تحقیق نقش مسكن در جامعه امروزی

مقدمه:

سیاست و خط‌مشی، رویه، اندیشه و تفكری است كه در سطوح مختلف یك جامعه به منظور حل مسائل: جوامع انسانی، بكار می‌رود. سازمان‌های مختلفی كه در یك كشور در خدمت نیاز جامعه هستند هر كدام سیاست‌هایی را جهت رفع انواع نیازهای مردم بكار می‌برند. سیاست‌ها معمولاً راهنمای معیارهای نقد سیاست‌ها در این مقاله بشرح زیر است:

در این‌باره معیار با نیازهای شهری ارتباط برقرار می‌كند سیاستی كه بتواند به نیازها انسانها در دراز مدت پاسخ مثبت بدهد سیاست خوبی تلقی می‌شود.

در این باره نیازها بصورت كلی عبارتند از: كار-  مسكن- تفریح و ورزش- آموزش و بهداشت صنعت و كشاورزی توریسم- فرهنگ- شبكه‌های تأسیسات شهری و ارتباطات جمعی … در این مقاله سعی شده است با توجه به دسته‌بندی فوق سیاست مسكن در ایران و اروپا مورد نقد بررسی قرار گیرد.

مدیران سطح بالا است و از طریق مراجع قانونی به تصویب می‌رسند و در اختیار مجریان قرار می‌گیرند و مراجع قانونی از مجریان می‌خواهند كه برای اجرای قوانین مورد نظر، مطالعاتی انجام دهند و آنها را پس از تهیه صورت اجرایی قانون به تصویب هیئت دولت برسانند. طی این فرآیند می‌باید هماهنگی‌های لازم بین وزارتخانه‌های مختلف در زمینه محتوای اجرائی قانون مورد نظر ایجاد گردد. سیاست‌های مسكن در زمینه‌ رفع نیازهای مسكونی مردم بكار می‌رود. نیاز مسكونی یكی از اساسی‌ترین نیازهای انسانی بشمار می‌رود كه در قانون اساسی حكومت محترم جمهوری اسلامی ایران به آن پرداخته شده و دولت مكلف به رفع این نیاز به ترتیب مقتضی است.

در ایران سیاست‌های مسكن معمولاً در برنامه‌های عمرانی 5 ساله دولت، دیده می‌شوند. در سه برنامه‌ای كه بعد از انقلاب تهیه شده در این باره بصورت‌های مختلف سیاستگذاری شده است. در نهایت در برنامه سوم مقادیر مورد نیاز واحدهای مسكونی 7/1 میلیون واحد اعلام شده است كه در 5 سال برنامه باید ساخته شوند تا نیاز به مسكن رفع گردد. مطالعاتی كه باید در این باره انجام انجام گردد، متغیرهائی دارد كه عبارتند از: جمعیت، درآمد و سیاست‌ها.

- معیارهای نقد سیاست ها :‌معیارهای نقد سیاست ها در این مقاله بشرح زیر است.

در این باره معیارها با نیازهای شهری ارتباط برقرار می كنند.

1-            جمعیت و خانوار در ایران :

جدول 1:

طی این جدول خانوارهای معمولی ساكن بر حسب نوع واحد مسكونی به تفكیك نقاط شهری و روستائی در سطح كشور در سال 1375 ارائه شده است. با توج به این جدول جمع واحدهای مسكونی كل كشور در این سال معادل 349003/12 واحد بوده كه از آن 189/943/7 واحد نقاط شهری و 5814، 44 واحد آن در نقاط روستائی بوده است اما از جمع 12280539 واحد آن واحد مسكونی معمولی و بقیه مجموعاً به تعداد 704694 واحد از چادر، آلونك و زاغه و كپر و سایر انواع واحدهای مسكونی تشكیل شده‌ بوده‌اند. كه معمولاً از كیفیت‌های بسیار پایین برخوردار هستند و نمی‌توان آنها را بعنوان واحد مسكونی تلقی كرد.

جدول شماره 1- خانواده‌های معمولی ساكن بر حسب نوع واحد مسكونی به تفكیك نقاط شهری و روستائی كل كشور 1375

ساكن در نقاط روستاها

ساكن در نقاط شهری

جمع واحد مسكونی

نوع واحد مسكونی

4405814

7943189

349003/12

جمع

4350709

7929830

12280539

واحد مسكونی معمولی

10226

474

10700

چادر

2947

1355

4320

آلونك و زاغه و مشابه

39074

1599

40673

كپر

2858

9931

12789

سایر

مأخذ: مركز آمار ایران سرشماری عمومی نفوس و مسكن- كل كشور- نتایج تفصیلی سال 1375

جدول 2:

طی این جدول جمعیت كل كشور در سال 1375 و تعداد خانوار و تعداد واحد مسكونی ارائه شده است. برابر این جدول كمبود واحد مسكونی را در سال 1375 می‌توان محاسبه نمود. در مرحله نخست اگر 704694 واحد مطرح شده در جدول (1) از كل واحدها كم شود به تعداد واحد مسكونی معمولی 539/280/12 واحد می‌رسیم و اگر این رقم را از تعداد خانوارها كم كنیم به رقمی معادل 117696 واحد می‌رسیم. باین ترتیب كمبود مسكن در سال 1375 برابر بوده با 696/117 واحد ساختمان. البته این رقم بعد از گذشت 7 سال از 1375، حتماً تغییر كرده.(منظور سال 1382 بوده است)

جدول 2- جمعیت و تعداد خانوار و تعداد واحد مسكونی در سال 1375 در كل كشور

تعداد واحد مسكونی

تعداد خانوار

جمعیت

12349003

12398235

488/055/60

مأخذ: مركز آمار ایران سالنامه آماری كشور در سالهای 1373-1374.

-         مركز آمار ایران سرشماری عمومی نفوس و مسكن- نتایج تفصیلی كل كشور 1375

براساس پیش‌بینی‌های طرح كالبدی ملی ایران انتظار می‌رود جمعیت كشور در سال 1400 نزدیك به 130 میلیون نفر برسد، بهمین منوال جمعیت شهری حدود (80 تا 100) میلیون خواهد بود. به زبان دیگر باید گفت كه به ازاء این جمعیت تعداد شهرها و روستاها توسعه پیدا خواهند كرد و لزوماً باید تعداد واحدهای مسكونی چندین برابر شوند. در هر حال واحدهای مورد نیاز چنین جمعیتی احتیاج به یك كار دسته جمعی دولت و بخش خصوصی دارد و ضروریات این امر باید از پیش تهیه شوند كه عبارتند از:

1-  زمین

2-  مصالح ساختمانی

3-  امكانات مالی و سرمایه‌گذاری

4-  نیروی انسانی متخصص و كارگر ساده

5-  تكنولوژی ساختمانی

6- قوانین و مقررات هماهنگ كه بتواند انواع وزارتخانه‌های مربوط را به موقع هماهنگ نماید كه آنها وظایف خاص خود را به موازات پیشرفت ساخت و سازها انجام دهند.

7-  تعیین مقررات و قوانین معین برای مشاركت بخش خصوصی در این امر مهم.

8-  اقدامات مستقیم وزارت مسكن و شهر‌سازی در زمینة تهیه واحدهای مسكونی اجتماعی استیجاری بشرط تملیك.

9-   نظارت كامل وزارت مسكن و شهر‌سازی به اموارات ساختمانی بخش خصوصی و نحوه سرمایه گذاری این بخش.

درآمد- درصد كوچكی از جمعیت ایران دارای درآمدهای بالائی هستند و آنها در شمال شهر تهران در واحدهای مسكونی مجلل زندگی می‌كنند و تأثیر درآمد آنها در زمینة سرمایه‌گذاری در برجسازی مسكن هم مثبت است و هم منفی این نكته از این نظر مثبت است كه ساخت و ساز برجها ایجاد اشتغال در تولید مصالح و اجرای ساختمانها می‌نماید و در جلوگیری از ركود اقتصادی مؤثر است. اما نكته منفی این موضوع فراهم نبودن تأسیسات، خدمات و راه در رابطه با این نكته است.