مقدمه
کنترل سیستمها واتوماسیون وصنایع از قرن نوزدهم میلادی مورد توجه قرار گرفته است وبا رشد کمی وکیفی صنایع مختلف از سالهای 1950 به بعد رشد وبیشرفت چشمگیری داشته است.
آشنایی با سیستمهای کنترل
كنترل به بیان ساده عبارت است از هدایت یك فرآیند در جهت رسیدن به نقطه مطلوب و مورد نظر . بنابراین هدف از یك سیستم كنترل برقراری موازنه بین كمیت مطلوب و كمیت واقعی در یك دوره مشخص زمانی می باشد. امروزه صنایع مختلف به منظور تولید بهینه و حفظ ایمنی نیازمند سیستمهای كنترل می باشند . در صنعت اصولا چهار عامل اساسی وجود دارند كه اندازه گیری و كنترل آنها مورد نظر است . این عوامل عبارتند از:
1- فشار Pressure 2- ارتفاع سطح مایعات Level 3-جریان Flow
4- حرارت Temperature
عوامل دیگر از قبیل رطوبت ، غلظت و امثال اینها به هر حال تابعی از این چهار عامل اصلی اند.
انواع كنترل :
1- كنترل به وسیله دست انسان (Hand Control)
2- كنترل خودكار (Automatic Control)
lكنترل دستی : lدر این حالت كنترل مستقیما به وسیله دست انسان صورت می گیرد. این نوع كنترل ساده است ولی به علل مختلف چندان مفید نیست . lكنترل خودكار : lدر این نوع كنترل یك دستگاه خودكار به نام كنترل كننده كار نظارت و كنترل را به عهده دارد . كنترل خودكار با این كه گران تمام می شود ولی از نظر راندمان و نحوه انجام كار بسیار مفید است. lمقایسه كنترل خودكار و غیر خودكار : l1- در كنترل غیر خودكار مخارج اولیه تاسیسات دستگاههای كنترل بسیار كمتر و ارزانتر از كنترل خودكار است . l2- مخارج تعمیرات دستگاههای غیر خودكار بسیار كمتر از كنترل خودكار است . l3- نوع كنترل و طرز كار با دستگاههای غیر خودكار در بسیاری از موارد بسیار آسانتر است. l4- تعداد كاركنان یك كارخانه غیراتوماتیك خیلی زیادتر از یك كارخانه اتوماتیك است. بنابراین هزینه نگهداری دائم افراد قابل مقایسه با مخارج اولیه تاسیسات دستگاههای اتوماتیك نیست. l5- كنترل با دست چندان قابل اعتماد نیست و بستگی به افراد مختلف دارد. l6- در كارخانه های تولیدی ، تولید كارخانه اتوماتیك بسیار مرغوبتر از تولید در كارخانه غیر اتوماتیك است.l8- نوسانات در سیستم غیر اتوماتیك به دلیل تاخیر در عملیات زیاد است. l7- تعداد افراد كارخانه اتوماتیك بسیار كمتر ولی باید در سطح عالیتر باشند ، چون دستگاهها پیچیده ترند. lبه طور كلی منظور از كنترل اتوماتیك در هر سیستم ، پایداری و یكنواختی ، دقت و سرعت انجام كار است. lكنترل كننده خودكار : lدستگاهی است كه به وسیله آن كمیتهای خواسته شده و اندازه گیری شده با هم مقایسه شده و توسط آن اختلاف بین این دو كمیت كم شده یا از بین می رود . كه این عمل را با فرستادن فرمانی به دستگاه تنظیم كننده جریان انجام می دهد. lدستگاه كنترل كننده خودكار شامل دستگاه اندازه گیری ، مقایسه و كنترل است . lسیستمهای كنترل به دو دسته تقسیم می شوند : l1- سیستم كنترل حلقه باز (Open Loop) l2- سیستم كنترل حلقه بسته ((Close Loop (
l8- نوسانات در سیستم غیر اتوماتیك به دلیل تاخیر در عملیات زیاد است.
l7- تعداد افراد كارخانه اتوماتیك بسیار كمتر ولی باید در سطح عالیتر باشند ، چون دستگاهها پیچیده ترند.
lبه طور كلی منظور از كنترل اتوماتیك در هر سیستم ، پایداری و یكنواختی ، دقت و سرعت انجام كار است.
lكنترل كننده خودكار :
lدستگاهی است كه به وسیله آن كمیتهای خواسته شده و اندازه گیری شده با هم مقایسه شده و توسط آن اختلاف بین این دو كمیت كم شده یا از بین می رود . كه این عمل را با فرستادن فرمانی به دستگاه تنظیم كننده جریان انجام می دهد.
lدستگاه كنترل كننده خودكار شامل دستگاه اندازه گیری ، مقایسه و كنترل است .
lسیستمهای كنترل به دو دسته تقسیم می شوند :
l1- سیستم كنترل حلقه باز (Open Loop)
l2- سیستم كنترل حلقه بسته ((Close Loop (
فنی و مهندسی