- توزیع فراوانی طبقات سابقه خدمت.. 113
جدول 4-7- نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف برای توزیع طبیعی داده ها 114
جدول 4-8- نتایج آزمون t تک نمونه ای در خصوص اختلاف میانگین ها 114
جدول 4-9- نتایج آزمون t تک نمونه ای در خصوص اختلاف میانگین ها 115
جدول 4-10- نتایج آزمون t تک نمونه ای در خصوص اختلاف میانگین ها 115
جدول 4-11- نتایج ضریب همبستگی رابطه حمایت سازمانی ادراک شده با رفتار شهروندی سازمانی.. 116
جدول 4-12- نتایج آزمون پیرسون رابطه حمایت ادراک شده با مولفه های رفتار شهروندی.. 116
جدول 4-13- ضرایب تعیین و نتیجه آزمون دوربین واتسون.. 117
جدول 4-14-آزمون تحلیل واریانس پیش بینی رفتار شهروندی بر اساس حمایت سازمانی ادراک شده.. 117
جدول 4-15- ضرایب رگرسیون خطی.. 118
جدول 4-16- نتایج آزمون فریدمن الویت بندی مولفه های رفتار شهروندی 118
جدول 4-17- آزمون t مستقل تفاوت حمایت سازمانی ادراک شده بر اساس جنسیت.. 119
جدول 4-18- آزمون t مستقل در خصوص تفاوت رفتار شهروندی بر اساس جنسیت.. 119
جدول 4-19- نتیجه آزمون باکس.. 120
جدول 4-20- نتیجه آزمون لامبدا ویکز.. 120
جدول 4-21- تجانس واریانس بین حمایت سازمانی ادراک شده و رفتار شهروندی با توجه به طبقات سابقه خدمت……………….……………………………………………………………………………………..121
جدول 4-22- تحلیل اثرات بین گروهی.. 121
جدول 4-23- نتیجه آزمون باکس.. 121
جدول 4-24- نتیجه آزمون لامبدا ویکز.. 122
جدول 4-25- تجانس واریانس بین حمایت سازمانی ادراک شده و رفتار شهروندی با توجه به وضعیت استخدامی…...…122
جدول 4-26- تحلیل اثرات بین گروهی.. 123
جدول 4-27- نتیجه آزمون باکس.. 123
جدول 4-28- نتیجه آزمون لامبدا ویکز:.. 123
جدول 4-29- تجانس واریانس بین حمایت سازمانی ادراک شده و رفتار شهروندی با توجه به مدارک تحصیلی……………………………………………………….…………………………………………………..124
جدول 4-30- تحلیل اثرات بین گروهی.. 124
جدول 4-31- نتیجه آزمون باکس.. 125
جدول 4-32- نتیجه آزمون لامبدا ویکز.. 125
جدول 4-33- تجانس واریانس بین حمایت سازمانی ادراک شده و رفتار شهروندی با توجه به وضعیت تاهل...............126
جدول 4-34- تحلیل اثرات بین گروهی.. 126
فهرست شكل ها
شكل 1-1- مدل مفهومی حمایت های ادراک شده 5
شكل 2-1- مدل شهروندی سازمانی (ون دین و همکاران) 65
شکل 2-2- مدل رفتار شهروندی سازمانی (یون و همکاران).......................................................86
شکل 2-3- مدل مفهومی تحقیق ریفای .......................................................................................86
شکل 2-4- مدل رفتار شهروندی سازمانی (پیرسی و همکاران)....................................................87
شکل 2-5- چارت سازمانی اداره کل و جوانان استان یزد.............................................................93
فهرست نمودار ها
نمودار 4-1- توزیع درصدی جنسیت 111
نمودار 4-2- توزیع درصدی وضعیت تاهل 112
مدیریت