گزارش کارآموزی رشته حسابداری، مدیریت و اقتصاد در شرکت مترآب

آشنایی با مكان كارآموزی

شركت مترآب به بررسی طرح‌های توجیهی كارخانه‌های  كه به  نوعی با آب در ارتباطند پرداخته مانند طرح توجیهی آبرسانی به قشم یا طرح توجیهی ساختن كارخانجاتی مانند تولید پكیج، آبگرمكن و كولر آبی انجام دادن ممیزی برای دادن انشعابات و طراحی ادوات فنی برای كارخانه‌ها پرداخته كه كارها در این شركت بصورت پروژه‌ای می‌باشد و بعد از اتمام پروژه دیگری در دست گرفته خواهد شد این شركت برای گرفتن تسهیلات از بانك‌ها با توجه به كار كردن روی طرح‌های توجیهی برای سرمایه‌گذاران تلاش می‌كند و بدین ترتیب سعی در افزایش تولیدات و پیشرفت‌های صنعتی كشور دارد.

تحلیل اقتصادی

در این فصل مبالغ ارزیابی تأسیسات موجود ، سرمایه‌گذاریهای جدید، سرمایه‌گذاریهای جایگزینی، هزینه‌های نگهداری و تعمیرات، درآمدهای سرمایه‌ائی و درآمدهای جاری به همراه عوامل مؤثر شامل جمعیت، نوع و میزان مصرف، میزان تولید، زمان، تورم، كارمزد بانكی و . . .  مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

1- زمان

بلحاظ ضرورت تعیین وضعیت تأمین آب شهر قشم از جانب كارفرمای محترم خواسته شده است كه یك گزارش تحلیلی تا سال 1384 بصورت مجزا تهیه گردد. لذا دوره این بررسی از سال 1378 الی 1384 خواهد بود.

2- هدف

با توجه به شرایط موجود برای جمعیت شهر قشم و شهرك‌های جدید ایجاد شده و یا در دست ساختمان بطوریكه در فصلهای گذشته اشاره گردید تنها منابع تولید آب شیرین تا سال 1383 دستگاههای آب شیرین‌كن هستند و پس از آن از طریق انتقال آب از سرزمین اصلی با اطمینان بیشتر نیاز مصرف‌كنندگان آب در شهر قشم تأمین خواهد شد.

در حال حاضر تولید در حد 2000 متر مكعب در روز است و با تعمیرات اساسی و نگهداری مناسب از دستگاههای آب شیرین كن انتظار می‌رود كه تولید تا سقف 5500 متر مكعب در روز برسد. وضعیت موجود شبكه توزیع حاكی از آن است كه اولاً حدود 2200 انشعاب را تحت پوشش دارد و ثانیاً بعلت نقص فنی در بعضی از لوله‌ها، خصوصاً انشعبات، تلف آب در آن زیاد است. از طرف دیگر شبكه بصورت مداوم مورد بهره‌برداری قرار نمی‌گیرد و مدت بهره‌برداری كمتر از 8 ساعت در هفته است.

بنابراین  در طول دوره با توجه به محدودیت تولید باید سریعاً نسبت به بازسازی شبكه موجود حدود 10 كیلومتر و تعویض كلیه انشعابات موجود اقدام اساسی بعمل آورد. با توجه به این شرایط پیش‌بینی می‌گردد كه كارفرمای محترم ظرف مدت 4 سال علاوه بر توسعة، وضعیت موجود را نیز بهبود بخشد.

3- تحلیل و محاسبات

یك مدل ریاضی كه روابط بین داده‌ها (مقایر تولید آب، جمعیت، الگوی مصرف، مقادیر مصرف آب در كاربریهای مختلف، ارزش فعلی تأسیسات، هزینه‌‌های نگهداری و تعمیرتات، هزینه‌های بهره‌برداری، تورم، كارمزد بانكی و فرمول‌های ریاضی و اقتصادی مرتبط و . . . ) تحلیل می‌كند، طراحی و بكار گرفته شده است.

برای آنكه مدل ریاضی بتواند نتایج مطلوب بدست دهد. اطلاعات زیر تحت عنوان داده‌ها تهیه و به رایانه منتقل شده است.

1- جمعیت شهر قشم برای سالهای 78 الی 84 طبق اطلاعات دریافتی منظور شده است.

در این مدل جمعیت مصرف‌كننده تحت پوشش شبكه توزیع و یا حمل بوسیله تانكر نیز درج شده است. تعدادی از مصرف‌كنندگان آب شیرین، ساكن شهر قشم نمی‌باشند كه در جدول آنها نیز پیش‌بینی شده است جدول شماره 14.

2- مصرف سرانه در سال 78 برابر 77 لیتر بوده و با توجه به مطالب مندرج در بند 5 از فصل دوم و محدودیت تولید مقدار مصرف سرانه برای سالهای 79،80،81 و 1382 مقدار 120،130،140،160 و برای سالهای بعد 180 لیتر در روز برای هر نفر پیش‌بینی گردیده است. در جدول شماره 13 میزان مصرف توسط شبكه توزیع، حمل با تانكر و همچنین پیش‌بینی آب بحساب نیامده نیز درج شده است.

بیان این نكته ضروریست كه میزان مصرف توسط شبكه توزیع بر حسب توسعه تعداد انشعابات سالانه اضافه شده و متناسباً از آمار حمل با تانكر كسر شده است، بطوریكه طبق برنامه از سال  حمل آب با تانكر ناچیز و یا صفر می‌گردد.

البته این امر وقتی صادق خواهد بود كه تا آن تاریخ آب شهرهای صنعتی و مسیر راه خطر انتقال و همچنین روستاهای مجاور از طریق خط انتقال تأمین گردد.

4- نتایج حاصله

نرم افزار تحلیل اقتصادی با توجه به اطلاعات ورودی اعلام شده و همچنین اطلاعات دیگری كه بتدریج به آنها اشاره می‌گردد. نتایج محاسبات را به شرح جدول شماره 14 ارائه می‌دهد.

1-4- داده‌ها

 در ردیف‌های 1 الی 6 داده‌های اشاره شده را درج نموده است.

2-4- پیش‌بینی مصارف

با توجه به نسبت مقادیر مصارف درج شده در جدول شماره. او مقدار مصرف و میزان آب بحساب نیامده در ردیف‌های 5 و 6 همچنین پیش‌بینی مقادیر فروش آب شیرین برای انواع كاربریها برای سالهای مختلف محاسبه و در ردیف‌های 8 الی 11 درج شده است.

3-4- نرخ فرش

تعیین نرخ فروش آب ضمن آنكه به قیمت تمام شده آن بستگی دارد به نوع فعالیت و اهداف شركت آب و برق و تأسیسات قسمت كه یك واحد اقتصادی انتقاعی یا غیرانتفاعی باشد، نیز بستگی دارد. اگر فرض شود كه این شركت یك واحد اقتصادی غیر انتفاعی است. لذا باید نرخ فروش آب نحوی باشد كه بتواند كلیه هزینه‌ها را تأمین نماید.

بر اساس تحقیق بعمل آمده این شركت بر طبق رویه سایر شركتهای آب و فاضلاب برای مصارف مسكونی (كه در سال 77 برابر 75 درصد تولد بوده است) تا میزان نزدیك به 85 درصد به مصارف مسكونی یارانه پرداخت نموده است و در سال 79 این مقدار به 89 درصد افزایش یافته است.

روش افزایش نرخ آب بها برای واحدهای غیر مسكونی در حال حاضر هر سه ماه 10 درصد است. كه متوسط سالانه آن برابر 6/27 درصد نسبت به نرخ ابتدای سال می‌گردد.

در این مدل با توجه به تعرفه پیشنهادی برای سال 79 افزایش نرخ واحدهای غیرمسكونی برابر 10 درصد در نظر گرفته شده است.

در مورد مصارف مسكونی برای حرف بخشی از یارانه از سال 79 به بعد سالانه 24 درصد افزایش نرخ منظور شده است.

قیمت تمام شده برای بهره‌برداری و نگهداری كه می‌بایستی از طریق فروش آب عمدتاً تأمین گردد در ردیف 41 همین جدول محاسبه شده. قیمت تمام شده یك متر مكعب آب برای سال 78 مبلغ 18705 ریال و برای سالهای بعد به ترتیب 15888، 17963، 16033، 15775، 14799، 9789 ریال برآورده شده است.

بطوریكه در ردیف شماره 28 دیده می‌شود متوسط نرخ فروش (متوسط درآمد آب بها) نستب به قیمت تمام شده(در ردیف 40) برای سالهای 78 تا 82 بسیار كم بوده و بتدریج افزایش می‌یابد. این نسبت‌ها برای سالهای 78 تا 84 برابر 19/0 ، 27/0، 42/0، 58/0، 58/0، 16/1، 06/2 است.

بطوریكه در نمودار صفحه شماره 51 دیده می‌شود مقادیر كسر درآمد نسبت به هزینه‌ تا سالهائی كه آب شیرین كن‌ها منبع تامین آب هستند، زیاد می‌باشد. ولی از سال 1384 كه از آب سطحی استفاده می‌شود این نسبت كم می‌شود، و روند افزایش تعرفه آب بها بنحوی است كه بعد از چند سال دیگر طبق نمودار صفحه 51 درآمد و هزینه سربسر خواهد شد. مقادیر كسری قبل از سال 1384 از محل مازاد منابع سرمایه‌ای تامین می‌شود.

بعلت كم بودن تعرفه آب بها و با احتساب منابع در چند سال اول كم بود نقدینگی وجود خواهد داشت كه برای تأمین این كمبود مبلغی نزدیك به 900 میلیون ریال اعتبار خارج از مقدورات شركت نیاز است.

برای جبران (یا بازپرداخت اعتبار اشاره شده) مبالغ افزیش درآمد سال 82 به بعد و علاوه بر آن كاهش شدید هزینه‌ها از سال 84 به بعد (بعلت عدم استفاده از آب شیرین كن‌ها) كافی می‌باشد.

با توجه به توضیحات فوق مبالغ پیشنهادی نرخ آب بها در ردیفهای 19 الی 22 بر اساس اینكه دستگاه بهره برداری یك واحد اقتصادی غیرانتفافی است و ضریب افزایش نرخ آب بها (24/1 و 1/1) می‌باشد، محاسبه و درج شده است.

4-4- نرخ آبونمان

آبونمان برای تأمین هزینه‌های ثابت نگهداری و بهره‌برداری كه شامل استهلاك حقوق و دستمزد ماشین‌آلات و . . . است برای هر انشعاب بتناسب قطر آن تعیین می‌شود. چون آبونمان فعلی نسبت به هزینه‌های ثابت مذكور مبلغ بسیار ناچیزی است. چنانچه بخواهیم این هزینه‌ها را از طریق آبونمان تأمین كنیم مبلغ آبونمان بسیار زیاد خواهد شد. و این امر برای شهروندان در شرایط حاضر قابل پذیرش نخواهد بود. بنابراین مبالغ آبونمان برای هر انشعاب در هر ماه بنحو محاسبه شده است كه افزایش نرخ آب‌بها از حد معقول بیشتر نگردد.

مبلغ آبونمان در سال 78 برابر 6500 ریال در ماه است و برای سالهای بعد افزایش آن 24 درصد در نظر گرفته شده است.

این مبالغ برای انشعاب بصر 5/0 اینچ است و برای قطرهای 75/0، 00/1 و 5/1 و 2 اینچ به ترتیب 2، 4 و 9 و 16 برابر آبونمان 5/0 اینچ تعیین می‌گردد.

5-4- هزینه‌های جاری

هزینه‌های جاری شامل استهلاك، حقوق، دستمزد، مصرف انرژی، سوخت و مواد مصرفی و بهای آب انتقالی از شركت آبفای هرمزگان، لوازم و متعلقات و لوازم یدكی، مشین آلات و سیر بر اساس ارزیابی انجام شده در فصل 3 متناسباً بر حسب مقدار تولید، مبلغ هر یك محاسبه و در ردیفهای 30 الی 39 درج شده است.

بهای نرخ آب انتقالی از شركت آبفای هرمزگان در سال 84 برابر 3000 ریال با توجه به نرخ فروش آب صنایع در شهر بندر عباس برابر 1000 ریال در سال 78، برآورد شده است.

6-4- قیمت تمام شده

قیمت تمام شده هر متر مكعب آب در این مرحله از مطالعات كه مدت دوره تحلیل 7 سال است و این مدت خیلی كمتر از عمر مفید كلی تأسیسات تولید و توزیع آب شهری است، نمی‌تواند از اعتبار كافی بلحاظ یك سیستم مالی و اقتصادی. برخوردار باشد.

اما برای هر سال با اعمال هزینه استهلاك تأسیسات مورد بهره‌بر داری و سایر هزینه‌های جاری و مقدار تولید مقدار تولید قیمت تمام شده را می‌توان بدست آورد. این مبالغ برای هر سال در ردیف 40 درج شده است.

متوسط قیمت تمام شده هر متر مكعب آب برای این دوره 7 ساله برابر 14259 ریال است.

7-4- هزینه‌های بازسازی و توسعه

بر اساس مقادیر عملیات نوسازی كه قبلاً در مورد آن بحث گردید (10 كیلومتر لوله گذری شبكه توریع و 2100 انشعاب) بعلاوه مقادیر توسعه، مبالغ اعتبار مورد نیاز با احتساب هر متر لوله گذاری بطور متوسط 000/300 ریال برای هر انشعاب 000/350 ریال (تهیه مصالح و نصب) محاسبه و برای سالهای مختلف در ستون مربوطه در ردیفهای 43 و 44 درج شده است.

هزینه‌های واحد برای سالهای بعد با تورم 15 درصد افزایش منظور  شده است.

هزینه‌ بازسازی اساسی آب شیرین كن كه 5000 میلیون ریال برآورد شده در ردیف 42 درج گردیده است.

8-4- وام

تأمین اعتبار لازم برای اجرای پروژه‌های بازسازی و نوسازی و تأمین رخشی از هزینه‌های نگهداری و تعمیرات (بدلیل k آنكهآنآن      آن

آنكه درآمدهای آب بها و حق انشعاب كافی نیست) تحت عنوان وام در این بررسی بر ای حل مشكلات مالی و به سرانجام رسیدن پروژه‌ها و راهبری مدیریت نگهداری و تعمیرات در نظر گرفته شده است.(ردیف 51)

در این بررسی برای این وام فرض گردیده است كه نرخ كارمزد بانكی آن 20 درصد و در مدت 5 سال باز پرداخت گردد.

مبلغ و زمان دریافت این وام بطوری انتخاب گردیده كه در هیچ سالی نقدینگی واحد بهره‌برداری منفی نگردد . البته در این راستا از مبالغ ذخیره استهلاك نیر كمك گرفته شده و روند درآمدها بنحوی است كه می‌تواند این مقادیر ذخیره را در پایان 7 سال حتی با منظور نممودن سود بانكی (10درصد) آن جایگزین نمود.

تحلیل مدل با فرض وام بدون كارمزد

در این شرایط بطورریكه در ردیف 18 جدول شماره 16 دیده می‌شود بعلت عدم نقدینگی پروژه‌های بازسازی و توسعه را نمی‌توان اجرا نمود  و در نتیجه درآمد حاصل نخواهد شد و عملاً عملیات توسعه و بازسازی انشعابات و لوله‌گذاری در چند سال اول برنامه مقدور نبوده و در نتیجه عملیات بهره‌برداری مختل می‌گردد.

حسابداری