اثر محلول پاشی عناصر کم مصرف آهن و روی بر عملکرد کمی و کیفی کلزا

به منظور این هدف آزمایشی در سال 88-1387 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و با تیمارهای آزمایش شامل فاکتور کود آهن در 4 سطح (6،4،2،0) کیلوگرم در هکتار و فاکتور کود روی نیز در 4 سطح (6،4،2،0) کیلوگرم در هکتار به مرحله اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف کود آهن بر تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، تعداد غلاف در شاخه اصلی، و تعداد غلاف در شاخه فرعی تأثیر معنی داری نداشت ولی بر روی عملکرد بیولوژیک، عملکرد اقتصادی و درصد روغن تأثیر معنی داری داشت. اثر سطوح مختلف کود روی بر تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف در شاخه فرعی، عملکرد اقتصادی، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، تعداد غلاف در شاخه اصلی و وزن هزار دانه معنی دار نشد ولی بر روی عملکرد بیولوژیک و درصد روغن تأثیر معنی داری داشت. اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر تعداد غلاف در بوته، عملکرد اقتصادی، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، تعداد غلاف در شاخه اصلی، تعداد غلاف در شاخه فرعی، وزن هزار دانه و درصد روغن معنی دار نشد ولی بر روی عملکرد بیولوژیک تأثیر معنی داری داشت. محلول پاشی تیمار 6 کیلوگرم در هکتار کود آهن بخاطر داشتن بیشترین عملکرد اقتصادی و محلول پاشی تیمار 2 کیلوگرم درهکتار کود آهن و6 کیلوگرم در هکتار کود روی بخاطر داشتن بیشترین عملکرد درصد روغن پیشنهاد می شود.

واژگان کلیدی: کلزا، محلول پاشی، کود آهن، کود روی، عملکرد، روغن

فهرست مطالب

فصل اول : مقدمه و کلیات

چکیده 1

1-1- کلیات 2

1-2- فرضیه‌ها 9

1-3- اهدف 9

1-4- مراکز پراکنش کلزا 10

1-5- کشت و کار کلزا 11

1-6- تولید جهانی14

1-7- تحلیل تولید و سطح زیر كشت كلزا در ایران 17

1-8- بررسی وضعیت تولید و مصرف بذر كلزا در كشور 21

1-9- طبقه بندی كلزا 24

1-10-سیر تحولی ارقام مختلف كلزا 30

1-11-مشخصات مرفولوژیكی و فیزیولوژیكی ارقام اصلاح شده 31

1-12-مهمترین اهداف به‌نژادی برای اصلاح ارقام كلزا، خصوصاً ارقام پاییزه 32

1-13-ارقام كلزا در ایران 33

1-14-مراحل رشد و نمو كلزا 34

1-15-ویژگی‌های گیاه‌شناسی41

1-16-خصوصیات اکولوژیک 52

1-17-خواص تغذیه‌ای روغن كانولا 54

فصل دوم : بررسی منابع

2-1- تحقیقات انجام شده 55

فصل سوم : مواد و روشها

3-1- مشخصات کلی محل انجام تحقیق 65

3-2- عملیات کاشت 67

3-3- عملیات داشت 67

3-5- مواد و روشها 68

3-4- مواد و روشها 68

3-5- عملیات برداشت و نمونه برداری 68

3-6- تجزیه آماری 69

فصل چهارم : نتایج و بحث

4-1- اثر تیمارها بر تعداد غلاف در بوته 70

4-2- اثر تیمارها بر عملکرد بیولوژیک 75

4-3- اثر تیمارها بر عملکرد اقتصادی 80

4-4- اثر تیمارها بر تعداد دانه در بوته 85

4-5- اثر تیمارها بر شاخص برداشت 89

4-6- اثر تیمارها بر تعداد غلاف در شاخه اصلی 93

4-7- اثر تیمارها بر تعداد غلاف در شاخه فرعی 97

4-8- اثر تیمارها بر وزن هزار دانه 101

4-9- اثر تیمارها بر درصد روغن 105

4-10- نتیجه گیری 109

4-11- پیشنهادات 111

4-12- فهرست منابع 112

فهرست جدول‌ها

جدول (1-1). تعاریف و كدها برای مراحل رشد و نمو كلزا (‌B.napus‌) 36

جدول (3-1). نمای شماتیک پراکنش تیمارهای طرح 66

جدول (4-1). تجزیه واریانس تعداد غلاف در بوته در کلزا 70

جدول (4-2). تجزیه واریانس عملکرد بیولوژیکی در کلزا 75

جدول (4-3). تجزیه واریانس عملکرد اقتصادی در کلزا 80

جدول (4-4). تجزیه واریانس تعداد دانه در بوته در کلزا 85

جدول (4-5). تجزیه واریانس شاخص برداشت در کلزا 89

جدول (4-6). تجزیه واریانس تعداد غلاف در شاخه اصلی درکلزا 93

جدول (4-7). تجزیه واریانس تعداد غلاف در شاخه های فرعی درکلزا 97

جدول (4-8). تجزیه واریانس وزن هزار دانه در کلزا 101

جدول (4-9). تجزیه واریانس درصد روغن در کلزا 105

فهرست نمودارها

نمودار (4-1). اثر سطوح مختلف کود آهن بر تعداد غلاف در بوته 71

نمودار (4-2). اثر سطوح مختلف کود روی بر تعداد غلاف در بوته 73

نمودار(4-3). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی برتعداد غلاف در بوته 74

نمودار (4-4). اثر سطوح مختلف کود آهن بر عملکرد بیولوژیک 76

نمودار (4-5). اثر سطوح مختلف کود روی بر عملکرد بیولوژیک 78

نمودار (4-6). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر عملکرد بیولوژیک 79

نمودار (4-7). اثر سطوح مختلف کود آهن بر عملکرد اقتصادی 82

نمودار (4-8). اثر سطوح مختلف کود روی بر عملکرد اقتصادی 83

نمودار (4-9). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر عملکرد اقتصادی 84

نمودار (4-10). اثر سطوح مختلف کود آهن بر تعداد دانه در بوته 86

نمودار (4-11). اثر سطوح مختلف کود روی بر تعداد دانه در بوته 87

نمودار (4-12). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی برتعداد دانه در بوته 88

نمودار (4-13). اثر سطوح مختلف کود آهن بر شاخص برداشت 90

نمودار (4-14). اثر سطوح مختلف کود روی بر شاخص برداشت 91

نمودار (4-15). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر شاخص برداشت 92

نمودار (4-16). اثر سطوح مختلف کود آهن بر تعداد غلاف در شاخه اصلی 94

نمودار (4-17). اثر سطوح مختلف کود روی بر تعداد غلاف در شاخه اصلی 95

نمودار (4-18). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر تعداد غلاف در

شاخه اصلی 96

نمودار (4-19). اثر سطوح مختلف کود آهن بر تعداد غلاف در شاخه فرعی 98

نمودار (4-20). اثر سطوح مختلف کود روی بر تعداد غلاف در شاخه فرعی 99

نمودار (4-21). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر تعداد غلاف در شاخه فرعی 100

نمودار (4-22). اثر سطوح مختلف کود آهن بر وزن هزار دانه 102

نمودار (4-23). اثر سطوح مختلف کود روی بر وزن هزار دانه 103

نمودار (4-24). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر وزن هزار دانه 104

نمودار (4-25). اثر سطوح مختلف کود آهن بر درصد روغن 106

نمودار (4-26). اثر سطوح مختلف کود روی بر درصد روغن 107

نمودار (4-27). اثر متقابل سطوح مختلف کود آهن و روی بر درصد روغن 108

فهرست شکل‌ها

شكل (2-1). رابطه ژنومی گونه‌های متعلق به جنس براسیكا Brassica 29