فدك سرزمینی آباد در سراشیبی خیبر در شمال مدینه واقع شده و نیز باغها و نخلستانهای فراوان داشت لازم به ذكر است ساكنان آن یهودی بودند.
بعد از فتح خیبر در سال هفتم هجرت دستور فتح فدك بوسیلة جبرئیل، توسط شخص پیامبر و علی (ع) ابلاغ شد، كه آن دو بزرگوار شبانه بدون جنگ وخونریزی این سرزمین را فتح نمودند.
طبق آیه صریح قرآن سرزمینهایی كه بدون لشكركشی فتح شود ملك خاص پیامبر اكرم (ص) است و هر تصمیمی كه بخواهد میتواند دربارة آنها بگیرد.
پس از فتح فدك آیة «فآت ذالقربی حقه» (سورة اسراء آیه 26) نازل شد و جبرئیل از جانب خداوند عرضه داشت،فدك را به فاطمه عطا كن، لذا سندی به دست علی (ع) نوشته شد كه خود حضرت و ام ایمن بر آن شهادت دادند . درآمد فدك را سالیانه از هفتاد هزار سكه تا صد و بیست هزار سكه نوشتهاند. هر ساله حضرت به اندازة قوت خود برمیداشت و بقیه را بین فقرا تقسیم میكرد.
پس از رحلت رسول اكرم (ص) در نخستین روزهای خلافت، خلیفة اول،به استناد به حدیث جعلی مبنی بر اینكه پیامبران ارث باقی نمیگذارند و آنچه میماند صدقه است و جانشین پیامبر هر طور صلاح بداند آن را در راه منافع ملی مصرف میكند، فدك را از ید دخت رسول خدا (ص) خارج ساخت.
در این رساله، با توجه به آیات و روایات علاوه بر اینكه اعمال مالكیت رسول خدا و دخت گرانقدرشان مورد بررسی قرار میگیرد، مناظرات، احتجاجات و اعترافات طرفین نزاع به همراه اهدافشان مورد مطالعه قرار گرفته است.
همچنین با بررسی حدیث ابوبكر و اشكالات وارد بر آن با توجه به استدلالهای قانونی حضرت در مورد فدك و مقایسة آن با قوانین حقوقی اسلام، رفع تصرف دخت رسول خدا (ص) از فدك از مصادیق غصب شناخته میشود.
با مراجعه به اسناد معتبر و موثق خطبة تاریخی حضرت زهرا (س) در مسجد پیامبر (ص) بعد از غصب فدك نشانگر روح بلند و اهداف عالیهای است كه حضرت در سایة فدك به دنبال آن بودند.
در فصل دیگر این رساله به سیر تاریخی فدك و چگونگی بر خورد خلفا به مقتضای سیاست و اوضاع آن روز با مسئلة فدك اشاره شده است و اینكه در طول چندین قرن و با روی كار آمدن هر یك از خلفا، مسئله استرداد فدك و غصب آن تكرار شده و این امر مؤید اهمیت ابعاد سیاسی و اقتصادی فدك بوده است.
در فصل پایانی این رساله به زنده نگه داشتن ماجرای فدك و مظلومیت حضرت زهرا (س) توسط حضرات معصومین اشاره شده است.
تا به فدك به چشم یك مسأله تاریخی نگریسته نشود بلكه فدك به یك معنا ولایت مطلقه میباشد كه بعد از پیامبر (ص) آن را از آل الله غصب كردند . لذا یكی از مظاهراحیا و بقای فدك، متون زیاراتی است كه خطاب به ائمه معصومین بر زبان پیروان مكتب فاطمه جاری میشود.
به امید آنكه حق ذوالجلال، قیام قائم آل محمد را نزدیك فرماید تا با ظهورش مرهمی بر دل تفتیده خسته دلان و دلسوختگان و عاشقان اهل بیت باشد و منتقم خون مادرش و جلای قلوب مؤمین باشد.
فهرست مطالب
چکیده
کلیات
مقدمه .................................................................................................... 1
بخش اول : موضوع فدك
فصل اول/ مشخصات فدك و ارزش مادی آن ....................................................................... 7
فصل دوم / فتح فدك و اختصاص آن به رسول اكرم (ص) با توجه به آیات ......................... 8
فصل سوم/ واگذاری فدك به حضرت زهرا (س) و معیار بخشش آن ................................. 12
فصل چهارم/ تصرف حضرت زهرا (س) در فدك در زمان حیات پیامبر(ص) .................... 15
بخش دوم: غصب فدك
فصل اول / مراحل غصب فدك ..................................... 16
مناظرات حضرت زهرا (س) با ابوبكر .................................................................... 17
گفتار مستدل علی (ع) به ابوبكر و حوادث بعد از آن............................................... 20
نامة كوبندة علی (ع) به ابوبكر و واكنش ابوبكر ...................................................... 25
خلاصهای از خطبة حضرت زهرا (س) و وقایع بعد از آن ..................................... 29
ادامةمبارزه تا آخرین لحظات زندگی ...................................................................... 36
فصل دوم / علل غصب فدك ...................................................................... 40
فصل سوم / حدیث ابوبكر و اشكالات وارد بر آن .................................... 43
فصل چهارم / عمل ابوبكر برخلاف قوانین قضا و شهود ......................... 49
بخش سوم/ بررسی استدلالهای حضرت زهرا (س)
فصل اول / فدك اعطائی رسول ا... (ص) ........................... 53
فصل دوم / ادعای میراث ................................. 58
فصل سوم / سهم ذی القربی و خمس غنایم ................................ 62
بخش چهارم : خطبههای حضرت زهرا (س)
فصل اول . بیانات مقام معظم رهبری در مورد بلاغت و شیوایی خطبه حضرت زهرا در مسجد پیامبر (س) ........... 64
فصل دوم: خطبه حضرت زهرا (س) در مسجد پیامبر (ص) ............................ 65
اسناد خطبه .............................................. 65
متن خطبه ................................................... 66
فصل سوم / خطبه حضرت زهرا (س) برای زنان مهاجر و انصار ............................ 81
اسناد خطبه ................................................................ 81
متن خطبه ........................................................................ 82
بخش پنجم: سرگذشت فدك در طول تاریخ
فصل اول / فدك در زمان خلفای سه گانه ............................................ 85
فصل دوم / فدك در زمان بنی امیه ...................................................... 86
فصل سوم/ فدك در زمان بنی عباس ............................. 88
فصل چهارم/ موقعیت کنونی فدک ............................ 91
بخش ششم: اسرار پیگیری اهل بیت در مسئله فدك
فصل اول / علل پیگیری حضرت زهرا (س) در باز پس گیری فدك .......................... 93
فصل دوم / زنده نگه داشتن فدك و مظلومیت حضرت زهرا (س) توسط حضرات معصومین 97
فدك در نهج البلاغه علی .................................................. 97
مرز فدك – مرز اسلام ..................................... 98
خبر مظلومیت حضرت زهرا (س) به پیامبر در شب معراج ............................ 99
فصل سوم / مظاهر احیاء و بقای نام فدك در متون زیارات معصومین ......................... 101
نتیجه .......................... 103
پیشنهاد ................ 105
خلاصه ...... 107
علوم انسانی